Diferencia entre revisiones de «Anexo:Vocabulario»

Īhuīcpa Huiquipedia, in yōllōxoxouhqui cēntlamatilizāmoxtli
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Pantli 1803: Pantli 1803:
|}
|}


Vocabulario de Jóse
==Vocabulario de Jóse==
{|
| visión.|| tlachiyaya.no.
|-
| voz.|| tzātzahtziliztli.
|-
| yema.|| kuawtotomoliwkāyōtl.
|-
| yerno.|| tlakpapilli.
|-
| yeso.|| tezokitl.
|}

Tlachiyaliztli ipan 17:14 26 Nāuh 2011

Caxtillāntlahtōlli Nāhuatlahtōlli
abanderar. kuāchpanitkītiā.nitē.
abandono. tēkāwaliztli.
abierto. tlatlapōlli.
abreviación. ahtlawēyakiliztli.
absorbente. miltekōni.
acanalado. ākaltik.
aceite. chiyawakāyōtl.
aceptado. tlayēkkaktli.
acodo. kuawakīlli.
acostumbrado. kimonāmiktiāni, momatki // (así estoy __) ye iwi ninemi.
actual. āxkān mochīwa.
acueducto. ākokopilwāztli.
acuerdo. nenāwatiliztli.
acusación. netēilwiliztli.
además. ok nō, inozkēn.
administrador. tlatlaīxtlātīlli.
adulto. kuakuawtik.
adversario. motēīxnāmiktiāni.
advertido. tlanemachitīlli.
aéreo. ehēkayōtl.
afecto. tēyōllōtlapānaliztli.
afinidad. tlahtōlzentiliztli.
afirmación. netēntlahpaltiliztli.
afortunado. tlaknōpilwiāni.
ágil. mokxiihmatini.
agradable. tlazempaktiāni.
agradecimiento. neknelilmatiliztli.
agrupado. tlaīxololōlli.
agrupar. netechtlāliā.nitla.
aguardiente. tlahtlakōlātl.
aguijón. tēmīnaya.no.
aguja. tlahtzomalōni.
ahuecado. ākaltik.
alabastro. tetzkaltetl.
álamo. pepeyokuawitl.
alberca. tlakilākaxitl.
alcatraz. kanāwxōchitl.
alejamiento. tētlāllōtiliztli.
alga. āpachtli.
aliento. neihīyōtiliztli.
alguna vez. quēmmaniyān.
alivio. tēzēwiliztli.
almacén. tlanamakizkalli, tlanechikōlōyān.
alterno. papanwetzki.
alto linaje. tlahtohkāmekayōtl.
alrededor de. achi ye iwki.
ambos lados. īōntlapalīxtin.
amontonado. tlatepēwtitlālīlli.
amplio. tlankakayaktli.
anales. zēxiwtlahkuilōlli.
anaranjado. tlapālpoyaktik.
anillo. ēlkuawyōtl.
animado. nemilzeh.
anteojos. tewiloīxtli.
antes, anteriormente. yeepa // antes que. in ihkuāk ayamo.
antigüedad. wehkāw nemiliztli, wehkāyōtl.
antiguo. wehkāwitiāni.
añadido. tlatepēwtitlālīlli.
apaciguado. tlākaziwki.
aparte. nōnkuah.
apellido. tēuktōkāitl.
aplanado. tlaātēzkamantli.
apoyo. tlamāmāllōtl.
aprecio. netlaliztli.
apretado. tlakakatzalli.
aprobado. tlayēkkaktli.
aptitud. neīxkāwilli.
árbitro. tētlamachiliāni.
arbusto. kuawtōntli.
arco. tlawītōlli.
argumento. tlahtōlnelwayōtl.
armadillo. tlālpītzōtl.
armario. tlatlālīlōyān.
armas. tlāwiztli, tētlāwitzmaktli.
arrepentimiento. tlahtlakōlchōkiztli.
articulación. nepikyān.no.
asador. tlatlewātzalōni.
asco. tlaihiyaliztli.
aserrado. xōxotlalli.
asesinato. tēichtakamiktiliztli.
asesor. tēnānāmikini.
así. iw kim mā, iwi.
asmático. motzakuāni.
aspecto. īxkonēxiliztli.
asqueroso. tētlaēltih.
asunto. tlahtōlpēwallōtl.
atado. tlatētewilpīlli.
(que tiene lugar al) atardecer. tlateōtlākuīlli.
atentamente. nēzkālika.
atento. yōllōmatki.
audaz. motlahpaloāni.
aumento. tlamiyakiliztli.
aunque. (con cuantificador o nombre, en subjuntivo) mā nel // (...sea cierto) mā zo tēl // (en indicativo) māzo, māziwi // (aunque no) mā kin ahmo.
autor. tlatlālihki.
autoridad. tēīxmawtiliztli.
autorización. tēmākāwaliztli.
auxiliar. tēnānāmikini.
aviso. tēnemachtiliztli.
bajada. tlatemōwiliztli.
balde. tlapohpōwalōni.
barrio. tenānkiyāwatl, tlayakapan.
(con) base en. nelwayōtika.
basado en algo. tlatzīnichotīlli.
batalla. nehkaliztli.
bate. tlatewilōni.
bellota. āwatomatl.
berro. ātezkilitl.
bienestar. nekuikuililiztli.
(seas) bienvenido. mā yōlikatzin.
biografía. tēnemilizpōwalli.
borrador. neyōlnōnōtzaya.
bóveda. tekolōlli.
brillo. tlanēxtiliztli.
brote (de planta). kuawtotomoliwkāyōtl.
bruja. tlāwipōchin.
¡buenos días!¡siéntese! ¡mā ximēwitihtiye!
cable. tlawilāmmekatl.
caja. tlakallōtl.
calambre, espasmo. wapāwiztli.
calendario. ilwitlapōwalāmoxtli.
calmado. moyōlzēwih.
cambiado de lugar. tlanāwaktlatēktli.
cambio. nehkuaniliztli.
campo. tlawelmayān.
canal. ākokopilwāztli.
cangrejo. tekuizihtli.
capital. tēkuākān.
cardo. witzkilitl.
carrera. netlaloliztli.
casi así. achi iwki.
catarro. tlatlaziztli.
categoría. nenewkāyōtl.
cavidad. tlakomōlli.
cefalotórax. tzontekomēlpantli.
censo. tlatlatzkitīlli.
censura. tlaīxnāwatiliztli.
centrar. tlahkowiā.nitla.
cepillo de dientes. netlammatilōlōni.
ceremonia. tlateōmawiztililiztli.
cesped. tlachkuitl.
cerrado con llave. tlatepoztzauktli.
cielo. nekuiltonōlōyān.
cima. tlakpayōtl.
cinturón. kuitlalpikāyōtl.
círculo. yawaliwki.
clausura. tlatzakuitikāyōtl.
clavo. tlatepozmīnalōni.
cobertor. tlachkawipilzōtl.
cocido. tlatzoyōnīlli.
cocina. mōlchihchīwalōyān.
cofia. kuāololiwkāyōtl, tlapachiwkāyōtl.
col. zentekochtli.
colocado. tlatēktli.
color carne. tlatztalēwalli.
color violáceo. āyopālli.
color verde gris. kilpālli.
color turquesa. xippālli.
columna. temimilli.
combate. netēīxnāmiktiliztli.
comediante.
comedor. nekochkāyōtīlōyān.
comentario. tlahtōlkakiliztīlōni.
comidas. tlemōlli.
comienzo. tlapēwkāyōtl.
como una... zan ye nō iwi.
compacto. tetewilakachtik, pīkki.
compañero. tēwānpoh.
compasión. tēiknōmatiliztli, tlaokōlli.
completo. zēmāntok.
composición. neyōlnōnōtzaya.
compromiso. netlatēnēwiliztli.
compuesto. chiktlapanki.
concordancia. tlahtōlzetiliztli.
conciencia. neyōlīxihmachiliztli.
conducta. tēnemiliztokiliztli.
conectado. tlapilōwilīlli.
confiado. tētenitztīlli.
confianza. neyōllōtiliztli.
confusión. tēīxneloliztli.
confuso. īxpoliwki.
conjunto. nechikoliztli.
conquista. tēpēwaliztli.
conquistador. tēyāōchīwki.
constructor. motlazālōltihki.
continente. zēmāntok tlālli.
contorno. tlatexxīnepanōlōni.
contra. wīkkopa, kopawīk.
contrario. tēīxnāmikki // (al___) in ne.
copa del árbol. īmalakayōkān in kuawitl.
copia. neīxkuītilāmatl, tlatlamachkuitl.
corregido. tlakxitoktli.
cortesía. nehmatkāyōtl.
corrupción. tēichtakatlaxtlāwiliztli.
corteza. kuawēwatl.
costra. nēxwākāyōtl.
costumbre. tlamanitiliztli.
creación. tlatlākatililiztli.
creado. tlachīwki.
creciente. molwih.
crédito. tētlatlakuiltiliztli.
creencia. yōlpachiwiliztli.
crema. tlaīxōtl.
crimen. tēichtakamiktiliztli.
criminal. tēyōlpachoāni.
cristal. tewilotl.
crónica. nemiliztlahkuilōlli.
cruel. nēntlākatl.
cuadrado. tlanakazantli, tlapatlaxīntli.
cubierta. īxxōtl.
cuento. tlaketzalli.
cualidad. neīxkāwilli.
cualquiera. zāzākewātl.
cuidado. tlamachiyaliztli.
(con) cuidado. netlakuitlawiliztika.
culpable. tlahtlakōleh.
cultura. nenayōtl.
cumpleaños. tlākatilizilwitzintli.
chiquillo. tēlpōkakōnetōntli.
choque. techikanāwaliztli.
chupón. tlapipīnalōni.
débil. ahchikāwak.
decisión. nezentlālilli, nenōtztli.
defecto. tlapilchīwaliztli.
defectuoso. tlapilchīwtli.
defensa. nemāpatlaliztli.
delgado. pitzaktik.
demanda. tlaihtlaniliztli.
demora. tlawehkātlāzaliztli.
denuncia. tētēilwiliztli.
desafío. tēnenewkāwiliztli.
desanimado. mokuekuetlaxoāni.
desarrollo. tlamiyakiliztli.
descanso. nezēwiliztli, tēzezemēltiliztli.
descendencia. tlākamekayōtl.
descubierto. tlapantlāzalli.
descubrimiento. tlanēxtīlli.
descuido. nexīkkāwaliztli.
desdén. tēikxotlaliztli.
deseable. tētlanektih.
(el que) desengaña. tētlaīxtlatiliāni.
desesperación. netlawēlpololiztli.
(acción de) desencadenar. tlatepozmekayōtomaliztli.
desgracia. tētlekotekiliztli.
desgraciadamente. nēnwetziliztika.
desgraciado. nēntlākatl.
deshecho. tlaahtletilīlli.
desidia. tlatziwiliztika.
desorden. tēchalāniliztli.
(con) desorden. tēīxneloliztli.
despensa. tlakualkalli.
desprecio. tēikxotlaliztli.
después. zātēpan.
destruido. tlaahtletilīlli.
desviación. tētlakāwaltiliztli.
determinación. iw tlatēnēwaliztli.
devoción. tlateōmachiliztli.
día de fiesta. netlamachtilizilwitl.
diámetro. patlāwaliztli.
dichoso. tlaknōpilwiāni.
diestro. tlatlamachiāni.
diferente. tētlanēwih.
dificultad. neohwikānakiliztli.
dinero. tlakōkōwalōni.
director. tēkuexānoāni.
discreto. tlamawkāittani, īxtlamatini.
discutible. īxnāmikiztli.
disculpa. netlakuepililiztli.
disminuido. tlatepitilīlli.
distante. tētlālkāwih.
distinto. tētlanēwih.
distribuido. tētlamachīlli.
diversión. neāwiltīlōni.
diverso (a). nepapan, zentlamankīzki.
división. nexeloliztli.
divulgación. tlapanitlāzaliztli.
doctrina. tēizkaltiliztli.
dolor. tēchōktiliztli.
domesticado. tlatlākaziwki, moyōlzēwih.
don. netlawtiliztli.
donación. tēyokatiliztli.
dondequiera. nohwiyān.
dormido. tlakochitīlli.
duda. netzotzonaliztli.
dudosamente. neyōlpololiztika.
dudoso. tētzotzon.
durante este tiempo. nemayān.
educación. tlākawapāwaliztli.
elección. tēīxketzaliztli.
elegante. moyēkchihchīwki.
elegido. tlatzonāntli.
elemento. tlapēwkāyōtl.
emplumado. tlapotonīlli.
encantamiento. teōtlāxililiztli.
encendido. tekuīnki.
encino. āwatl, ōwatl.
encuesta. tētlan tlahtlaniliztli.
enlace. nekuānāmiktiliztli.
enorme. kuitlatolompōl.
ensalada. tlanechikōlkilitl.
enseguida. zātēpan.
enseñanza. tēīxtlamachtiliztli.
entero. zenkīzki, zezemēltik.
entonces. niman.
entrañas. yōllohkalli.
entrega. tēkāwaliztli.
entretenido. tēēllēlkīxtih.
entrometido. motēntihki.
envío. netītlaniztli.
envoltura. tlakimiliwkāyōtl.
(en la) época de. īnokīpan.
equitativo. tlatlamelāwkāchīwtli.
equivocación. netlanēwiliztli.
error. neīxkuepaliztli.
escalera, escalón. tlamamatlatl.
escoba. tlapohpōwalōni.
escogido. tlatzonāntli.
escritor. tlatlālihki.
escuadra. tlanakazanōni.
escultura. tlakuawihkuilōliztli.
esófago. yōllohīxtli.
espacio. tlakāwtli, tlakoyoyān.
espantoso. momamawtiāni.
especial. nōnkuahkīzki.
espera. tēchiyaliztli.
esperanza. nechixkāyeliztli.
espinoso. witzyoh, tētzapīnih.
esplendor. tlanēxtiliztli.
esponjoso. zonektik.
esquina. tlanakaztli.
estimable, estimado. tlazohkāmachōni.
estable. chikāwatika.
estado de las cosas. iwkātiliztli.
estanque. tlakilākāxitl.
estufa. newākkātemalōyān.
exactamente. yēkyōlōtika.
examen. tlakxitokiliztli, tlahtōlahxiliztli.
examinado. tlakxitoktli.
excelente. tlazemikāwah, ¡ok zenkah wālka!
excusa. nekīxtiliztli.
éxito. īpan nepōwaliztli, tēpanawiliztli.
exótico. wehkāwītz.
experiencia. nemilizzōtl.
experto. tētlamachiliāni.
explicación. tlakakiztilōni.
exterior. nēxiliztli.
extremidad. tlatzakuitikāyōtl.
fábula. tlaketzalli.
fácil. ahohwih.
fácilmente. ahyowi.
falso. zan nēn tlatōktilōni.
falta. neīxkuepaliztli.
fatigado. mokotzānki.
favor. tēiknēliliztli.
fe. yōlpachiwiliztli.
fecundación. ōtzyōtl.
fiado. tlatlanēwtli.
ficción. tlaīxpaniliztli.
fiebre. netlewiliztli.
fiel. netlākanekōni.
fielmente. yēkyōlotika.
filamento. tetepontepilōlli.
filo. tēnatkāyōtl.
fin. tlamiliztli.
final. tlatzakkān.
finalmente. ikken.
firme. pipinki, tlatōktilōni.
fisonomía. īxkonēxiliztli.
forma. iwkāyōtl,iwkiyōtl, tlamantiliztli.
fluido. chiyawiztli.
follaje. kuawxiwitl.
formación. tlatlākatililiztli.
formado. tlachīwtli.
fracaso. nehnenēnkoliztli.
fracción. nōnkuahkīzaliztli.
frágil. ahohwihtlapāni.
fragmento. tlakotōnkāyōtl, xeliwkāyōtl.
fraude. tēīxpopoyochīwaliztli.
frecuentemente. ahtza, achi miyakpa.
freno. tēmmekatl.
frente. tlaīxpanyōtl.
frito. tlatzoyōnīlli.
frustrado. tlanēnkōlli.
frutal. tlaakillō.
(a la) fuerza. iwiwih.
fugitivo. moyēltiāni.
fundador. tlanelwayōtiāni.
furioso. tlawēleh.
(el) futuro. in āxkān mochipa.
ganas. neikoltiliztli.
gancho. ākatepozōtl.
genealogía. tlahtohkāmekayōtl.
generación. tlatlākatiliztli.
general. nōwiyānyoh.
generoso. tlazenkāwaltik.
gestos. īxyoyomoktiliztli.
glándula. pexōntīlli.
globo. tlaihīyōtēntli.
gobernador. tēitkini.
golfo. āyōllohko, āihtik.
golpe. tēchikkanāwaliztli.
gorrión. teōkaltototl.
gramática. netlahtōlmachtilōni, tlahtōlmelāwaliztli.
gratis. zān nēn.
grave. tēēllēlahxitih.
gris. nextik.
grosero. tēmmāmāzēwal, yōllōkikimil.
grueso. weltilaktik.
grupo. tlaololōlli, tlaīxololōlli.
grasa. chiyawizōtl.
grosor. pozāwakāyōtl.
gusto (nuestro___) tlawelmatiya.to.
guerrero. tēyāōtlani.
hacia. tlokpa, kopawīk, wīkkopa // (__el interior) tlahtikpa // (__arriba) ahkowīk.
hábil. tlatlamachiāni.
habitación. nemowaliztli.
habitante. nemini, chāneh.
hablador. tlatehtoāni.
hacha. tepozkuawxexelōlōni, tlaxīmaltepoztli.
hambre. teohziwiliztli.
hasta allí. in ok ixkichkāwitl.
hecho. nechīwaliztli // (__de tres maneras...etc.) ēxkān ihkak ik tlachīwtli...
hemorroides. nekuilchilpilōliztli.
herida. tēchopīniliztli. herido. tlamiktīlli.
hermano menor. tēikawtli.
héroe. tlamawichīwani.
hipocresía. nekualtokiliztli.
historia. nemilizāmatl, nemiliztlahtōllōtl.
hocico. tēntomaktli.
horrible. momamawtiāni.
hospitalidad. tēzeleliztli.
huella. nekāwkāyōtl, (-s) tlakxipetlalli.
humilde. moknōmatini.
humillado. tlatlanitlaniztli.
humor. chiyawiztli.
humor acuoso. chiyawizātl.
idea. nematiliztli, tēīxīptlatiliztli.
idéntico. ahkān tētlanēwi
identidad. nenewiliztli.
(es) igual. tēnenewixka.
iluminación. tlatlatlamachiliztli.
imagen. tlaīxīptlayōtl.
imaginado. tlapīpīktli.
imbécil. īxkokowitz.
impar. wālwehwetzi.
importante. ahkokīzaliztli.
imposible. aok weli.
inagotable. ahmo tlamini.
incierto. tētzotzon.
incluso. zān ye iwi.
independencia. tlākaxoxowkāyōtl.
indicación. tētlaīxpantililiztli.
indiferente. tlaāwilkāwani.
índigo (color). xiwkilipitzāwak.
inesperado. ahtēihmachitih.
infinito. ahmo tlamini.
información. tēmachiztiliztli, tētlatēmoliliztli.
insignia(s). tlāwiztli.
(en un) instante. tēīxkueōnka, achitōnka.
instinto natural. yōllohīxihmachiliztli.
intacto. motkitika.
inteligencia. tlaahzikāyōtl, yēktlamachiliztli.
intento. nelwiliztli. intercambio. tlapāpahtiliztli.
interior. yōllōkalli // (en el __) tlahtik // (del__) tlahtikpa.
interrogación. tlahtlaniliztli.
intervalo. tlakoyokān. inútil. ahmo nekōni.
inútilmente. īxwexopan.
inventado. tlapīpīktli.
inventario. tlazentlālilāmatl.
investigación. tētlatepotztoiliztli.
invitación. tēkoachīwaliztli.
invitado. tlakoachīwtli.
irrefutable. ahmo īxnāmikiztli.
irregular. ahmo nāwatilpiyalli.
isla. tlālwāktli.
jefe. tēchīwki.
jaiba de mar. ātēkuizihtli.
joto. tēkuilōntiāni.
jovencito. tēlpōkakōnetl.
juego. neāwiltilōni.
juez. tētlamachiliāni.
juntos. zepan.
jugo. nekuīxkiwiwilli.
justo. tlatlamelāwkāchīwtli.
kilo. tlatamachīwalōni.
lado (por un __) zentlapal.
lamentable. tēchōktli.
lámina. āmatlakotōnyōtl.
lámpara. netlawililōni.
largo. wēyak, ānki, pitzaktik.
leche. tlapātzkītl.
lechuga. zentakatl.
lentamente. nekxitekpānaliztika.
lentes. īxtēzkatl.
lento. ayaxkānyoh.
leñoso. kuawwātzalloh.
letra. machiyōtlahtōliztli.
levantado. tlaahkoktli.
libertad. tlākaxoxowkāyōtl.
libre. tlākamelāwak, tlatekililli.
libre albedrío. nenehwiyānwiliztli.
liga. tlazālōlōni.
ligado. tlatetewilpīlli.
ligero. ahkokki, ahkowetzki.
límite. tepāmmachiyōtl.
linaje. tlākamekayōtl.
línea. tlatexīnepanōlōni.
linterna. tlāwilkalli.
liquen. chachawa.
lirio. tzaukxōchitl.
lisiado. tlamiktīlli.
liso. tetzkaltik.
loco. mozitl.
longitud. wehtlatzikāyōtl.
luchador. momāiztlakoāni.
llanura. tlawelmāyān, zemmaniliztli.
llave. tlatlapōlōni.
lleno. tēnki, tlatzonēwalli.
macizo. pīkki.
madera. kuawwātzalli.
magnifico. moyēyēkketzki.
mal hecho. tlapilchīwtli.
maldad. tetēnanāwatiliztli.
maldición. tlatlaēlittaliztli.
maleza. tlāltetzmalli.
manera. tlamantiliztli. cf. misma (de) manera figurada. machiyōtika.
maniático. īxkokowitz.
mantel. netēmpohpōwalōni.
(en la) mañana. nōnchipa.
maravilla. tlamawizōlli.
marca. nenekuilwāztli.
martillo. tlatewilōni.
más. ok ye zenkah
más pequeño. achitepitōn.
más o menos. iwkimmā, achi ye iwki, zazān kēnin.
(la) mayoría. achi mochintin.
media luna. zentlakol mētztli.
medida. tlaoktakaānōni // tamachīwka.no.
mediocridad. tlahkonemilizōtl.
membrana delgada. ēwazizikuiliwiliztli.
memorial. tētlalnamiktīlōni.
menguante (de la luna). īnekuepaliz in mētztli.
menor. achi tepitōn.
menos. ok ye ahmo // (por lo __) mā zel // (en al __) achi ye iwki.
mensaje. netītlaniliztli.
mente. tlaahzikāyōtl, tlaahzikāmatikāyōtl.
meta. ahziyān.
método. tēizkaltiliztli.
metro. zentamachīwalli, oktakatl.
mezclado. tlazennepanōlli.
miembro. kotōnkāyōtl.
mientras. in ok.
milagro. tlamawizōlli.
misericordia. tlatlākayōtl.
(de la) misma manera. zān ye iwi.
mismo. nehwiyān // (ese mismo, allá mismo) zān ye nō ≈ zān ye nō yehwātl in ōnikihtoh, es eso mismo lo que dije. ≈ zān ye nō nikān, aquí mismo // (el mismo) in zān zē ≈ ka yehwātl in zān zē tlākatl, es el mismo hombre.
modelo. nemachiyōtīlli.
modesto. moknōmatini.
modificado (de lugar). tlanāwak tlatēktli.
(al) momento. wel ihkuāk.
(en el) momento en que. in kin iw, in iw.
moneda. tlakōwalōni.
moreno. tlītlīlektik.
movimiento. neolīniliztli.
muchedumbre. tētetzāwak.
mudanza. nehkuaniliztli.
muebles de casa. chānyeloāni.
mugre. tzokatl.
multiplicación. tlatōnakatiliztli.
muleta. netlakechiya.
multicolor. tlātlātlapālpōwtli.
multitud. tētetzāwak.
murmullo. popolokaliztli.
musgo. āmomoxtli.
narración. tlamelāwkāpōwaliztli.
nata. tlaīxōtl.
natural. iwkiz.
naturaleza. iwkātiliztli.
naturaleza humana. tlākayeliztli.
naturalmente. iwyōtika.
necesario. monekini.
necesidad. monekiliztli.
negado. tētlakāwaltīlli.
nenúfar. ātlakuezonān.
nervioso. tlātlalwatik. ni. ahmo nō.
niño. tēlpōkakōnetl.
nivel. tlaīxtēmitiliztli.
nota. tlakakiztililiztli.
nuera. tlakpaichpōchtli.
obediente. tēkakini.
obligación. tekiyōtl.
obra. tlachīwalli.
observatorio. neīxtīlōyān.
obstáculo. tētlakāwaltiliztli.
(no) obstante. mā tēl.
ocupado. tlaīxkāwki.
odio. tēkokoliztli.
odioso. momamawtiāni.
oficio. tlachihchīwkāyōtl.
(el) olfato. tlahnekuiya.no.
opinión. nematiliztli.
opuesto. tēīxnāmikki.
opositor. motēīxnāmiktiāni.
orden. netekpānkātlāliliztli.
orgullo. nepantlāzaliztli.
original. tlatzīntīlōni.
osado. motlahpaloāni.
oscuro (confuso). īxpoliwki.
otra vez. nō kuelle.
paciencia. tlayōllōtepitzwiliztli.
pacto. nezennōnōtzalli.
pala. tlaakānōni.
paquete. zentlayawalōlli.
parada. nemaktiliztli.
parece que. mach // el que se __mucho a otro. wel tēkīxtih.
parecido. tēnenewiliztli.
parte. nōnkuahkīzaliztli.
parte opuesta, trasera de algo. tlatepotzōtl.
(por todas) partes. zenkol.
participación. nezepaniknēliliztli.
particular. nōnkuahkīzki.
pasión. neyōlkokoltiztli.
paso a paso. nekxitekpaliztika.
patadas. tlatētelikzaliztli.
patria. tlākatiyān.
pausa. netzikoliztli.
paz. yēktlamatkāyetōliztli.
pecas. neīxihtlakoliztli.
pedazo. tlakotōnyōtl.
pedo. neiyexiliztli.
pegajoso. tetezāliwini.
peligro. tla-, neohwikānakiliztli.
pensador. mokexkitzawani.
pensamiento. tlanemiliztli.
pérdida. tēiknōtililiztli.
peregrinación. tlamahzēwkānemiliztli.
perezoso. tlātlahkomatini.
perfume. popochtli.
permiso. tēmākāwaliztli.
perpetuo. aik tlamini.
petición. tētlaihtlaniliztli.
pilar. tlaketzalmimilli.
pino. āyawkuawitl.
pinzas (de cejas). neīxkuāmōltzompiwani. cf. tenazas.
placer. zemēlli.
plano. zemonok.
planta. tlanelwayōtl, takatl.
plantilla. nemachiyōtīlli.
pluma para escribir. tlahkuilōlōni.
poco a poco. tlamach-. cf.
paso a paso poder. weliyōtl.
poderoso. tēīxmāmawtih.
portero. tlatlapoh.
porvenir. in āxkān mochipa.
positivo. tēyōlmahxiltīlōni.
precaución. tēēllēlahxitih.
prendido. tekuīnki.
presente. āxkān mochīwa.
presidente. tlahtohkātēīxīptla.
presión. tēihziwitiliztli.
prestado. tlatlanēwtli.
prevenido. tlanemachitīlli.
prieto. tlītlīlektik.
(es la) primera vez que. kin iwti.
primero. ākachto.
primitivamente. iwti.
prisa. netlalotikīzaliztli.
privilegio. tēiknēlilōni.
probable. neltilīlōni.
procesión. zempankīzaliztli.
proceso. tlahkuilōllōtl.
profundidad. wehkātlānyōtl.
progreso. neiknēliliztli.
prohibido. tētlakāwiltīlli.
wēyakiliztli.
promesa. tlatēnēwaliztli.
prometido. tlatēnēwalli.
propiedad. iwkātiliztli.
propio. īxkoyān.no.
a propósito. īwetziyān.
protección. tēmanawiliztli.
protector. tlahpalēwiki.
provecho. netlaīxnēxtililiztli.
proyecto. nelwiliztli, zentēnēwalōka.no.
(con) prudencia. nezkaliliztika.
prueba. tēyehyekoliztli.
publicación. tlapanitlāzaliztli.
publicado. tepanōtlalli.
puente. tenolli.
puesto. tlatēktli.
pulmón. chichitl, ihīyōpexōtīlli.
punta. tlakpayōtl.
puntiagudo. tētzapīnih.
puñalada. tēihxiliztli.
puro. ahtlanelōlloh.
queso. tlatetzāwalli chīchīwalāyōtl.
racimo. zemochōlli.
raíz. tlanelwatl.
rama. kuammāitl // (como derivación de) kuawtzonyōtl.
rango. netekpāntlāliliztli.
raramente. zān ika, zān kēmmanyān.
raro. poyaktik, xaxaltik.
rastrillo. nemomotzōlōni.
raza. tlākamekāyōtl.
razón. īxtlamachiliztli.
razonamiento. nematkātlahtoliztli.
rebajado. tlatepitōnōlli.
rebelde. tētlakuepiliāni.
recogido. tlaahkoktli.
recomendado. tētenitztīlli.
recompensa. tlatlawtīlli.
reconocimiento. netlazohkāmatiliztli.
recopilación. tlazentlālilāmatl.
recreo. neāwiltīlōni.
redondeado. tlatewilakachōlli.
redondez. tewilakachīwkāyōtl.
reflexión. netlatēmoliliztli.
refugio. neyānayān.
refutación. tētlahtōlpololiztli.
regalo. tēnemaktli.
regla (disposición). tlatekpāntzīntli.
regla (para medir). tlawawanalōni.
reloj. tlapōwaltepoztli, tepoztlapōwalli.
relación. neteikniwtiliztli.
relámpago. tlatepetlāniliztli.
remordimiento. tlahtlakōlchōkiztli.
reparación. tētlapahtililiztli.
repartidor. tētlamachiāni.
repleto. tēnki.
representación. tēīxīptlatiliztli.
reproche. tlaīxnāwatiliztli.
reproducción. tlakopīnaliztli.
resfriado. tlatlaziztli.
respeto. tēīxtililiztli.
respetuoso. tēīxtiliāni.
respiración. neihīyōtiliztli.
respondón. tlatehtoāni.
respuesta a una carta. tēāmatlahkuilōlnānkiliztli.
restauración. tetlapahtililiztli.
restos. tlakāwilli.
resultado. mochīwaliztli.
resurrección. nezkaliliztli.
retoño. kilyōllohtli.
retraso. tētlāliliztli.
reunido. tlaīxololōlli.
reunión. tlākanechikōlli.
revés, envés. īxkuepa.no.
revisado. tlakxitoktli.
revuelto. tlazennepanōlli.
ricamente. tētlamachtiliztika.
riesgo. tlaohwikānakiliztli.
rival. tēnāmikini.
rizoides. tzikotlanelwatōntli.
roedor. tlatetexoāni.
rosa. tlaztalēwalli.
rosado. tlapālpoyaktik.
rozadura. netoxōmaliztli.
rubio. īxkoztik.
rudo. yōllohkikimil.
ruido. tlakawakaliztli, tlatetekuīniliztli.
rumor. tlahtōlchitōniliztli.
sábana. tlazaliztāk.
saber de memoria. notēnko nikmati.
saco. xikipilli, tlamāmālli.
salario. tēpatiyōtīlōni.
salud. pākkāyeliztli, pahtiliztli.
saludable. tēchikāw, tēnēwelmachitih.
salvado (de trigo). tlapayāntextli.
sano. tlākamelāwak.
sartén. tepozahpāztlatzoyōnilōni.
satisfacción. tēyōlmahxiltiliztli.
satisfecho. mowelittak.
secretario. tlahtōlihkuiloāni.
secreto. teōtlanēzkāyōtīlōni.
seguidor. tēnematilizkuīni.
sello. nenekuilwāztli.
(es) semejante. tēnenewixka.
sencillo. cf. simple sensación. nematiwani.
sensual. tlaēlpākini.
sensualmente. tlaēlpākiliztika.
sentido del tacto. tlamātokaya.no. cf. olfato, vista, gusto sentimiento. nemachiliztli.
señal. nēzkāyōtl.
separación. tētlāllōtiliztli.
separado. tlatēktli.
servicio. tlayekōltīlōkāyōtl.
servilleta. netēmpohpōwalōni.
siembra. tlatepēwaliztli.
silbido. kikinakiliztli.
sillón. netlāliāyān.
similitud. tēnenewiliztli.
simple. zēmani.
simultáneamente. netlok.
sin fin. aik tlamini.
sin embargo. mā tēl.
singular. nōnkuahkīzki.
sinónimos. tlapohtiliztlahtōlli.
soberanía. tlahtohkātiliztli.
solicitante. tētlaihtlaniliāni.
solicitud. tlaihtlaniliztli.
sombrero. nekuāzēwalwīlōni.
sometido. motēzemmakani.
sonido. kakalakaztli, tlatlatzkaliztli.
sopa. tetzāwalmōlli.
soportable. tlemachōni.
soporte. tlamāmāllōtl.
sorprendente. tēihzāwih.
sorprendido. mokuītiwetzini.
sorpresa. neihzāwiliztli. tēihzāwiliztli.
sostén. tlamāmālōni.
subterráneo. tlanitālli.
sucesivo. tētokilih.
suceso. nechīwaliztli.
suegro. tlakpatahtli.
suma. tlazempōwaliztli.
superior. tlamiyawayōtia. zentiāchkāw.
suponiendo que. mā zo tēl.
superficie. tlaīxpayōtl, zemmaniliztli.
tal. iwki // tal cual. niman iw. // tal vez. ahzo. // (por) tal razón, causa. ye īpampa.
tallo. tzīnkuawyōtl, kiyotl.
tamaño. tamachīwka.no.
tampoco. ahnōmo, ahmo nō.
tapadera. tlaīxtlapachōlōni, tlatlapachōlōni.
tardío. tlateōtlakuīlli.
techo. tapalkatlapantli, wapalkalkuātl.
tejado. tapalkatlapantli.
tejido. tlahkittli.
tenazas. tlatepozkakalokotōnalōni.
tentación. tēneyēyekōltiliztli.
tenue. xaxaltik.
territorio. nekallōtīlōyān.
terror. netlakmawtiliztli.
tesoro. tlaāxkātīlli.
tiempo (a su debido___). monekiyān. (en) tiempos de. īnokīpan.
tienda. tlanamakilizkalli.
tímido. momāmatini.
tirano. tlanehnekini.
toalla. nemāpohpōwalōni.
(por) todas partes. nonoka, zenkol.
todopoderoso. zemwelitini.
tonto. tepochtli.
tormenta. neehēkanāmiktiliztli.
torpe. tlakuepkāchīwani.
tos. tlatlaziztli.
tosco. chachakuachtik.
total. tlazezempōwalōni.
trabajador. tlaāxki.
traición. tētenanāwatiliztli.
trampa. tzowāztli.
tranquilamente. tēpāpākiltiliztika.
(en el) transcurso de. nemayān.
transparente. tewilotik.
transporte. tlazāzākaliztli.
trapito. tlapohpōwalōnitōn.
trato. nenāwatiliztli.
trébol. okoxōchitl.
tregua. neyāōzēwiliztli.
tribunal. tlakakowayān.
triste. tētolīnih.
tristeza. tlaokōlli.
triunfo. tēpanawiliztli.
trueque. tlapahpatiliztli.
tubería. āpipilwāztli.
tubo. ākatlatēktli, āpipilōlli.
último. tlakuitlapankāyōtl, tlatzakkuiā.
unidad. nezezētililiztli.
unido. tlazālōlli.
unión. nezezētililiztli.
universal. nōwiyānyoh.
urbanidad. tlātlākayōtl.
uso. iw tlamaniliztli.
útil. nekōni.
vacío. iwkātlahyōtl.
vaina. tlamalwilōni.
valor. yōllōtlahpaltiliztli.
valle. tepēihtik(tli), tlawelmayān.
vanidoso. moyewaihtoāni.
vapor. pōkyōtl.
vara. tlakōtl.
variable. yōlkuēkuepki.
velar. ahkochiztli niknochīwaltiā.
venganza. netzonkuililiztli.
vengativo. tētlakuepkāyōtiliāni.
ventaja. neiknēliliztli.
ventajoso. tēwelnemitih.
ventana. tlattōyān.
vergüenza. netonēwaliztli.
veteado. tlatlātlapālpōwtli.
(de) vez en vez. zān ika.
vicio. tlapilchīwaliztli.
vicioso. tlahtlakōleh.
vidrio. tewilotl.
violencia. tekuitlawiliztli, tlākamazāyōtl.
violento. tlawēleh.
violeta. kuappachtli.
virrey. tlahtohkātēīxīptlatl.
viscoso. zazalik.
visión. tlachiyaya.no.
voz. tzātzahtziliztli.
yema. kuawtotomoliwkāyōtl.
yerno. tlakpapilli.
yeso. tezokitl.

Vocabulario de Jóse

visión. tlachiyaya.no.
voz. tzātzahtziliztli.
yema. kuawtotomoliwkāyōtl.
yerno. tlakpapilli.
yeso. tezokitl.