Izhuatl

Īhuīcpa Huiquipedia, in yōllōxoxouhqui cēntlamatilizāmoxtli
     
Inin tlahcuilolli nozo tlahtoliztli cenca tepitzin. Ce ahnozo miaquintin huiquipediatequitqueh tequipanoah ipampa ce cualli tlahcuilolli.
izhuatl
Izhuatl

Izhuatl, nō mihtoā ahtlapalli. Ca monequi cecniquīzaliztli ica mixhuiltiā in tlanelhuayōtl īpampa in izhuatl quiltequi in tlālli īyeliz, tēyacatica in tecolli, ic in izhuāxoxohuitl[1] īhuān tlatzintlān īchicāhuaca in tlanēxtli. Īpan ītlanehuiltiliz[2] mocuepa in tlacuallamantli ic tlanelhuayōtl.

Ic nohuianyoh tlatecpāntzīntli, in tzīncuauhyōhuah tlanelhuayōtl nō izhuahuah. Miyacpa -mā tēl- zan nēci īpan cequi cāhuitl ahnozo mopatla achi ye iuhqui. Intlā mochīhuaz in, in tzīncuauhyōtl quīxiptlati in izhuatl ītech ītlamaniliz.

In izhuatl achi mochipa ca tlaātezcamantli cecniquīzaliztli cuēponi īpan īilpica in tzīncuauhyōtl. Quitlatechtiā izhuatlacotl[3] īhuān izhuatlāctli[4] cequi izhuatl nō īpan oncah tzīnizhuatl[5] īhuān vaina. In tzīnizhuatl ca izhuatl mopatla īpan izhuatlacotl ic quiyāōtlātiā in xocoyotilizhuatl. Īpan cequi tlanelhuayōtl zan nō iuhqui chicharo, miyac huēyiya in tzīnizhuatl īhuān quichīhua ītequiuh in izhuatl. In vaina mochīhua in ic quipatlāhua in ītzīntiliz izhuatlacotl in quimalcochoā achi ye iuhqui in tzīncuauhyōtl.

In izhuatlacotl hueli ahtlapalti auh zan ica nēci, in iquin motēnēhua "motlālihqui izhuatl". Īpan izhuatlāctli oncah in izhuatlalhuatl[6], in tlamantlanelhuayōtl, in izhuatēntli (bordes), in izhuayacatl (apice o punta).

Quinēxtiā ōme tlaīxpayōtl: in tlacpan (mihtoā ic caxtillāntlahtōlli "haz") īhuān in huehcatlān (mihtoā ic caxtillāntlahtōlli "envés"). Ahmo neneuhqui in tlapālli, in tochomitl, in huitztli in ic ītequiuh quiyāōtlātiā.

In izhuatlalhuatl ca tlalhuacocohtli, ca cuauhuātzalloh, quīza īpan tzīncuauhyōtl, quihuīca in tlanelhuayōātl[7] īhuān quihuipāna īpan tlamantlanelhuayōtl.

Tlahtōlcaquiliztilōni[xikpatla | xikpatla itsintlan]

  1. quihtōznequi clorofila
  2. ..su asimilación..; huīcpa nehultiā = asimilar
  3. quihtōznequi pecíolo
  4. quihtōznequi limbo
  5. quihtōznequi estípula
  6. quihtōznequi nervadura
  7. quihtōznequi savia

No Xiquitta[xikpatla | xikpatla itsintlan]