Huiquipedia:Tlahcuilolli mochi Huiquipedia huiquilia quimpiya

Īhuīcpa Huiquipedia, in yōllōxoxouhqui cēntlamatilizāmoxtli
         

Tlahtohcayotl[xikpatla itsintlan]

Aguascalientes (nci)Altepetl MexihcoCampeche (nci)ChiyapanChihuahua (nci)Coahuila (nci)CollimanDurango (nci)Guanajuato (nci)Guerrero (nci)Hidalgo (nci)HuāxyacacMēxihcoMichhuahcānMorelos (nci)Nayarit (nci)Pani CaliforniaPani California HuitztlampaPuebla (nci)Querétaro (nci)Quintana Roo (nci)San Luis Potosí (nci)Sinaloa (nci)Sonora (nci)OnōhuālcoTamaulipas (nci)TlaxcallanXalixcoVeracruz (nci)Yancuic LeónYucatanZacatecah

Nemiliztlahcuilolli[xikpatla itsintlan]

Exploradores[xikpatla itsintlan]

Alonso de Ojeda (nci)Álvar Núñez Cabeza de Vaca (nci)Álvaro de Mendaña (nci)Amelia Mary Earhart (nci)Américo Vespucio (nci)Cristóbal Colón (nci)Edmund Hillary (nci)Eric el Rojo (nci)Francis Drake (nci)Francisco Pizarro (nci)Hernán Cortés (nci)Hernando de Magallanes (nci)Ibn Battuta (nci)Jacques Cartier (nci)James Cook (nci)John Cabot (nci)Juan Sebastián Elcano (nci)López de Sequeira (nci)Marco Polo (nci)Neil Armstrong (nci)Roald Amundsen (nci)Sebastián de Belalcázar (nci)Vasco da Gama (nci)Yuri Gagarin (nci)Zheng He (nci)

Ahuiliznenqueh[xikpatla itsintlan]

  1. Muhammad Ali
  2. Lance Armstrong
  3. Nadia Comaneci
  4. Bruce Lee
  5. Jesse Owens
  6. Diego Maradona
  7. Pelé
  8. Michael Jordan
  9. Babe Ruth
  10. O.J. Simpson
  11. Wayne Gretzky
  12. Michael Phelps
  13. Tony Hawk

Cuīcayōcoyani (Compositores)[xikpatla itsintlan]

  1. Bach, Johann Sebastian
  2. Beethoven, Ludwig van
  3. Chaikovski, Piotr Ilich
  4. Chopin, Frédéric
  5. Händel, Georg Friedrich
  6. Haydn, Franz Joseph
  7. Mendelssohn, Felix
  8. Mozart, Wolfgang Amadeus
  9. Vivaldi, Antonio
  10. Wagner, Richard

Tlapīquinimeh īhuān tlamatinimeh (Científicos e inventores)[xikpatla itsintlan]

  1. Benz, Karl
  2. Carson, Rachel Louise
  3. Nicolás Copérnico
  4. Curie, Marie
  5. Darwin, Charles
  6. Edison, Thomas Alva
  7. Einstein, Albert
  8. Fermi, Enrico
  9. Ford, Henry
  10. Freud, Sigmund
  11. Galilei, Galileo
  12. Gutenberg, Johannes
  13. Jenner, Edward
  14. Keynes, John Maynard
  15. Newton, Isaac
  16. Nightingale, Florence
  17. Sagan, Carl
  18. Tesla, Nikola
  19. Vinci, Leonardo da
  20. Hermanos Wright

Amoxtlahcuiloani ihuan nelmatinimeh (Escritores y filósofos)[xikpatla itsintlan]

  1. San Agustín
  2. Alighieri, Dante
  3. Angelino, Diego
  4. Aquino, Santo Tomás de
  5. Aristotelēs
  6. Asís, San Francisco de
  7. Austen, Jane
  8. Bingen, Hildegard von
  9. Blumenberg, Hans
  10. Böll, Heinrich
  11. Borges, Jorge Luis
  12. Cervantes Saavedra, Miguel
  13. Chaparro, Rafael
  14. Confucio
  15. Cortázar, Julio
  16. Dos Passos, John
  17. Dyer, Mary
  18. Faulkner, William
  19. Fischer, Hervé
  20. Fitzgerald, F. Scott
  21. Frege, Gottlob
  22. Goethe, Johann Wolfgang von
  23. Goldman, Emma
  24. Grass, Günter
  25. Greene, Graham
  26. Greer, Germaine
  27. Hacking, Ian
  28. Hammett, Dashiell
  29. Hegel
  30. Hemingway, Ernest
  31. Henry, Patrick
  32. Heraclito
  33. Herodotos
  34. Hippocrates
  35. Homero
  36. Joyce, James
  37. Kant Immanuel
  38. Kuhn, Thomas
  39. Laotzé
  40. Li Po
  41. Lobo Antunes, António
  42. Lorber, Jakob
  43. Lutero, Martín
  44. Luxemburg, Rosa (o Rosa de Luxemburgo)
  45. Mann, Thomas
  46. Marx, Karl
  47. Matsuo Bashō
  48. Murasaki Shikibu
  49. Nursia, San Benito de
  50. O'Connor, Flannery
  51. Orwell, George
  52. Pascal, Blaise
  53. Platon
  54. Pitagoras
  55. Poe, Edgar Allan
  56. Popper, Karl
  57. Rowling, J. K.
  58. Rulfo, Juan
  59. Russell, Bertrand
  60. Safo
  61. Scoto, Duns
  62. Shakespeare, William
  63. Shaw, Bernard
  64. Sima Qian
  65. Simenon, Georges
  66. Smith, Adam
  67. Socrates
  68. Steinbeck, John
  69. Sun Tzu
  70. Swift, Graham
  71. Tolkien, J. R. R.
  72. Twain, Mark
  73. Tu Fu
  74. Virgilio
  75. Wilde, Oscar
  76. Wollstonecraft, Mary
  77. Woolf, Virginia
  78. Zeami

Tlahtohqueh ihuan occequintin huehcauh teyacanqueh (Políticos y otros líderes del pasado)[xikpatla itsintlan]

  1. Acamapichtli
  2. Huitzilihhuitl
  3. Chimalpopoca
  4. Itzcohuatl
  5. Moteuczoma Ilhuicamina
  6. Axayacatl
  7. Ahuitzotl
  8. Tizoc
  9. Moteuczoma Xocoyotzin
  10. Huēyi Akbar ahnozo Akbar
  11. Magno, Alejandro
  12. Bismarck, Otto von
  13. Bolívar, Simón
  14. Bonaparte, Napoleón
  15. Carlomagno
  16. Carlos I de España (ahnozo Carlos V de Alemania)
  17. Catalina II de Rusia (ahnozo Huēyi Catalina)
  18. César Augusto (ahnozo Cesar Augustus, ahnozo Augusto)
  19. Churchill, Winston
  20. Cixi in China Cihuāemperador (ahnozo Tse Hsi, ahnozo Tz'u-hsi)
  21. Cleopatra VII
  22. Felipe II de España
  23. Fernando, Francisco
  24. Gandhi, Indira
  25. Gandhi, Mahatma (ahnozo Mohandas)
  26. Gaulle, Charles de
  27. Emperador Guillermo II de Alemania
  28. Gengis Kan
  29. Hammurabi
  30. Harris, Mary (Mother Jones)
  31. Xapon Emperador Hirohito
  32. Hitler, Adolf
  33. Ho Chi Minh
  34. Isabel I de Inglaterra
  35. Jefferson, Thomas
  36. Julio César
  37. Emperador Justiniano
  38. Keller, Helen
  39. Martin Luther King, Jr.
  40. Lenin
  41. Lincoln, Abraham
  42. Mandela, Nelson
  43. Mao Zedong (ahnozo Mao Zedong)
  44. Mussolini, Benito
  45. Nefertiti
  46. Pankhurst, Emmeline
  47. Parks, Rosa
  48. Pedro el Grande de Rusia
  49. Pot, Pol
  50. Qin Xi Huang
  51. Huēyitlahtohqueh Católicos
  52. Roosevelt, Eleanor
  53. Roosevelt, Franklin Delano
  54. Saladino
  55. Saba hueyicihuātlahtoāni Makeda
  56. San Martín, José de
  57. Asiria Huēyicihuatlahtoāni Semiramis (ahnozo Sammu-ramat)
  58. Shaka Zulu
  59. Stalin, Iosif (ahnozo Iosif Stalin)
  60. Tamerlan (ahnozo Timur Lang)
  61. Tlācaxōlōcototzcac (Toro Sentado)
  62. Trotski (ahnozo León Trotski)
  63. Truman, Harry
  64. Victoria I de Inglaterra
  65. Washington, George

Yāoquixtiani īhuān yāōihmatqueh (Militares y estrategas)[xikpatla itsintlan]

  1. Huēyi Alejandro III
  2. Bazán, Álvaro de
  3. Díaz de Vivar, Rodrigo (Cid Campeador)
  4. Hindenburg, Paul von Beneckendorf und von
  5. Juan de Austria
  6. Juana de Arco
  7. Ponce de León, Juan
  8. Sun Tzu
  9. Cortés, Hernán
  10. Bonaparte, Napoleón
  11. Gengis Kan
  12. Saladino
  13. Atila in Huno
  14. Julio Cesar
  15. Carlomagno
  16. Jason
  17. Leonidas

Āltepētlācah īhuān āxcān tēyacānqueh (Políticos y líderes contemporáneos)[xikpatla itsintlan]

  1. Annan, Kofi
  2. Bachelet Jeria, Michelle
  3. Blair, Tony
  4. Brundtland, Gro Harlem
  5. Bush, George W.
  6. Castro, Fidel
  7. Chávez, Hugo
  8. Chirac, Jacques
  9. Gorvachov, Mijaíl
  10. Junichirō Koizumi
  11. Lagos, Ricardo
  12. Mandela, Nelson
  13. Miterrand, François
  14. Perón, Eva (o Eva Duarte)
  15. Prodi, Romano
  16. Putin, Vladimir
  17. Schröder, Gerhard
  18. Yeltsin, Boris

Occēquintin (Otros)[xikpatla itsintlan]

  1. Fuente, Félix Rodríguez de la
  2. Gates, Bill
  3. Jobs, Steve
  4. Kahlo, Frida
  5. Stallman, Richard

Tēmāuhtiānimeh (Terroristas)[xikpatla itsintlan]

  1. Euskadi Ta Askatasuna
  2. Kaczynski, Ted (The Unabomber)
  3. Laden, Osama bin
  4. Princip, Gavrilo

Cemantoc tlalli[xikpatla itsintlan]

AfricaAntartidaAsiaEuropanIxachitlanTeoatlan

Tlacatiyan[xikpatla itsintlan]

Austria (nci)BevaviaCaxtillanChina (nci)Cozcatlan (nci)Cuauhtemallan (nci)Cuba (nci)Portugal (nci)MexihcoNicanahuacNorvegiaPelonTlacetililli Tlahtohcayotl IxachitlanXapon

Callamantli[xikpatla itsintlan]

Tlacualli[xikpatla itsintlan]

  1. Mīllahcayōtl (agricultura)
  2. Chiyāhuacāyōtl (aceite)
  3. Tlaōllōtl (cereal)
    1. Orizatl (arroz)
    2. Ahuenah (avena)
    3. Cehuadah (cebada)
    4. Centenoh
    5. Cintli (maíz)
    6. Soyah (soya)
    7. Sorgoh
    8. Caxtillān tlaōlli (trigo)
  4. Xocolātl (chocolate)
  5. Tzopēlic (dulce)
    1. Tzopēlli (caramelo)
    2. Neuctlatlatīlli (melaza)
    3. Chiancacatl (azúcar)
    4. Neuctli (miel)
    5. Tlaxcalli (pan)
  6. Xōchihcualli (fruta)
    1. Limonxocotl (limón) ,Limoncuahuitl (limonero, citrus limonium)
    2. Manzana (manzana), Manzanacuahuitl (manzano, malus sylvestris)
    3. Naranjaxocotl (naranja), Naranjacuahuitl (naranjo, citrus arantium)
    4. Zapalōtl (platano) (platanero, musa lacatan)
    5. Xocomecatl (uva, vitis uvifera)
  7. Nanacatl (hongos)
    1. Champiñón
  8. Quilitl (hortalizas)
    1. Āyohtōntli (calabacita)
    2. Āyohtli (calabaza)
    3. Pepinoh
    4. Chīlli (chile)
    5. Xītomatl (jitomate)
  9. Chīchīhualāyōyoh (lácteo)
    1. Cuācuahuehchiyahuzzōtl (mantequilla)
    2. Chīchīhualāyōtlatetzāuhtli (queso)
    3. Xocochīchīhualātl (yoghurt)
  10. Xoxōchiliztli (legumbres)
    1. Garbanzoh
    2. Chīcharoh
    3. Caxtillān pitzāhuac etl (lenteja)
  11. Achtli īhuān huācqui pahuatl (semillas y frutos secos)
    1. Almendrah
    2. Avellanah
    3. Āhuatomatl (bellota)
    4. Tlālcacahuatl (cacahuate)
    5. Castañah
    6. Coyolli (nuez)
  12. Nanacatl (seta)
  13. Piciyetl (tabaco)
  14. Tubérculo
    1. Nabox (nabo)
    2. Tlālcamohtli (papa)
    3. Camohtli (camote)
    4. Caxtillān camohtli (zanahoria)
    5. Betabel
  15. Xiuhcaltiliztli (verdura)
    1. Acelgah
    2. Espinacah
  16. Xocohuinoh (vinagre)

Nacatl[xikpatla itsintlan]

  1. Tlacacatztzalli (embutido)
  2. Tlaztāhuīlli (salazón)
  3. Iztizāāyōtl (salmuera)
  4. Tlacencāuhtli (adobado)

Mīmichtin īhuān ilhuicaāyōtl[xikpatla itsintlan]

  1. Atún
  2. Calamar
  3. Tecuicihtli (cangrejo)
  4. Āchacalin (langosta)
  5. Chicuēyicxeh (pulpo)
  6. Xōchimichin (salmón)
  7. Michhuātzaltepitōn (sardina)
  8. Truchah

Ītīloni (bebida)[xikpatla itsintlan]

  1. Ātl (agua)
  2. Octli (bebidas etílicas)
    1. Alcohol
    2. Occalli (cava)
    3. Cerhuezah (cerveza)
    4. Champagne
    5. Manzanaoctli (sidra)
    6. Huinoh
  3. Xōchiāyoh (Infusiones)
    1. Cahuēn (café)
  4. Chīchīhualāyōtl (leche)
  5. Pātzcatl (jugo o zumo)
  6. Tzopēlātl (refresco, soda o gaseosa)
    1. Coca-Cola
    2. Fanta
    3. Tónica

Occē tlālli[xikpatla itsintlan]

  1. Latinixachitlān
  2. Tlāpcopa Nepantlah
  3. Tlahco Ixachitlān

Altepetl[xikpatla itsintlan]

  1. Atēna
  2. Bamberga
  3. Barcelona
  4. Berlin
  5. Bogotá
  6. Buenos Aires
  7. Āltepētl In Cabo
  8. Calcuta
  9. Caracas
  10. Copenague
  11. Córdoba, Argentina
  12. Yancuīc Delhi
  13. El Cairo
  14. Estambul
  15. Hong Kong
  16. Ierusalem
  17. Johahnesburg
  18. Kinxasa
  19. La Ahuana
  20. Lima
  21. Londres
  22. Los Ángeles
  23. Madrid
  24. Makkah
  25. Āltepētl Mēxihco
  26. Moscohuia
  27. Mumbai
  28. Yancuic York
  29. Quito
  30. Paris
  31. Pequin
  32. Roma
  33. Xangai
  34. Sankt Peterburg
  35. Santiago de Chile
  36. São Paulo
  37. Seul
  38. Singapur
  39. Tenōchtitlan
  40. Tamazco
  41. Tōquiō
  42. Washington, D.C.
  1. Ahtēpacholiztli (Anarquía)
  2. Capitalismo
  3. Comunismo
  4. Tlācatēpacholiztli (Democracia)
  5. Tlahtohtēpacholiztli (Dictadura)
  6. Fascismo / Nazismo / Falangismo
  7. Feminismo
  8. Fundamentalismo religioso
  9. Tlālticpactiliztli (Globalización)
  10. Imperialismo
  11. Liberalismo
  12. Machismo
  13. Tlatlālīliztli centēpacholiztli (Monarquía constitucional)
  14. Centēpacholiztli (Monarquía)
  15. Tlācatiyāntiliztli
  16. Racismo
  17. Tlācatlahtohcāyōtl
  18. Socialismo
  19. Separación de Poderes
    1. Judicial Poder judicial
    2. Legislativo Poder legislativo
    3. Ejecutivo o Poder Ejecutivo
  20. Partido político

Occequīntīn[xikpatla itsintlan]

  1. Netlahtlāxililiztli (Aborto)
  2. Control de natalidad
  3. Pena de muerte
  4. Heterosexualidad
  5. Bisexualidad
  6. Cuilonyōtl (Homosexualidad)
  7. Derechos humanos
  8. Sexismo
  9. Machismo
  10. Feminismo

Internacional[xikpatla itsintlan]

  1. Arabe Tzonhuiliztli (Liga Árabe)
  2. Diplomacia
  3. Cetilīztli Europanēcatl (Unión Europea)
  4. Tlācaxoxouhcāyōtl (Libertad)
  5. FMI
  6. OTAN
  7. Premio Nobel
  8. Olimpicayoh neahuiltiloliztli (Juegos Olímpicos)
  9. OPEP
  10. Cruz Roja/Medialuna Roja Federación Internacional de la Cruz Roja y la Media Luna Roja
  11. Tlacetilīlli Tlācatiyān
    1. OMS
    2. UNICEF
    3. UNESCO
  1. Bahai Tlaneltoquiliztli
    1. In Bab
    2. Baha'ullah
  2. Budismo
    1. Siddhartha Gautama
  3. Cristianismo
    1. In Huēyiteōpixcātlahtoāni (el Papa)
    2. Teōpantli (Iglesia, lugar de culto) - Iglesia Católica Iglesia Ortodoxa
  4. Confucionismo
    1. Confucio
  5. Teōtl (Dios)
  6. Hinduismo
    1. Brahma
    2. Visnu
    3. Siva
  7. Islam
    1. Alí
    2. Mahoma
    3. Mezquita
    4. Omar
  8. Jainismo
  9. Judaísmo
    1. Moisés
    2. Sinagoga
  10. Mitología
  11. Shintō
  12. Sikh
    1. Nānak
  13. Espiritismo
  14. Taoísmo
  15. Vudu
  16. Zoroastrismo
    1. Zōroastrēs

Mención a ideas que niegan o dudan de la existencia de Dios:

  1. Agnosticismo
  2. Ateismo
  3. Humanismo

Tlamantiliztli (Ciencia)[xikpatla itsintlan]

Habría que escribir, al menos, cinco frases introductorias para las principales categorías:

Ilhuicamatiliztli (Astronomía)[xikpatla itsintlan]

  1. Asteroide
  2. Chīchīlcītlalli (Marte, 4a planeta)
  3. Cītlalin īcue (Ilhuicamatiliztli) (Vía Láctea)
  4. Cītlalli (Estrella)
  5. Cītlalpōl (Venus, 2a planeta)
  6. Cītlalpopocac (Galaxia)
  7. Huēyi Topōn (Big Bang)
  8. Huēyitzitzimicītlalli (Júpiter, 5a planeta)
  9. Ilhuicateōcītlalli (Urano, 7a planeta)
  10. Mētztli (Luna)
  11. Mictlāntēuccitlālli (Plutón, astro)
  12. Nehnencācītlalli (Planeta)
  13. Payīnalcītlalli (Mercurio, 1a planeta)
  14. Tlāloccītlalli (Neptuno, 8a planeta)
  15. Tlālticpactli (Tierra, 3a planeta)
  16. Tlanēxtli xihuitl (Año luz)
  17. Tōnatiuh īchān (Sistema solar)
  18. Tōnatiuh (Sol)
  19. Tzitzimicītlalli (Saturno, 6a planeta)
  20. Xīhuitl (Cometa)

Yōlizmatiliztli[xikpatla itsintlan]

Mamíferos[xikpatla itsintlan]

Anatomía[xikpatla itsintlan]
  1. Sistema digestivo
    1. Tlantli (lengua)
    2. Cuitlaxcolpitzactli (Intestino delgado)
    3. Cuitlaxcoltomactli (Intestino grueso)
    4. Ēlli (hígado)
  2. Sistema respiratorio
    1. Chihchitl (pulmones)
  3. Omiyōtl (esqueleto)
  4. Sistema nervioso
    1. Cuāyōllōtl (cerebro)
    2. Sistema sensorial
      1. Sistema auditivo
        1. Oído
      2. Sistema visual
        1. Īxtelolohtli (ojo)
      3. sistema olfatorio
      4. sistema gustativo
      5. sistema somatosensorial
  5. Sistema endocrino
  6. Sistema circulatorio
    1. Yōllōtl (corazón)
  7. Sistema reproductivo
    1. Tepōlli (pene)
    2. Tepilli (vagina)
  8. Tegumento
    1. Cuetlaxtli (piel)
  9. Ēlchiquihuitl (pecho)
Procesos biológicos[xikpatla itsintlan]
  1. Tlacopīnaliztli (reproducción)
  2. Tlaotztīliztli (embarazo)
  3. Ihīyōtiliztli (respiración)
  4. Tlatemohuīliztli (digestión)
  5. Tlaxīxaliztli (excreción)
  6. Tlanēxticatlachīhualizli (fotosíntesis)

Yōliztli[xikpatla itsintlan]

  1. Yōlcatl (animales)
    1. Ōnnemini (Anfibio)
      1. Tamazolin (sapo) - Cueyatl (rana)
    2. Tōtōtl (ave o pájaro)
      1. Huilōtl (paloma)
      2. Cuāuhtli (águila)
    3. Michin (pez)
      1. Tiburón - Atún - Michhuātzaltepitōn (sardina)
    4. Yōlcātzintli (insecto)
      1. Pipiyōlin (abeja)
      2. Āzcatl (hormiga)
      3. Pāpalōtl (mariposa)
      4. Zayolin (mosca)
    5. Tocateuh (arácnido)
      1. Tocatl (araña)
    6. Chīchīhualeh (mamífero)
      1. Alpaca - Yama - Huicuña
      2. Huēyimichin (ballena)
      3. Cahuāyoh (caballo)
      4. Cameyoh
      5. Pitzotl (cerdo)
      6. Delfín
      7. Elefante
      8. Miztōn (gato)
      9. Ganado
      10. León
      11. Mamut
      12. Miztli (puma)
      13. Ozomahtli (mono) - Orangután - Gorila - Chimpancé
      14. Tzinācantli (murciélago)
      15. Tlācamāyeh (oso)
      16. Ichcatl (oveja)
      17. Itzcuintli (perro)
    7. Huilānqui (reptil)
      1. Cōātl (serpiente)
  2. Huehcāuhnemiliztli (archaea)
  3. Nemiltōpīllōtl (bacteria)
    1. Procariota
    2. Eucariota
  4. Nanacatl (hongo)
  5. Tlanelhuayōtl (planta)
    1. Xōchitl (flor)
    2. Zōyatl (palma)
    3. Cuahuitl (árbol)
  6. Nemilizachtoyōtl (Protista)

Química[xikpatla itsintlan]

Tlapōhualli Símbolo
1 Āyōcoxqui H
2 Tōnatiuyoh He
3 Tetōntepoztli Li
4 Iztactlāltepoztli Be
5 Xacoiztatl B
6 Tecolli C
7 Ehēcatehuiltic N
8 Ehēcayoh O
13 Tlālxocotepoztli Al
26 Tlīltic tepoztli Fe
29 Chīchīltic tepoztli Cu
30 Huitztepoztli Zn
47 Iztāc teōcuitlatl Ag
79 Cōztic teōcuitlatl Au
  1. Payelizyōtic tlapēuhcāyōtl
  2. Tlapēuhcāyōtl nemachiyōtīlpāntli

Chāmmatilztli (Ecología)[xikpatla itsintlan]

Tlālmatiliztli (Geología)[xikpatla itsintlan]

  1. Basalto
  2. Tecpatl (flint)
  3. Piedra caliza

Ticiyōtl[xikpatla itsintlan]

  1. SIDA
  2. Alcoholismo
  3. Cáncer
  4. Cólera
  5. Diabetes mellitus
  6. Ezcocoliztli (disentería)
  7. Hipertensión
  8. Yacatzompīlli (gripe)
  9. Cēcecuiliztli (malaria)
  10. Ihtehcāyōtl
  11. Mātlālzahuatl (viruela)
  12. tlācazolnanāhuātl (sífilis)
  13. Tētzāuhcocoliztli (tuberculosis)
  14. Virus
  15. Īxpopoyotiliztli (ceguera)
  16. Enfermedad mental
  17. Nacaztzatzayōtl (sordera)

Huehcapanilhuicamatiliztli (Meteorología)[xikpatla itsintlan]

  1. Presión atmosférica
  2. Mixtli (Nube)
  3. Quiyahuitl (Lluvia)
  4. Cepayahuitl (Nieve)
  5. Texihuitl
  6. Ehecatl (Viento)
  7. Efecto invernadero
  8. Ehēcamalacotl (Tornado)
  9. Āehēcamalacotl (Ciclón tropical)
  10. Fenómenos locales
    1. El Niño o Fenómeno del Niño
    2. La Niña o Fenómeno de la Niña

Iuhcāyōtl[xikpatla itsintlan]

  1. Átomo
    1. Electrón
    2. Neutrón
    3. Protón
  2. Tlachicāhualiztli
    1. Radiación electromagnética
      1. Radio
      2. Radiación infrarroja
      3. Tlanēxtli ittalōni
      4. Radiación ultravioleta
      5. Rayos gamma
  3. Molécula
  4. Tlāhuīlli
  5. Fuerzas
    1. Gravitación
    2. Electromagnetismo
    3. Energía nuclear
  6. Aceleración
  7. Chicāhualiztli
  8. Masa
  9. Iciuhquiliztli
  10. Cāhuitl
  11. Iciuhcāyōtl
  12. Peso

Recursos[xikpatla itsintlan]

  1. Minerales
  2. Diamante
  3. Iztatl (Sal)
  4. Chapopohtli (Petróleo)
  5. Gas
  6. Teconalli (Carbón)

Industrias[xikpatla itsintlan]

  1. Ihquittli (textil)
    1. Tohmitl (lana)
    2. Ichcatl (algodón)
    3. Ocuilicpatl (seda)
  2. Plásticos
    1. Nylon
    2. Poliéster
  3. Pahāyōtl (perfumería)
    1. Mirra
    2. Tlenemāctli (Incienso)
    3. Almizcle
  4. Calmanaliztli (construcción)
    1. Tenezoquitl (cemento)
    2. Teīxtecactli (sillar)
    3. Xamitl (adobe)
    4. Xamixcalli (ladrillo)
    5. Tecolōlli (arco)
    6. Tetzopqui (bóveda)
    7. Teōcalli (templo)
    8. Tzacualli (pirámide)
    9. Huēyteōcalli (catedral)
    10. Māhuizzōtecolōlli (arco de triunfo)
    11. Miccātecalli (dolmen)
    12. Cuauhtic tetl (menhir)
    13. Cepayauhcalli (iglú)

Unidades derivadas del SI y otras[xikpatla itsintlan]

  1. Sistema Internacional de Unidades
  2. Metro
  3. Litro
  4. Quillogramo
  5. Voltio
  6. Watio
  7. Newton (unidad)

Ilhuitlapōhualli īhuān cāhuitlatamachīhuani (calendarios y cronómetros)[xikpatla itsintlan]

  1. Ilhuitlapōhualli (calendario)
    1. Gregorio ilhuitlapōhualli (calendario gregoriano)
      1. Chicuēyilhuitl ilhuitl tlapōhualiztli algoritmo (algoritmo para calcular el día de la semana)
      2. Pascua ilhuitl tlapōhualiztli (cálculo de la fecha de Pascua)
    2. Xiuhpōhualli (calendario mexica)
  2. Malacacāhuitl (huso horario)
    1. Tōnalcāhuitl (horario de verano)

100 inventos[xikpatla itsintlan]

Los inventos más útiles, no los más usados por el hombre

  1. Ācalli (barco)
  2. Yāōtlaquitl (armas)
  3. Cactli (calzado)
  4. Huehcaīxipcaxitl (televisión)
  5. Tepoztlahtōani (radio)
  6. Temalacatl (rueda)
  7. Tepozcōātl (ferrocarril)
  8. Tepozmalacatl (automóvil)
  9. Tlaquēmitl (ropa)
  10. Tletl (fuego)
  11. Yōlcamamachtīliztli (amaestrado de animales)
  1. Netlahtolmachtiloni (Gramática)

Machiyōmatiliztli īiuhcāyōmatiliz (Tipología morfológica)[xikpatla itsintlan]

  1. Achicēpanoatlahtōliztli (lenguaje oligosintético)

Tlahtōlli (Idiomas)[xikpatla itsintlan]

  1. Nāhuatlahtōlli (Artículo sobre el idioma específico de esta Wikipedia)
  2. Teutontlahtōlli (Idioma alemán)
  3. Arabiatlahtōlli (Idioma árabe)
  4. Caxtillāntlahtōlli (Idioma español)
  5. Chinatlahtōlli (Idioma chino)
  6. Franciatlahtōlli (Idioma francés)
  7. Greciatlahtōlli (griego)
  8. Inditlahtōlli (Hindi)
  9. Inglatlahtōlli (Idioma inglés)
  10. Latintlahtōlli (Latín)
  11. Mandarin Chinatlahtōlli
  12. Netēmachīltlahtōlli (Esperanto)
  13. Portugallahtōlli (portugués)
  14. Rusiatlahtōlli (Idioma ruso)
  15. Sanscritotlahtōlli (Sánscrito)
  16. Xapontlahtōlli (Idioma japonés)
  17. Indoeuropan tlahtōlli
  1. Huītōliuhqui (arco)
  2. Tetlapachiuhqui (bóveda)
  3. Cuāitl (dintel)
  4. Tecuappantli (puente)
  5. Tepoztlaxichtli (clavo)
  6. Tzacualli (pirámide)
  7. Calmanalli (edificio)
    1. Angkor Vat
    2. Ashuān Ātl Tlatzauctli (Presa de Asuán)
    3. China Huēyi Tenamitl (Muralla China)
    4. In Huehcauh Cemānāhuac Chicōme Ītlamāhuizōl (Siete Maravillas del Mundo ANtiguo)
    5. Eiffel Huehcapan Calli (Torre Eiffel)
    6. Tax Mahal
  1. Āltepētl
  1. Machiyōtlapōhualizzōtl (Álgebra)
  2. Tlapōhualizzōtl (Cálculo)
  3. Tlāloctacayōtl (Geometría)
    1. Yahualli (círculo)
      1. Pi
    2. Tlanacazāntli (cuadrado)
    3. Ēxnacaceh (triángulo)
    4. Miacnacaceh (polígono)
  4. Ahtlamini (infinito)
  5. Ēxnacacehoctacayōtl (Trigonometría)
  1. Yāōquīzqueh (ejército)
    1. Tlequiquizzōtl (artillería)
    2. Cahuayoh yāōquīzqueh (caballería)
    3. Icxinehnenqueh yāōquīzqueh (infantería)
  2. Yāōācallōtl
  3. Yāōehēcacallōtl

No están en la lista pero son similares Fuerzas Armadas - Policía

  1. Olimpiayōtl
  2. Béisbol
  3. Chiquiuhtapayōlhuiliztli (baloncesto)
  4. Tonacayōhuapāhualiztli (atletismo)
    1. 100 m
    2. Maratōn
    3. Yāliztli (marcha)
  5. Neicxitapayōlhuiliztli (fútbol)
  6. Mācuauhtapayōlhuiliztli (tenis)
  7. Automovilismo
  8. Rugbi
  9. Ācalpapanōliztli
  10. Tepozmāccuauhīxnāmiquiliztli (esgrima)
  11. Hoqui (Hockey)
  12. Nemātapayōlhuiliztli (balonmano)
  13. Āpan nemātapayōlhuiliztli (waterpolo)
  14. Ēxtēyehyecōliztli (triatlón)
  15. Mahtlāctēyehyecōliztli (decatlón)
  16. Ōmmalacapayīnaliztli (Ciclismo)
  1. Cepayauhxiniliztli (avalancha)
  2. Tlālolīniliztli (temblor, sismo)
  3. Zōnēhualiztli (inundación)
  4. Yōllōcetiliztli (fusión nuclear)
  1. Espectro electromagnético
  2. Tlīltic (Negro)
  3. Iztac (Blanco)
  4. Chīltic (Rojo)
  5. Cōztic (Amarillo)
  6. Xoxoctic (Verde)
  7. Texohtic (Azul)
  1. Método Científico
  2. Conocimiento
  3. Verdad
  4. Punto de vista neutral
  5. Ética
  6. Cemitquimatiliztli
  7. ontología
  8. Decisión por consenso