Nohpalli

NHN

NHE

NCH

Inin tlahcuilolli monequi toquiliztequitl, inon tlahtoliztli ahmo quipia tlahtolcaquiliztiloni.

Nopaltzin

Opuntia ficus-indica in The Cactaceae, Britton & Rose, Vol. I, Plate XXVII, 1919

Tlamatilizneneuhcāyōtl

Yoliztlahtocayotl:	Plantae
Nexeloliztli:	Magnoliophyta
Tlamaniztli:	Magnoliopsida
Tenahuatiliztli:	Caryophyllales
Cenyeliztli:	Cactaceae
Tlanicenyeliztli:	Opuntioideae
Calpolli:	Opuntieae
Neneuhcāyōtl:	Opuntia
Calpolli:	Opuntia
Yōllamantli/ Tlanelhuatlamantli:	O. ficus-indica

Ōmetica tōcāitl

Opuntia ficus-indica
(L.) Mill., 1768

In nohpalli (Latintlahtolli: Opuntia nozo opuntia ficus-indica huan caxtillahtolli: Nopal, Chumbera, Palera nozo Higuera india), ce huitztic cuauhtontli tlanelhuayotl in ineneuhcayo Opuntia, in icenyeliz Cactaceae. Ce cuauhtontli quipiya hueyi tlalnehuatl, inacayo ica xoxohuic imapal, huitztic ihuitz. Xopancopa quipiya xochimeh, ixochicual nochtli.

Nohpalli itlalmachiyo ipan Mexico, tlamantli ipan ichimal itech tlacatiyan, ipampa ihuehuehcanamaliz; quitoa ce cuauhtli tlacua ce tecuancoatl ahcopa ce nohpaltzin ipan tlalhuac ompa atezcatl tlein ca hueyi Altepetl Mexico quitoznequi Mexico Tenochtitlan; mitohtiztli ipampa mexicatlachihualiz.

Tlalnelhuayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Ixochiuh.

In cuauhtontli in itoca cactaceae^[1]. Ca in azqui ixquich centlamantli neneuhcayotl ahquipia huel izhuatl nomopiltic, in tenochtli in tlein itech moxexeloa (ca) in quiomeh cuauhmatiloni, ca quinchihua in xochimeh, in ihuan xocomeh. Inin in kiomeh in patlachtique, ateyoque ihuan quilitique. Quimpiah in ontlamantli huitztin, in ipan icoquitihuan (gloquidios) in penepeme in itlahme hueyac ihuan tilictic, in ihuan cequintin achihueyac, pitzahuac ihuan tzontic.

In ixochihuan in copilteuh ihuicpa catiah in penepemeh in intenco tenochtli. In ceppa xihuitl xochichihua, auh in xocotl ihuan xochitl huel in ixachi tlapalli, ihuicpa in coztic, xochipaltic, chilcoztic, ihuicpa in chichiltic. Ixochicual nochtli, se tlacualiztli xococ nozo tzopelic, itlapal xoxohuic, coztic, xochipaltic, chichiltic huan chilcoztic.

In nohpalli quipiya ce cocoliztli, iztac ichcatl motenehua nocheztli, in tlapalli yezchichiltic inin yolqui.

Pixcayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Nohpalpixcayotl ca ipan Mexico huan Tlahtocayotl in Cepanca ipan America; in ompa Tlahtocayotl Mexico, ipan Ahcolman, Temazcalapan, Teotihuahcan, Chiuhtlah, Otompan, Axapochco huan Nopaltepec; nouhqui tlahtocayotl Hidalgo, ipan Cempohuallan, Tlalnalapan, Tetzontepec, Tepeapolco huan Apan. Mochi xihuitl quipiya nohpalli, ipixcayo ipampa xinamaca tianquizpan nozo occequin tlacatiyan ompa Canada, Cuba, Peru, Bolivia, Ecuador, Colombia, Venezuela, Curazao, Paraguay, Argentina huan Chile.

Occe tlacatiyan Europacopa tlein quipiya nohpalpixcayotl ompa Italia, ipan tlalhuactli Sicilia, Calabria, Cerdegnia, Basilicata huan Puglia, ipan Sicilia ce itlalmachiyo quitoznequi Fico d'India, noihqui quipiya nohpalpixcayotl occequin tlacatiyan ipan hueyatl Mediterráneo ompa Marruecos, España, Francia, Argelia, Tunez, Chipre, Siria, Malta, Albania, Grecia, Turquia, Israel, Egipto huan Libia.

Tlacualiztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Tlacameh tlacua nohpalli itlacualiz, in mapalli ahmo huitztli.

Tequichihualiztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Nohpalli itequichihualiz.

Nohpalli, ma teyolahcocui in macehualtlacameh; mixcah ihcuiloa nohpalli ipan amatl, ihtlacuilo ihtlah amoxtli itech moihtoa tenopalli ipan imachiyo ipamapa Mexico Tenochtitlan, ipampa ialtepetzintiliz in mexicah.

Nohpalli itlalmachiyo ipan Mexico, tlamantli ipan ichimal itech tlacatiyan, ipampa ihuehuehcanamaliz; quitoa ce cuauhtli tlacua ce tepocolcoatl ahcopa ce nohpaltzin ipan tlalhuac ompa atezcatl tlein ca hueyi Altepetl Mexico quitoznequi Mexico Tenochtitlan; mitohtiztli ipampa mexicatlachihualiz.