Moteksomah II

Īhuīcpa Huiquipedia, in yōllōxoxouhqui cēntlamatilizāmoxtli
(Mokwapki tlen Motecuhzoma Xocoyotzin)

Nemachiyōtīlli:Tlahkwilolli-MEX

         
Moteksomah Xokoyotsin
Tlahtoani tlen Mexihko Tenochtitlan (yeka nowkiya Weyi Tlahtoani tlen Exkan Tlahtoloyan)
Moteksomah II iixkopinka. Chiwalok pan mpx. XVII.
Weyi Tlahtoani tlen Exkan Tlahtoloyan
1502 so 1503-1520
Achtopa Awitsotl
Satepan Kwitlawak
Tlayolmelawalistli
Itokah Moteksomah Xokoyotsin
Tlakatki c. 1466
Tenochtitlan, Exkan Tlahtoloyan
Mihki 29 tlen honioh, 1520 (53–54 xiwitl)
Tenochtitlan, Exkan Tlahtoloyan
Tiomatilistli Mexihkatiomatilistli
Teeixmatkakwawitl
Kolwah-Mexihkatl
Itahtsin Axayakatl
Inantsin Xochikweyetl
Isiwaw Teotlalko
Tlapaliskixochtsin
Ikonewan Isabel Moctezuma
Pedro de Moctezuma
Chimalpopoca Moctezuma
Tlaltekatsin
Sekinok

Moteksomah II, nowkiya «Xokoyotsin» (c.1466 – 29 tlen honioh tlen 1520) (nhe: [moteːkˈsoːmaḁ ʃoːkoˈjoːt͡sĩn̥]), no moihkwiloa Moktesomah, Motewksomah so Motekohsomah, elki tlahtoani tlen chiknawi tlen Mexihko Tenochtitlan wan Weyi Tlahtoani chikwase tlen Exkan Tlahtoloyan, inintsalan 1502 so 1503 wan xiwitl 1520. Ipan itlayekanalis, analewanih (kaxtiltekahmeh) Anawak Tlalli ahsikoh. Mikki nopa xiwitl kemman mochiwki ne kaxtiltekahmeh wan tlaxkaltekahmeh teetlalkwihkwilistli tlen Exkan Tlahtoloyan, kampa Hernán Cortés wanya nochin itsonkotonwan tlatewihkeh.

Inok itlayekanalis piwi Exkan Tlahtoloyan itlalwi. Ininwanya itsonkotonwan, Weyi Tlahtoani Moteksomahtsin mosemmakak kitlalkwihkwis Xokonochko (Chiyapan) wan Teekwantepek, kenní kinsenkwik tsapotekah wan tlapanekatlakameh inintlalwi. Nowkiya, kinawatihki ayokmo tekitikan ne masewaltin[tyml. 1] pan tlahtohkatekpan, wakka kinxelohki ne pipiltin[tyml. 2] tlen masewaltin achiyok. Tlawel momattok ni tlahtoani itlatolol inintsalan nochin sasanilmeh ika analewanih tlen kalahtoyayah kampa masewaltlakameh inintlalwi.[1]

Mokoronarohki Weyi Tlahtoani sankemman Awitsotl mikki ok ipan se apachiowalistli tlen mochiwki pan xiwitl 1502, inin panok pampa Tenochtitlan tlawel tlaatitlan. Yahwa kixelohki iweyitlahtohkayo ika tlatilantli, kisenkawki altepemeh ika teeinankeh, pewki teetlalkwihkwilistli wan yaoyotl ika Tlahtoloyan Tlaxkallan wan Michwahkatlahtohkayotl, sanpampa tenochkah axkemman welkeh kintlalkwihkwih.

Iwkatsan onkak sekinok Weyi Tlahtoanih tlen Mexihko Tenochtitlan teipan Moteksomah, ipaniman inintlayekanalis elkeh nelkototsitsin pampa sanniman wetski Exkan Tlahtoloyan, ipan xiwitl 1521.

Tokayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Nemiliskayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Itlayekanalis[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Iteetlalkwihkwilis[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Kaxtiltekahmeh ahsikoh[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Nowkiya xikitta[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Tlahtoltlahkwilolli[xikpatla | xikpatla itsintlan]

  1. Ika nawatl tlen wahkapatl, se «masewalli» eliyaya se akahya tlen tlaihiyowiyaya so amo eliyaya sekin tlahtoani iteeixmatkaw.
  2. Ika nawatl tlen wahkapatl, se «pilli» eliyaya se akahya tlen tlawel kipiyayaya tomin, eliyaya welitini so eliyaya sekin tlahtoani iteeixmatkaw

Kampa motemohki[xikpatla | xikpatla itsintlan]

  1. Hassig, Ross (1988). "Aztec warfare: imperial expansion and political control". Civilization of the American Indian series, no. 188 (Norman: University of Oklahoma Press): 231. ISBN 0-8061-2121-1.  (ika inglestlahtolli)

Seyok tlanechikolistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]