Uexotlaj
Uexotlaj Huejutla de Reyes | |
Altepetl | |
![]() | |
Ueyitlali | ![]() |
Tlatokajyotl | Hidalgo |
Tlatilantli | La Huasteca |
Altepetlali | Uexotlaj altepetlali |
Tlaixpayotl - Kampa |
km2 25 |
Ankayotl | 19°21′15″N 99°37′51″O |
Neliuajkapanka | 137 ( msnm) |
Chanemej - Kampa - Posauakayotl - Kampa |
44,311 chane. chan/km² |
Tlajtoli | Kaxtilantlajtoli, nauatlajtoli uan kuextekatlajtoli. |
IDN - Kampa |
|
PIB - PIB Per Capita |
$ MDD $ USD |
Tlapeualtilistli | 9 septiembre meetstli, 1850 |
UTC | UTC-6 |
Tlakatokayotl | Uexotekatl |
CP | 43000 |
Nenekuiluastli - USPS - ISO 3166-2 |
|
INEGI | 130280001 |
Matlatsalan | [http:// ] |
Uexotlaj nos Uexotaj (kaxtilantlajtoltika: Huejutla de Reyes nos Huejutla), se altepetl in ompa Hidalgo tlajtokayotl ipan Mexko tlali, moijtoa iyolo itech Uaxtekapaj. Kipia 44 311 chanemej. Se nauatiketl kitoua ixolal itech Uaxtekapaj tlali kistok Huasteca Hidalguense, kiuika Koajtlaj, Chililiko, Xaltosan, Koaokuilko, ompaj Tlanxinol ika Atlapechko ipan tepeuajkan Sierra Madre Oriental ompaj Molanko. Nikan kichantij nochimej maseualmej, kimati ikamanalis Kuextekapaj nauatlajtoli ikamanalis, noijki kichantij koyotlakamej yanej kimati kaxtilantlajtolkopa.
Tokayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
San niman ipampa inon altepetl, motoka «Uexotlaj» ompa inauatlajtol Kuextekapaj tlatilantli, sanse itoka ipampa ialtepetikpak Huejutla de Reyes. Itsintli ni ueuejtok nauatlajtoli Uexotaj kisa ipan: nauatlajtokopa uexotl, se koauitl kej peualistli uexo- uan tlaj kej peualistli -tlaj uala itsatlan ne tlali.
Uajkapayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Uexotlaj katka, moneki tikitasej imiyaka kuextekaj onkaj tlali.[1] Maseualmej moijtoa Ixtlauexotlaj inon chantiko.
Tlalixnepantilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Moixpantiaj iuaya toueyi altepetl tlalilanketl Hidalgo Tlatojkayotl, ipan Distrito Uexotlaj uan chinanko tlatilanketl Uexotlaj, se achi kipiaj ojtlitetitlaj uan seyok achi kipiaj tlen kuali ojtli tlen kipiaj chpopopojtli, ni chinanko moixpantiaj ika se ueyi tepetl tlen titokajmatij tlen xolal uan axmaluilij tinejnemis.
Yolistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
No xikitaki Mexko kipiya ne tokmej, xiuimej uan koajmej, inin uexotl, lalaxkoajuitl, auakakoajuitl, matsaktli, okse.
No xikitaki Mexko kipiya ne totomej uitsilij, chajma, koajtli, noijki kipiya miekin tlapiyalmeh, in chichinimeh ayitochij, epatl, pesojtli, takuachij, koatochij, koatl uan okse.
Tepacholistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Chinako kipixtok se kaltlapajtiketl ika sej maseualtepajtiketl, uan san kemantikaj yaui tlen tepachoanij ijquino istokeh tomaseualpoyouaj axkanaj kuali mopajtiaj. Kipia se altepetekiuaj uan regidores ipan ialtepe Uaxotlaj.
Tekitilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tomaseual poyouaj nochi tekiti ipan mili, sekij kipiaj se onauij kuartiyo emilij, chilmilij, ajolmilij, ouamilaj, tlen kipixka kitekiuiya para mopanoltisej, san ikajtlakuatosej, uan se achi monemajkiya kiuika ipan tianguis Uexotlaj, uan ikino motlakouiteuaj tlen kintekiuisej.
Sekij maseualmej kisenkauajchachapali uan komali nochi ni tlamantli kisenkaua ika sokitl, nojkia istok se tlakajtsi tlen no kimati kuajchijchiuas kisenkauaj, kuasiya, ajkopechtli, uan kaltsajkayomej.
No nejki nikijtos toauiuaj nochi kiseliaj tlapeleuilistli, tlen tikiluiya oportunidades uan ijkino kintlakouiya ininkojkoneuaj tlen kitekiuisej ipan kaltlamachtiloyan. Nokia tlakamej kiseliaj prokampo ni inijuanti kitekiuiya ni tlaxtlauili para tlen motekiuiya ipan milaj uan ijkinoj kuali tlaejeli o tlaojonkaj.
Ojtilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Ne Uexotlaj altepetl mokauaj ika 133 kilómetros de Pachuka, se achi kipiaj ojtlijtetlajnemilistli, kiijtouaj kikualchichiuaseyaj kitlalisej chapojpotlij ijkino kuali mokauas ayojkana timaseuasej.
Chanejpoualistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Uexotlaj chinanko kipiya 44 311 chanejmej (Censo INEGI xiuitl 2020).[2] Kiijtouaj tokoliuaj uejkakiaj tlen axtoui asitoj ipan ni chinanko intokaj nauas uan eliyaya san se innemilis, san se inintlajtol, nochi sanse tlamanti moixpantiyayaj uan ipan namaj nojja titekuiya totlanamikilis.
Xiuitl | Chanejmej |
---|---|
1900 | 2 600 |
1910 | 2 843 |
1921 | 2 981 |
1930 | 3 163 |
1940 | 3 322 |
1950 | 3 676 |
1960 | 3 849 |
1970 | 6 854 |
1980 | 12 336 |
1990 | 24 742 |
2000 | 34 141 |
2010 | 40 015 |
2020 | 44 311 |
Tlahtolli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Kemaj tokoneuaj peuaj kamati se tlajtolij, kiajnopa moyoliluiya uan moyolnojntsaj ipan itlalajmikilis ipan ni tlaltipajtli, nochi tlen tlalajmikilistli axtoui kiseliaj ininchaj uan kemaj se tlamamtli kineki kiixmatise no peuaj motlajtlaniaj. Nochi tomaseualpoyouaj kamati nauatl ijkino mokamauiyaj.
Ipan chinanko meseualmej no kiixmatij tlatempoualistli, uikalistli, ijtolistli, mauiltilistlij uan konemej peuaj kiijkuiloua ika nauatl uan ijkinoj mokamanaluiyaj.
Chikaualistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Chinako kipixtok se kaltlapajtiketl ika sej maseualtepajtiketl, uan san kemantikaj yaui tlen tepajtiket ijkino istokej tomaseualpoyouaj axkanaj kuali mopajtiaj.
Neltolkilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Sekij maseualmej tlamantli kineltokaj, kemaj kuali mestloi uan siuatl tlanemiltiaj monejki motlalilis se uitsmalotl ikijnokonetsi axteno ipantis, amoxi techachaj papmpa tixiyotis.
Tlamachtilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Uexotlaj kipia kaltlamachtiloyan tlen itokaj “Universidad Tecnológica de la Huasteca” kipixtok 131 konemej, 1263 okichpilmej uan 868 siuapilmej, uan chikuasemej tlamachtiyanij uan se tlamachtiltlayakanketl, uan ni kaltlamactiloyan kipiaj “programa Escuela de Calidad” ika yani moleuiya uan ijkinoj kisenkaua kuali tlamachtiltekitl.
Nojkiaj kipia kalnechikoltlamachtiltekitl, kampa kinseliaj tlen sejkanok konej euanij noponaj kintlamakaj uan kochij istoke 68 konemej uan ponaj inmako istokej omej tlamachtianij tlen kintlaliaj ni konemej. No kiya istoke ome tlamachtianij tlen CONAFE. Nokia tlapaleuiya ipan kaltlamachtilnechikoltekitl.
Tonemilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tekichiualistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tojuantij titlamactianij tikiniluiya konemej ma kiimatikay uan makisenkauakaj tlen kisenkuaj inintatauaj mano kiejelisuikaj manomomaxtikaj kisenkauasej chachapali tlen motekiuiya ipan kisenkauaj tlakuali. Nokia kisenkauaj komali kampa kiisiltiaj tlaxkali, nakatl, kakatsouaj kafenyoli uan sekinoj tlamantli, yeka konej monenikij mano momachtikaj ijkino axpoliuis. Komali kisenkaua ika sokitl uan xali uan ijkinoj kimanelouaj uan ika ichikueyitiaj kikakatsouaj ipan tlitl uan peuaj kinemakaj.
Ipan ni tochinanko onkaj miyaj tlalnamikilistli tle monekij konemej kiixmatisej uan ijkinoj sanse tonemilis ixnesis.
Tlakualistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tochinanko maseualmej nokisenkauaj tlakualistli: kuextekatlakuali, ayojtli, pejmoch, uan ika etl no mosenkauaj etixnepaj, tekoko, uan kokochij.
Nokia kisenkauaj se tlalkualistli tlen ixochiyoj se kuauitl itokaj ojpajtli, kisenkauaj ika tejkistli, tlatsoyontlij. Nojkia kisenkauaj tlapanili ika nejpali nelia ajuiyak tlakualistli.
Nokia kisenkaua xochiisotl se tlakualistli tlen nelia misyoltilanas kimoloniaj uan teipaj kiitseluiliya istatl tlen moyolo kisas uan tijkuas ika chiltlaxkali.
Momotlalistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Ipan altepetl Uexotlaj, mauiltiaj ica Olli (futbol) uan no iujki Olli (Basquetbol). Nikan tlen tlahuel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej tlen Chalma, Koajtlaj, Xaltosan uan seki chantiko. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpocamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol.
Xikitati[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Nelkamanali[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- ↑ INAFED. Enciclopedia de los municipios de México, Hidalgo tlatojkayotl, Huejutla de Reyes; 6 noviembre metstli itech 2021 xiuitl. (ika kastiahtlahtolli)
- ↑ Pueblos de América. Pueblos de México, tlatokajyotl Hidalgo, Wexotlah altepetlali; 24 ne metstli enero xiuitl 2023. Nemachiyōtīlli:Spa/nch
Sekinok ueyikaltemitl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Hidalgo Uaxtekapaj |
---|
Altepetlali Atlapechko | Kalnali | Koajtlaj | Huexotlaj | Orizatlan | Tlanxinol | Xaltosan | Xochiatipan Chinanko |