Tlapaltecacayahtli
 Inin tlahcuilolli nozo tlahtoliztli cenca tepitzin. Ce ahnozo miaquintin huiquipediatequitqueh tequipanoah ipampa ce cualli tlahcuilolli. |
| Tlapaltecacayahtli | |
|---|---|
 Tlapaltecacayahtli.
| |
| Tlamatilizneneuhcayotl | |
| Ōmetica tōcāitl | |
| Tagetes erecta L. |
Tlapaltecacayahtli ahnozo tecacayactli (Tagetes patula), cē tlanelhuatlamantli īpan in cenyeliztli in Asteraceae, īpēhualiz tlatēctli Mēxihco īxquichca in Tlahco Ānāhuac. Tlanelhuayōtl īca tlayōcoyalli xōchitl, in tlein ītlāpal chīchīltic īxquichca tepitzin cōztic, huel ahhuiyāc ca.
In cempōhualxōchitl īxiuh momātia ītzalan 30 īhuān 50 cm. Īizhuatl opuestas, pinnadas ca, tlanixeliuhticah īpan segmentos lanceados tlanyoh[1] īhuān ciliados. Moxōchyōtia ītzalan in xopantlah īhuān in tōnalco, ic in tlein piya in huehcāhua xōchyōtia, cuepōn ic xināchtli.
Pēhualiztli
[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In tlapaltecacayahtli īpēhualiz tlatēctli Mēxihco, Nicānāhuac īxquichca Bolivia.
Hueliti momātia xālloh tlālpan iuh zoquitl tlālpan īca cualli ācoyoctli. Monequi in Tōnatiuh ītlanēx. Huel tēīxnāmiqui in cecēc īxquichca -1° C, niman ocachi cecēc moahchicāhuac, ahmo momātia īpan ecahuīllah.
Inīn xōchitl, in tlapaltecacayahtli, īhuān in tētlamachilih īpan miec tlācatiyān iuhqui in Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl īhuān Francia, ic īxōch, īahhuiyācāyo īhuān īpahtiyoh.
Tequitiltililiztli
[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In tlapaltecacayahtli īhuān in cempōhualxōchitl īpan Mēxihco motequitiltililiāin Miquizilhuicān īca in motlahtlālia in tlamanalli īhuān in micca tepetlācalli, inōn ca in motōca miccāxōchitl; nō in xōchitl īpan huehcāuh cāhuitl ōmomachilia tlacualli ca īhuān iuhqui pahtiyoh.
In tōtōcāyōpan, in xōchitl motequitiltililiā iuhqui iuhquīz tlāpalli in tōtōmeh ītlacualpan ic in tōtōtetl piya cē huel xopaltic īcōztica.
Mīllahcayōpan motequitiltililiā tlahuehcapahuia in nematodos in tēmāhua in xītomatl. Tīciyōpan motequitiltililiā ic in parásitos īhuān in ocuiltin.
Nō xiquitta
[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tēnōnōtzaliztli
[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- CONABIO. Malezas de México. Mēxihco: Octubre 2007. Recuperado el 11 de diciembre de 2008 de http://www.conabio.gob.mx/malezasdemexico/2inicio/home-malezas-mexico.htm (Caxtillāntlahtōlli)
- SIMÉON, Rémi. Diccionario de la lengua náhuatl o mexicana. Paris: 1885, 17a ed. Siglo Veintiuno. Mēxihco: 2004. (Caxtillāntlahtōlli - Nāhuatlahtōlli)
- ↑ Tlanyoh quihtoznequi dentado.