Mexihco

Estados Unidos Mexicanos Mexihco Tlacetililli Tlahtohcayotl

Ipan Mexihco Ichimal Mexihco

Tlacatiyancuicatl: Mexihcotlacatiyancuicatl     Tecuacan  • Ancayotl Altepetl Mexihco 19°26′M 99°08′C Hueyaltepetl Altepenanyotl Mexihco Tecpantlahtolli Caxtillantlahtolli ihuan 68 macehuallahtolli1 Tenahuatiyotl Tlacatlahtohcayotl tlacatepacholiztli, tecpantlahtolli huan federal Tlahtohcatlahtoani Andrés Manuel López Obrador Nequetzaliztli  • Omopeuh  • Omotlami Itech Caxtillan 16 chicnahui metztli, 1810 27 chiucnahui metztli, 1821 Tlaixpayotl  • Mochi,  • % atl Tlahtohcayotenco Hueyatenco Inic 15 1 972 550 km2 2.5% 3 117.9 km ica TTI; 960 km ica Cuauhtemallan ihuan 176 km ica Belice 11 122 Nelihuahcapanca Citlaltepetl Chanehqueh  • Mochi  • Pozahuacayotl 119 530 753 (Encuesta Intercensal 2015 60.6 hab/km2 ‎Tlacatocaitl Mexihcatl PIB (nominal)  • Mochi (2009)  • PIB per capita Inic 14 US$ 874 902 millones US$ 8 143 PIB (PPA)  • Mochi (2009)  • PIB per capita Inic 11 US$ 1 540 207 millones US$ 14 336 IDH (2010) Nemachiyōtīlli:Creciente 0,750 (Inic 56) – pani Tomin Mexihco peso ($, MXN) Cemanahuacahuitl  • xopancauhpan UTC-6 ixquichcauh UTC-8 UTC-5 ixquichcauh UTC-7 Matlatzalantli .mx Tepozehecanonotzalli +52 Tlahuilehecanonotzalli 4AA-4CZ, 6DA-6JZ, XAA-XIZ Tlaohuihcaihcuilolli 484 / MX / MEX Olochcalpolli ica: TLCAN, ONU, OEA, OCDE, APEC, G3 1 No existe declaratoria constitucional de lengua oficial. La Ley General de Derechos Lingüísticos de los Pueblos Indígenas señala que todas las lenguas indígenas que se hablen son lenguas nacionales e igualmente válidas en todo el territorio nacional. 2 Toquiliztequitl: FMI.

Mēxihco ^{IPA:/meːˈʃiʔko/} īāchcāuhtōca Mēxihcatl Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl (caxtillāntlahtolcopa México īāchcāuhtōca Estados Unidos Mexicanos) tlācatiyān tlātectli īpan Ixachitlān mictlāmpa; tlacempanahuia inic huēyi in āltepēnānyōtl in Āltepētl Mēxihco īhuān in Mēxihco tēcuācān in Calpōlli Tlahtōlōyān ca.

Cuaxochtia mictlampa ica in Tlacetililli Tlahtohcayotl Ixachitlan, no in tlapcopa huitztlampan ica Cuauhtemallan ihuan Belice, in tlapcopa ica in Ayollohco Mexihco ihuan in Caribe hueyatl cuaxochtia ica tlalhuactli Cuba, ihuan in cihuatlampan ica in Pacífico ailhuicatl. Inic caxtolli tlapanahuia inic anqui tlacatiyan in tlalticpac ica achi 2 millones km². Mopohuah oc achi 119 millones chanehqueh ipan 2015. In achi mochintin intlacatcatlahtolli in caxtillantlahtolli ca, innahuac 63 macehuallahtolli in Tlahtohcayotl quinixmati iuhqui tlacatiyantlahtolli.

In tlacah onencah Mexihco ixquichcauh cequi 30 000 xihuitl yeppa. Zatepan miac centzonxihuitl, oyocoxqueh in Anahuac, Huaccaixachitlan huan in Huaccaixtlahuaamaixachitlan nenayotl. Zatepan achi 300 xihuitl in caxtiltecah otlalpolohqueh Mexihco, otzinti in tlacaxoxouhcayaoyotl ipan 1810^{6 tōchtli}. Zatepanca ic achi ce macuilpohualxihuitl in tlacatiyan ocatca ipan miac ihtic yaoyotl ihuan huehcahuitz tlalpololiztli, in tlein oquipatla in mexihcah innemiliz. Ipan in macuilpohualxihuitl XX in achto itlahcol hueyi ohuapahuac in tetlamahmacaliztli ica ce altepeyotl in oquipachoh zan centetl altepetlacaolololli.

In iuhqui in Cemanahuac in Nehnemiliztli Tlatecpanaliztli, Mexihco in achtopa ahciyan Latinixachitlan ihuan ce ipan mahtlactli tlapanahuia inic altepeitto in Cemanahuac, inon ipal in 31 nenayotl ahnozo yeliztli mancan tlein in UNESCO quinixmati iuhqui in iiyohcauh in Tlacayotl, iuhti inic ce in cemantoc tlalco huan inic chicuace in Cemanahuac.

Ic in cenquizqui volumen in tocayotl ahyehyecauhqui ihtic itlachihual (AIT), Mexihco tlatectli ipan inic mahtlactli onnahui in cemanahuac — tēl in 2001 ihuan 2006 itzalan ocatca inic chiucnahui ihuan inic mahtlactli once ic MIT (ĀHN).

Inic ome tetlamahmacaliztli tlapanahuia inic huelitini Ixachitlan, zan icampa in Brasil, ihuan inic nahui in cemantoc tlalco. Yeceh, in necuiltonolli motemahmaca ahmo neneuhqui, ye tlein onca municipios ica tlacatl huapahualiztli tlapohualoni monehnehuiliah in pani huapahuallo tlacatiyan iuhqui Alemania no iuh motoliniani iuhqui Burundi. No Mexihco ce tlacatiyan ica miyac tlamantic climas in cemanahuac, motenehua ce ipan 12 hueyinepapan tlācatiyan ipan in tonehnencacitlal, in ichan in 10-12% in cemanahuac nepapanyoliliztli ihuan quinpiya oc ye in 12 mil zan nican Yollamantli.

Altepeyotica, Mexihco tlacatepacholiztli, teixiptlahtli, ihuan nenahuatilizzotl tlacatlahtohcayotl, mochihua ica 32 nenahuatilizzotl tlamantli. In tepacholiztli iicpal in Nenahuatiliztli Calpolli.

Tlaltocaitl

Amoxtli Mendoza, Mexihco tlahticpac in Anahuac.

Mexihco ce tlaltocaitl tlamantli omoyocox ipan in macuilpohualxihuitl XIX. Ixquichca itlachihualiz iuhqui nenahuatiliztli tlahtohcayotl, in tlacatiyan itocah ocatcah Mexihco Tlacetililli Tlahtohcayotl, immanel ipan in Nahuatillaliliztli 1824 oquitocaitih iuhqui Mexihco Tlacatiyan huan Mexihco Tlacetililli Tlahtohcayotl. In Nahuatillaliliztli 1857 oachcauhchiuh in tocaitl Mexihco Tlacatlahtohcayotl, tel ipan in tlahcuilolli oquitocaitih Tlacetililli Tlahtohcayotl Mexihco. In Nahuatillaliliztli 1917, tlatectli tlen in achcauhtocaitl Mexihco Tlacetililli Tlahtohcayotl ca.

In tlacatocaitl mexihcatl caxtillantlahtolcopa mexicano, mihtoa ixquichca in europantlacameh ahcihua. Oquihtoznequilihqueh in caxtiltecah in macuilpohualxihuitl XVI, in mexihcah ocatcah in Mexihco Tenochtitlan chanehqueh ihuan inintlahtol. Ipan in tlalpololiztli cequintin caxtiltecah ihuan caxtiltecah in ochanticqueh in Yancuic Caxtillan innehhuiyan omoteneuhqueh mexihcah. In Tlacaxoxouhcayaoyotl tepachoh onenecuilohqueh ipan in tlacatiyan no in tlacameh inintocah ica in Plan Yohuallan, in tlacatiyan motenehua Mexihco huan in chanehqueh mexihcah.

In tocaitl Mexihco ipan in huehcauh mexihcah intecuacan, In iuhqui Bernardino de Sahagún tlein mochihua ic Metztli, xictli ihuan -co. Tel ocatcah ehtoliztli ipampa in nahuatlahtolli iiuhcayo ahmo quimacahua in tocaitl ica in tlalilli tlahtolli. Francisco Clavijero oquihtoh tlein in tocaitl ocahtca ipal Mexihtli quihtoznequi Huitzilopochtli. In neneuqui amoxpan, Clavijero oquihcuiloh ce tlahtolcaquiliztiloni, yeh oneltocac in tlahtolli oquihtoznec in Metl iyollohco, tel ipal in tlahtolmatiliztli oquiyecoh tlein in tlaltocaitl itech in mexihcah imachcauhteotl.

Tlalcemanahuayotl

Mexihco tencahualli.

In Citlaltepetl ica 5610 m in tlapanahuia inic huehcapan tepeticpac Mexihco.

In Barranca del Cobre, Chihuahua, ipan in Nantepetlah Cihuatlampa.

In Popocatepetl īca 5452 msnm

Mexihco tlatectli in huitztlampan in Ixachitlan Mictlampa tlani cemantoc tlalli. Cuaxochtia in mictlampa ica in Tlacetililli Tlahtohcayotl Ixachitlan, no in huitztlampa ica Cuauhtemallan ihuan Belice. Quipiya 11 122 km² in hueyatentli in mohtlamantiliah ipan ome: in cihuatlampa in Pacífico ailhuicatl ihuan in Ayollohco California; ihuan in tlapcopa in Ayollohco Mexihco ihuan in Caribe hueyatl in quichihuah centettihuitz in Atlántico ailhuicatl. In tlacatiyan itlaixpayo 1 964 375 km². Mexihco onca oc ye 3 200 km in huitlatzticayotl huehca catyan itzalan.

In cemantoc tlalli itlaixpayo 1 959 248 km² ihuan in tlalhuactli itlaixpayo 5 127 km². Ianahua quipiya 11,122 km.

Tlaixpayotl nelihuahcapanca

In tlaixpayotl iiuhcayo huel tepeyoh ihuan quimpiya miac tletepetl. In tlalpan mani in Nantepetlah Tlapcopa ihuan in Nantepetlah Cihuatlampa, in catleh maniliztli in Teyoh Tepetlah. In Nantepetlah Cihuatlampa tlami ipan Nayarit, cetiya ica in Yancuictletepeyollotl. Ompa itloc in Tepapaquiltiliztli hueyatentli, mani in Nantepetlah Huitztlampa.

In Yancuictletepēyollotl nalquiza in tlalli in cihuatlampan in tlapcopahuic, ixquichcapa cetiya in Nantepetlah Tlapcopa ipan in Cempohualtepetl (3395 msnm). In Yancuictletepeyolloc, ica hueyi tletepetlayiliztli, tlatectli in tlapanahuia inic huehcapan Mexihco tepetl: in Citlaltepatl (5610 m), in Popocatepetl (5462 m) in Iztaccihuatl (5268 m), in Xinachtecatl (4690 m), in Matlalcueyeh (4461 m) ihuan in Coliman cepayauhyoh (4340 m). Ipan inin tlalmatiliztli ihueyaltepeuh omochihua in Paricutín ihualpanhuetziliz, in tlapanahuia inic yancuic tletepetl in cemanahuac.

In maniliztli in huitztlampa in Nantepetlah Tlapcopa motenehua Huaxyacac Nantepetlah, tlami ica in Nantepetlah Huitztlampa in Tecuantepec istmo. In tlalpcopa iz mani in Tlahco Chiyapan Huehcapan Ixmaniliztli ihuan in Chiyapan Nantepetlah, in tlapanahuia inic huehcapan itepeuh in Tacaná tletepetl (4117 m).

In tlaliuhquiyotl huel ittaloni in Tlalyacatl Baja California in mictlan cihuatlampa, iuhuan in Tlalyacatl Yucatán in tlapcopa. Ipan in achto mani in Baja California Tepetlah no motenehua San Francisco Tepetlah ahnozo Giganta Tepetlah. In tlapanahuia inic huehcapan itepeuh in Tres Vírgenes Tletepetl (2504 m) In Tlalyacatl Yucatán, ce ixmaniliztli in mochihua in tenextetl.

In Nāntepētlah Tlāpcopa, in Cihuatlāmpa īhuān in Yancuīctletepēyōllōtl ītzalan, motlālia in Mēxihcatl Huehcapan Īxmaniliztli, tlein tepētlah iuhqui in Zacatēcapan īhuan in San Luis cōccānquīxtia. In mictlāmpa quipanahuia in ītech huāccayātl īhuān huehcatlan in huitztlāmpa. In īpan tlātectli in Chihuahuac huāccāīxtlāhuatl īhuān in Zacatēcapan tlahcohuāccāīxtlāhuatl. In huitztlāmpa in tepētlah tlatēctli in Bajío tlazohtlālli īhuān miac tlahuelmayān cecēc nō tlanaliuhtoc, iuhqui in Michhuah Huehcapan Īxmaniliztli, in Tōllohcān Tlahuelmayān, in Mēxihco Tlahuelmayān īhuān in Cuetlaxcōāpan-Tlaxcallān Tlahuelmayān. Inīn huitztlāmpa centlacopan motlāliah achi mochintin in Mēxihco chānehqueh.

In Yancuīctletepēyōllōtl īhuān in Nāntepētlah Cihuātlāmpa ītzalan tlatēctli in Balsas Tlālcalaquiliztli īhuān in Michhuahcān, Xalīxco, īhuān Guerrero totōncāpan. In tlāpcopa īcapma in Cempōhualtepētl, tlatēctli in Huāxyacac Tlahco Tepētzalan quitzacuah tepētl ohuitica, in catleh ohuihtichīhua in calaquiliztli īhuān in comunicaciones.

Miac tlālhuactli tlatēctli īpan in tlāllōtl huēyātl, iuhqui in in Revillagigedo miactlālhuāctli (Socorro, Clarión, San Benedicto īhuān Roca Partida tlālhuāctli īhuān in Marías tlālhuāctli īpan in Tēpāpāquiltiliztli; in Guadalupe, Cedros, Rocas Alijos, Tiburón tlālhuāctli, Carmen tlālhuāctli īīxpan in Tlani California tlālyacatl īhuān Sonora īnhuēyātēn; in Āltepētl in Carmen, Cozumel, Mujeres īhuān in Alacranes tapachtepāntli īpan in Atlántico. Mochi quipōhua 5127 km² in tlaīxpayōtl.

Immanyotl

Mēxihco tlācatiyān īca nepapan immanyōtl. Ic ītlālīliz in tlācatiyān tlātectli īpan ōme huel ahmo neneuhqui tlaīxpayōtl, quitlahcotec in Trópico de Cáncer. Inīn tlīlantlōc quixeloa in tlācatiyān īpan cē totōncatlālli īhuān cē tlanaliuhtoctlālli. Yēceh in tlaīxpāyōtl iuhcāyōtl īhuān in ilhuicaātl quipatlah in immanyōtl in tlācatiyān.

Onca Mēxihco huehcapan tepētl immanyōtl ahmo huehca in totōncapan. In tlein īca oc yeh immanyōpatlaliztli in tlahtohcāyōtl Durango ca, in cānin monāmiqui in tlapanahuia inic tlani totōncāyōtl, in iuh -26 °C, īhuān in tlapanahuia inic pani īpan in Tlani California huāccāīxtlāhuatl in cānin quipanahuia in 50 °C. In quiyauhyoh īhuān totōnqui tlālli quichīhua in Āyōllohco Mēxihco īhuān in Tēpāpāquiltiliztli tlani huēyātēnīxtlahuatl, nicān in totōncāyōtl tlatēctli in 15.6 °C īhuān 40 °C ītzalan īpan tlachicōnti. Cē totōncapan quichīhua in tlālli īpan in 614 īhuān 830 msnm ītzalan, nicān in nicān in totōncāyōtl tlatēctli in 16.7 °C īhuān 21.1 °C ītzalan īpan tlachicōnti. In cecēc tlālli onca īxquich in 1830 msnm īxquichca in 2745 m.

Īpan in tlanaliuhtoc tlanipipinimmanyōtl in totōncāyōtl tlatēctli in 10 īhuān in 20 °C ītzalan īhuān onca quiyahuitl in ahmo quipanahuia in 1000 mm in xihuitl. Ahco in 1500 m in huehcapancāyōtl, inīn immanyōtl īpampa in tlālli īāncāyo. Īca inīn immanyōtl, in cecualoliztli mochīhua cece xihuitl, nō in quiyauhcepayahuitl īhuān in cepayahuiliztli in catleh oc yeh mochīhua in mictlāmpa in tlācatiyān ihuān īpan in tepētlah.

Occē immanyōtl mochīhua īc in totōnqui-pipinqui īhuān in totōnqui-tlanipipini. In tlālpan īca inīn immanyōtl, quiyahui in xōpan nō mochi in xihuitl. In quiyauhyōtl ahci in tlapōhualōni in 1500 mm, īhuān onca tlahco totōncāyōtl in 24 īhuān 26 °C ītzalan. In tlālli īca inīn immanyōtl tlatēctli īpan in huēyātēnīxtlahuatl in Āyōllohco Mēxihco, in Tēpāpāquiltiliztli Ilhuicaātl, in Istmo Tēcuāntepēc, in mictlāmpa Chiyapan īhuān in Tlālyacatl Yucatán.

In huāccātrópicopan onca in achtopa immanyōtl. Motlālia in tepētlālpan in Nāntepētlah Tlāpcopa īhuān Cihuātlāmpa, in Ātōyāyōtl in Ātōyātl Balsas īhuān in Pāpalōāpan, iuh īpan cequi tlālli in Tēcuāntepēc, in Tlālyacatl Yucatán īhuān in tlahtohcāyōtl Chiyapan. In huāccātrópico in tlapanahuia inic cemantoc ohuih totōnqui immanyōtl in Mēxihco.

In tlanaliuhtoctlālli in cānin in quiyahuitl ahmo quipanahuia in 350 mm. In xihuitl tlahco totōncāyōtl tlatēctli in 15 īhuān 25 °C ītzalan, īhuān quiyahuitl tlapōhualōni huel yōlcuēcuepqui. Achi mochi in mēxihcatlālpan in tlatēctli in mictlāmpa in Trópico de Cáncer, onca inīn iuhquiyōtl.

In xōpantlah mani in tlamācuīlti īhuān tlamahtlācti mēztli ītzalan. In tlahco quiyahui īpan 70 ilhuitl xiuhpan. Yēceh, onca ahtle quiyahuitl in achi mochi in tlālli, īpampa in tepētl quitzacuah in Mēxihcatl Huehcapan Īxmaniliztli quinmixcāhualtiah. In tlanaliuhtoctlālpan in huehcapan īxmaniliztli, in tlahco quiyahuitl 635 mm cece xihuitl. In tlapanahuia inic cecēc tlālli in huehcapan tepētl, onca 460 mm. Inic īpan in mictlāmpa in huehcapan īxmaniliztli tlahcohuāccāīxtlāhuatl onca 254 mm cecexihuitl. Onca tlālli īca 1000 mm īxquichca 3000 mm.

In tlācatiyān tlahco totōncāyōtl cequi 19 °C ca. Yēceh, in huehcauh tlahco in Āltepētl Mēxihco mani īpan in mēztli tlacēnti īhuān tlachicōnti. In īpan Āltepētl Juárez, Mēxihcali, San Luis Potosí, Hermosillo, Torreón, Saltillo īhuān Monterrey onca huel pani īhuān huel tlani totōncāyōtl.

Amatiliztli

In Cañón del Sumidero, Mexcalāpan Chiyapan

In Mēxihco ātōyātl ca īpan ēyi tlacuetlayān. In Tēpāpāquiltiliztli tlacuetlayān in Āyōllohco īhuān in ihtic tlacuetlayān. In Mēxihco tlapanahuia inic ānqui ātōyātl in Bravo ca. Yeh in octacatia 3 304 km, īhuān quichīhua in cuāxōchtli īca in Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl. Occē tāchcāuh ātōyātl in Ozomahtzintlān Ātōyātl in tlapanahuia inic coyāhuac ātōyātl, quichīhua in cuāxōchtli īca Cuauhtēmallān; in Mexcalāpan in tlācatiyān inic ōme tlapanahuia inic coyāhuac ātōyātl, inōn cetiya in ātl in Tabasco ixtlāhuāc, in mochāhua in Mēxihco huēl cōyahuac cuenca; īhuān in Pānco in catleh in Mēxihco Tlahuelmayān in ītech pōhui.

Īpan in Tēpāpāquiltiliztli ahcih in Lerma īhuān Balsas ātōyāl, in catleh monequi in Mēxihco huehcapantlālpan; in Sonora, Fuerte, Mayo īhuān Yaqui atōyātl quichīhuia mocnelih in mictlāncihuātlāmpa millōtl, īhuān in Colorado ātōyātl in xēxelhuia īca in Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl. In ihtic ātōyātl ahmo ahci in huēyātl, ahmo ānqui ca. Onca in Casas Grandes ātōyātl Cihuahuac īhuān in Nazas īpan Durango. Achi mochintin in Mēxihco ātōyātl ahmo huel coyāhuac īhuān achi ayāc ācalpāpanoni.

Mēxihco quinpiya miac ātezcatl īhuān āmanalli in ītlālpan. In tāchcāuh in Capallān ātezcatl Xālīxco, īhuān īpampa in pani tlanemitīliztli hueliti huāquizquia. Occē tāchcāuh ātezcatl in Pátzcuaro, Zirahuén īhuān Cuitzeo. Nō īhuān, in ātzaucmanaliztli tlāchīuh tlāchīhualātezcatl, iuhqui in Mil islas Huāxyacac.

Nepapanyoliliztli

Mēxihco cē īpan 12 huēyinepapan tlācatiyān in cemānāhuac. Īca ahzo quēn 200 000 ahmo neneuhqui yōllamantli. Mēxihco chāntih in 10-12% in cemānāhuac nepapanyōlilizzōtl. Mēxihco tlatēctli īpan inic cē īpal in tlālneloanih īca 733 yōllamantli, inic ōme īpal in chīchīhualehqueh īca 448 yōllamantli, inic nāhui īpal in necocnemini īca 290 yōllamantli īhuān inic nāhui īpal in tlanelhuayōtl īca cequi 26 000 yōllamantli. Mēxihco inic ōme īpal in ecosistemas īhuān in inic nāhui īpal in yōllamanpōhualli. Achi 2500 yōllamantin quintzacuilihcah in mēxihcatl nāhuatīlli. In mēxihcatl tēpacholiztli ōquichīuh in Sistema Nacional de Información acerca de la Biodiversidad (Tlācatiyān Tēmachiztīliztli Sistema ītech in Nepapanyōlilizzōtl), in catleh momachtia īhuān quipalēhuia in ecosistemas cuālli tlanemītīliztli.

Cequi 170 000 km² itztiuh iuhqui "Áreas Naturales Protegidas" ("Tlatzacuilīlli Yeliztli Tlaīxpayōtl"). Mopōhuah 34 yōlilizololōlli tlapiyalli, 64 tlācatiyān chināncalli, 4 tlācātiyān yeliztlachīhualli, 26 in tēquitzacuiliahzqueh in tlanelhuayōtl īhuān in yōlcameh, 4 in tēquitzacuiliahzqueh in yeliztli īhuān 17 yōlilizcalli.

Huahpacayotl

Cueva de la Olla. Paquimé nenayōtl.

Friso de Toniná. Maya nenayōtl.

Mēxihco Tenōchtitlan mācuīlpōhualxiuhhuīc XV.

Oc iuh huallazqueh in caxtiltecah

In axcan Mexihco tlalli oquipantlazqueh huan ochantiqueh nehnenqui ahamiqueh huan tlanechicohqueh yeh 30 000 xihuitl. Achi in 9000 xihuitl y. C. omochiuh in tlatlacacihuitiliztli in tlanelhuayotl iuhqui in ayohtli ihuan in huaxin in tlālpan Tehuahcan tlahuelmayan ihuan in Tamaulipas tepetlahco. In tlatlacacihuitiliztli in cintli omochiuh ahmo huehca in 5000 y. C. in tlen oquichiuh in altepetzintīliztli in Anahuac.

In Huāccāixachitlān chānehqueh ōquicemanqueh īnnenayo, mānel ōahcicqueh in ānāhuacah. Cequi catyān ōcatca nemilo cemanqui īxquich in huehcāuh cāhuitl, iuhqui in Cueva de la Perra (12 000 y. C.), Cueva de la Candelaria (8000 y. C.), El Conchalito īhuān in San Francisco Tepētlah ōztotl, Tlani California Huitztlāmpa.

In āltepēyōtl tzintiliztli ōcatca ahmo huehca in 2500 xihuitl y. C. īhuān in 1500 y. C., īca in tlachīhualiztli in cōnchīhualiztli īhuān in achto mīllahcayōtl āltepēmāitl. Īpan in Preclásico Medio (m. XIV–IV y. C.) ōmomana in ōlmēcah nenayōtl in mochi in Ānāhuac. Cequi tāchcāuh yōllohtli ōcatca La Venta, Tres Zapotes īhuān Teōpantēcuānitlān ōcatcah in tāchcāuh ōlmēcatl tlateōmatiyān. Zātēpan in ōlmēcah īnpolihuiliz, ōcempanhuetzqueh miac tlācah, ōxōchiyōuhqueh in tlacomōlli miccāpetlacallōtl in cihuātlāmpa, in paniōlmēcah nenayōtl in Āyōllohco īhuān ōmochiuh in huēyac tlapōhualli.

Ahmo huehca in mācuīlpōhualxihuitl II ōmochīuh in Periodo Clásico in Ānahuāc (m. II–VI/VII). In ihcuāc in ōpanhuetzqueh Teōtīhuacān īhuān in miac mayatlahtohcāyōtl. In inic ōquitēcpan in pōchtēcayōtl in tlahco Mēxihco īhuān ōquinmocnīuhtihqueh in Monte Albán tlācah. In ānāhuacayōtl ōmomana in mictlāmpa īxquichca in huāccāīxtlahuacān iuhqui La Quemada īhuān ōquipalēhuih in panhuetziliztli in Huāccāīxtlāhuatl Āmāitl Ixachitlān tlācah iuqhui in huehcāuh āltepētl Paquimé.

Zātēpan in Teōtihuacān īhuān in mayaāltepētl īnpolihuiliz, ōpanhuetzqueh miac tēucyōtl in ōmīnamicqueh on tlālli tēpacholiztli. In mācuīlpōhualxihuitl X īhuān XII ītzalan, ōpanhuetz Tōllān Xīcohcotitlan, in tōltēcah īntēcuacān. In tōltēcayōtl ōquipalēhuih ih panhuetziliztli in mayatlācah, in mixtēcah īhuān occequintin tlācah in Ānāhuac. Īn mēxihcah ōquinpatcāyōtihqueh, yehhuāntin ōāltepētzintihqueh in Mēxihco Tenōchtitlan īpan 1325. Īpal inīn āltepētl ōtēpachohqueh in tlapanahuia inic huēyi tlahtohcāyōtl in Ānāhuac, in catleh ōtlālpolohqueh in caxtiltēcah īpan 1521.

In caxtiltēcah tlālpolōliztli

In tēmictīliztli Chōlōllān, īpan in Tlaxcallān tilmahtli.

Zātēpan in Franciso Hernández de Córdoba (1517) īhuān Juan de Grijalva īnnehnemiliz, Hernán Cortés īhuān ītlācahuān ōahciqueh Cozumel īhuān in Tabasco huēyātēntli, in cānin in mayatlācah ōihcalqueh in caxtiltēcah Cintlah. Nē ōāltepētzintih Santa María de la Victoria īhuān ōquicelih Malintzin, yeh ōcatcah nāhuatlahtōlcuepani ic in huehcachānehqueh.

In caxtiltēcah ōahciqueh in Veracruz huēyātēntli, in cānin ōcalaqueh in Ānāhuac. Ōquichīuhqueh necennōnōtzaliztli īca cequintin tlācah īhuān ōohtlatocacqueh in Mēxihco Tenōchtitlan. In ohpan ōquinpēuhqueh in mēxihcah īnnecenōnōzal iuhqui in tēmictīliztli Chōlōllān. Motēuczōma Xōcoyōtzin ōquincelih yōcoxcātica in caxtiltēcah, tēl in tēmictīliztli īpan in Toxcatl ōtzinti in yāōyōtl īca in mēxihcah. Cuitlāhuac ōquinpēuh in caxtiltēcah īpan 1520, tēl yeh ōmic in ihcuāc in huēyi cocoliztli. Cuāuhtemōc, in tlacuitlapancāyōtl tlahtoāni, ōcānqueh īpan in 13 tlachicuēyiti 1521, īhuān ōquimictihqueh īpan 1525. Zātēpan ōtepāntlehcoh Mēxihco Tenōchtitlan in caxtiltēcah ōcholohqueh tlālpolohqueh in tlacāhuīlli in Yancuīc Caxtillān īpan cē tlachīhualli mochi in coloniapan. Īca in tlālpolōliztli ōhuāllāh in cristianotiliztli īhuān in nicān tlācah ahmo nenayōtl.

In colonia cahuipan

Zātēpan ōquitlālpoloh Tenōchtitlan, Hernán Cortés ōquicui in tēpachōliztli iuhqui Yancuīc Caxtillān īpanocayoh yāōquīzcayacānqui. Īpan 1527 motlālih in Tlacacōyān Mēxihco. In inic cē tlahtohcātēīxīptlatl ōcatca Antonio de Mendoza y Pacheco ye ōtētepachoh īxquichca 1535. In Yancuīc Caxtillān in ōquitepachohqueh 63 tlahtohcātēīxīptlatin īpan achi 300 xihihitl in caxtiltēcah ōtlahtocatqueh. In caxtiltēcatl tlahtohcatiliztli ōquīxnamictih in nicān tlācah īnnemapatlaliz iuhqui in Miztōn Yāōyōtl (1540–1551), in chīchīmēcayāōyōtl, in Pericutlācah īntētlācamachītīliz (1734–1737) īhuān in Quisteil mayatlācah īntētlācamachītīliz (1761).

Yohuac īpan Tlachiucnāuhti 15, 1810 ^{(6 tōchtli)} xihuitl, ōmpēuh Mēxihco huēyi Tēmaquixtilizyāōyōtl, ihcuāc teōpixqui Miguel Hidalgo y Costilla māltepētlālia in oncān teōcalpan motōcāyotia Dolores, Cueyatlālco. In caxtiltēcah zannō ihcuāc quitlāliah tēuctli in ītōcā Francisco Xavier Venegas iuhquin ōntlahtoāni nicān Yancuīc Caxtillān.

Tlachiucnāuhti 27, 1821 ^{(4 calli)} xiuhpan, ōcalacque Āltepētl Mēxihco Agustín de Iturbide īhuān īyāōquizcahuān. Iuh ōmochīuh ītēmaquixtiliz Yancuīc Caxtillān in īhuīcpa Huēhueh Caxtillān, Europanco. Īca ītōcā Agustín Inic Cē, inīn xiuhpan motlahtohcātlālia Iturbide huēyi tlahtoāni in īpan ixquich Mēxihco ahnōzo huēhuehtlahtohcāyōtl in Ānāhuac.

Īpan 1846 ^{(3 tōchtli)} xihuitl, ōmpēhua yāōyōtl in tlein Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl chānehqueh ōquichihuilique Mēxihco inīc quincuīcuilizque mēxihcah huel cencah huēyi īcecniquizaliz intlāltzin. Inīc yāōyōpan quicuīcuilique Mēxihco in āxcān tiquixmauhtih iuhquin California, Nevada, Utah, Colorado, Yancuīc Mēxihco, Texas, Arizona īhuān occē tlahtohcāyōtl. Quipalehuique in īquizcan, ōmicque inīn yāōyōpan in iximachoh iuhquin (Tiyacauhque Īconehuantzin Chapōltepēc). Otlan in yāōyōtl īpan 1848 ^{(5 tecpatl)} xihuitl.

Īpan 5 ic mācuīlli mētztli, 1862 ^{(6 tōchtli)} xihuitl, mēxihcatl yāōquizque īhuān yāōquizcayacanqui in ītōcā texācatl Ignacio Zaragoza, quimpēuhqueh franciatlācah in oncān ītauhcayō motōcāyotia (Īnecaliliz in Cuetlaxcōāpan) īpan yāōcāltepēpan Loreto īhuān Guadalupe īca nāhuamācēhualtin zacapoaxtlah īhuān xōchipolcah. Zātēpan, īpan 1864 ^{(8 tecpatl)} xihuitl, nicān pēhua Mēxihco Tenōchtitlan īntlahtohcāyōpan austriatlācah huēyi tlahtoāni Ferdinand Maximilian īhuān huēyi cihuātlahtoāni Carlota Amalia.

Nicān ōpēuh, in īpan Tlamahtlāccēti 20, 1910 ^{(2 tōchtli)} xihuitl huēy yāōyōtl ihtic Mēxihco motōcāyotia "Mēxihcatl Icnīuhyāōyōtl", in iuh ōmāltepētlāli Francisco I. Madero. Inīn xiuhpan 1942 ^{(8 tōchtli)}, Mēxihco tecentili "Los Aliados" īpan Īyāōyo in Cemānāhuac Inic Ōme īca ītlanapololiz inīc Ehēcayāōquizcani 220.

Īpan Tlamahtlācōnti 1, 2000 ^{(1 tecpatl)} xihuitl, Vicente Fox tlaīxquetzalli īhuīcpa PAN, yehhuātl nicpēhua īmēxihcatetenahuatoh, in āquin inic cē Tlahtocātēīxiptla quimauhtili, mēxihcah quitenauhque Ernesto Zedillo iuhquin yancuīc huēyi tlahtōcauh Mēxihco ihic occequīntīn mecatlācayōtl; PAN huetzicoh in cemitquimatiliztli īpampa 70 xihuitl ītepacholiz PRI.

Felipe Calderón ōpēuh mēxihcatetenahuatoh ocaqui mohuetehuaque, ixachi patio īhuān ocachi tzacualtoc ōmpa Mēxihco, nicpia in PAN occequīntīn ōnicpēuh īpan īocohuetziqui Andrés Manuel López Obrador, tlaixquetzalli īhuīcpa PRD. Felipe Calderón cah āchcāuh Tlahtohcātēīxiptlani īhuīcpa Tlamahtlācōnti 1, 2006 ^{(7 tōchtli)} xihuitl.

In Xiuhpan 2009, ce cocoxcayotl Influenza huēycocoliztli mochīhua Mēxihco īhuān Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl. In Influenza huēycocoliztli moaci Tlacetilīlli Huēyitlahtohcāyōtl īhuān Caxtillān. Cateh 22 miquih. Īpan 6:00 hrs in Aeroméxico tepoztōtōtl Boeing 777 ōtlāltia īpan in Āltepētl Mēxihco īca 148 mēxihcah huālmocuepayah China (achtopa Hong Kong īhuān Pequin) īpampa yehhuāntin ōcatcah tzacualo īpan ahmo cualli yōliztli iuhcayōtl īpan China.

Mexihco ixeliuhca

In Mexihco Tlacetililli Tlahtohcayotl piya 32 entidades federales.

Tequitiliztli

Mexihco itequitiliz ipan Ixachitlan itech temocpan Tlacetililli Tlahtohcayotl ihuan Canada. Mexihco itequitiliz tequipanoa ihuic tlaquixtilli chapopohtli ican inic ce pixcaliztli, noiuhqui inic ome tequipanolli in ahuicyaliztli ica in ahuicyanimeh mochi xiuhpan altepemeh quemeh altepemeh ica anahuaxaltentli, caxtillantehuaqueh altepemeh, huehuehtzacualtipac altepemeh, chihualoyaltepemeh, yeliliztli iuhcanqueh ihuan momotlaliztli. Mexihco piya acalquixohuayan itequipanoliz in ompa Acapolco Juárez, Cozcatlan, Chalchiuhcuehcan, Tampico, Ensenada, Chetumal, Salina Cruz, Coatzacualco, Mazatlan, ihuan occequin altepemeh.

Occequintin mexihcah hueyi tequipanolli in tlalpixcayotl itech cintli, tlalcacahuatl, cafetzin, acintli, ahuacatl, chayohtli, chilli, lalaxtli, maniltzapotl, nohpalli, ochonetli, xonacatl, limonxocotl, nohuan pitzopixcayotl, totolpixcayotl, ichcapixcayotl, cahuayohpixcayotl, cuacuepixcayotl, tentzonpixcayotl, pipiyolpixcayotl, inompan coyonimatiliztli tlaquixtilli iztac teocuitlatl, coztic teocuitlatl, chiltic tepoztli, tliltepoztli, amochitl, temetztli, in chihualoyan mictlampa Mexihco ipan Nuevo León, Mexihco Tlahtohcayotl, Xalixco ihuan altepemeh in ompa calixcuatl ica Tlacetililli Tlahtohcayotl.

Mexihco peso cah in achauhtomin ipan Mexihco. Inin cateh:

Tepoztomin	Amatomin
10¢ 20¢ 50¢ $1 $2 $5 $10	$20 $50 $100 $200 $500 $1000

Chanehmatiliztli

Mexihco ica 112 336 538 (2010 tlapohualiztli), inon tlacatiyan cah in achi caxtillantlahtohqueh ipan tlalticpac.

Hueyi altepetl

Altepetl Chanehqueh Altepenanyotl Mexihco 19 231 829 Altepenanyotl Atemaxac 4 095 853 Altepenanyotl Monterrey 3 664 331 Altepenanyotl Puebla-Tlaxcallan 2 109 049 Altepenanyotl Tollohcan 1 610 786 Tijuana 1 384 005 León 1 325 210 Altepetl Juárez 1 313 338 Torreón 1 210 890 Altepetl San Luis Potosí 1 075 000

Altepetl Chanehqueh Mexihcali 900 965 Mérida 897 740 Aguascalientes 805 666 Tampico 803 196 Colhuahcan Rosales 793 730 Cuauhnahuac 787 556 Acapolco Juárez 786 830 Altepetl Chihuahua 784 882 Morelia 735 624 Chalchiuhcuehcan 702 394

Tlacanemitiliztli

Occē tequipanolli in tomin (Dollar ihuan Euro), nahuatilo ipampa in tlein mexihcah chantiah ipan:  Tlacetililli Tlahtohcayotl Ixachitlan īca 18,000,000 mexihcah  Canada īca 61,505 mexihcah  Caxtillan īca 21,107 mexihcah  Alemania īca 9,225 mexihcah  Italia īca 6,798 mexihcah  Brasil īca 6,625 mexihcah  Tlacetilīlli Huēyitlahtohcāyōtl īca 5,297 mexihcah  Paraguay īca 4,185 mexihcah  Costa Rica īca 4,131 mexihcah  Tlanitlālpan īca 3,040 mexihcah

Nican Mexihco, ce tlahtohcayotl quenin chantiah miaquintin chontalchanehqueh: 738,103 tlacetilillahtohcayotecah 77,069 caxtiltecah 35,322 cuauhtemaltecah 13,922 colombiatlacah 13,735 italiatlacah 13,696 argentinatlacah 10,225 cubatlacah 10,991 hondurastlacah 10,063 venezuelatlacah 8,088 cozcatecah Occequin tlacatiyan ica 280,600 chanequeh

Tlahtolli ipan Mexihco

In ahmo cah nahuatillahtolli ompa Mexihco. Caxtillantlahtolli tel, motlahtoa iuh de facto āchcāuhtlahtōlli auh 97% chānehqueh quitlahtoah. Huēynahuatīlli īhuīc Mācēhuallahtōltin tēl, piya mochīntīn mācēhuallahtōltin motlahtoa Mēxihco, īhuīc tleinzāzo chānehqueh tlapōhualli, cualli iuhquin Caxtillāntlahtōlli canah motlahtoa auh mācēhualtin hueliti ihcuiloa achcauhtlahcuilōlli īntlahtōlcopa.. Caxtillahtōltica, nahuatīlli tōcā -achi 60 tlahtōltin-tlācatiyān tlahtōltin. Inīn piya mochīntīn Ixachitēcah tlahtōltin tleinzāzo chīhualiztli; quitōznehqui, piya nō ahmācēhualtin Mēxihco. Ic, Comisión Nacional para el Desarrollo de los Pueblos Indígenas piya Quicaputlahtōlli ōquichīuh īhuīcpa TCI, nō in Cuauhtēmaltēcah Ixachitēcah tlācah.

Mēxihco icpiya ixachi Caxtillāntlahtōqueh īca ōmpa tlahtōlqueh tlein ōnto Caxtillāntlahtōlli tlācatiyān, auh ica ⅓ mochi Caxtillāntlahtohqueh Cemānāhuac.

In tlahtōlli motlahtoa īpan Mēxihco cah Nāhuatlahtōlli, Mayatlahtōlli, Mixtēcatlahtōlli, Tzapotēcatlahtōlli, Otontlahtōlli, Mazāhuahtlahtōlli, Michhuahcatlahtōlli īhuān occequīntīn.
Occequīntīn Europanēcah tlahtōlli Veneziatlahtōlli, Tlani teutontlahtōlli, Alemantlahtōlli, Franciatlahtōlli, Catalantlahtōlli, Galiciatlahtōlli īhuān Rumaniatlahtōlli.

Neltococayotl

Cuix yectel xihuitl, in achtocaxtiltoc tlācatl neltoquiztia īpan īcel teōtl tlachīhuani cemānāhuatl motenehua Ōmeteōtl ahnōzo Moyocoyani, mayātlācah motōcāyotia K’uh ītech occequīntīn ītōcāhuān.

Huēhuehmēxihcatl teōneltococāyōtl poliuhqui cenca iciuhcac catca īpampa catolicismo romano, mācēhualtin ahmō ōneltoqui mochololih canahpa ohuitepētitlān īhuān occequīntīn tlaihiyōhuatilocque zannō Santo Oficio (Caxtillān Atlācayōtl). Ihcuāc caxtiltēcah ōmpēhua mā xicristiania canah mācēhualtzintin zan motlamati Catolico teōneltococāyōtl quēmeh cristianoyōtl, mātēl in teōpixqueh tlamatizqiazque tlein ōyeyah occequīntīn cristianomeh ītōcā lutero tlalnetoqui, ortodoxo tlalnetoqui, īhuān inglatlālpantlalnetoqui.

Mahomayōtl, judioyōtl īhuān cristianoyōtl īhuīcpa huēytlahtōlāmoxtli īpal Fray Alonso de Molina, yeh ōquihcuilo Iudioyotl nozo Iudiocayotl, Mahomayotl auh Christianoyotl.

Mēxihco ca cē tlācatiyān ixachi católicos cemtlālticpacco, in mēxihcatl tlahtohcāyōtl ahmō inic cē neltococāyōtl. In xexelihuiztli intlā teōneltococāyōmeh tlācapachotiliztli īhuān īopacholiz in tētlamamaquiliztli inīn tlācatlahtocāyōtl omcauh ic 1857 Mēxihcatl Nahuatīlāmoxtli, īhuān ayāc catca īpan inīn nahuatīlli quin āxcān. In 1824 Mēxicatl Nahuatīlāmoxtli ihtoquiztia in āchcāuhteōtiliztli īpan mēxihcatl tlahtocāyōtl yezquia zan niman catolicoteōnechicoliztli, īhuān José María Morelos ihto tlein ahocmo piya ixnamiquiliztli nicpampa occequīntīn.

Tequichihualiztli

Mēxihco cē tlācatiyān ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quito Tlaquitcayotl īpan Tlachihuatlacayotl icampa UNESCO; ixquichi tlamatocac toltecayōtl, yolizyoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl quemeh tlacualcayotl, macehualmihtotiztli, macehuallahtolloliztli.

Īpan inon tlālpan ihuicpa huehueyi tlahcuilomeh quemen Diego Rivera, David Alfaro Siqueiros, José Clemente Orozco, Frida Kahlo occequin. Inin xiuhpan 1650, zanno ihcuac tlahchilohuaya ompa Mēxihco in iteuhcayo Miguel Cabrera. Occepa xihuitl Alejandro Toledo ce tlacuiloh cenca tenyo ipan Cemanahuac ipampa itlapal huaxyacatl ixiptli.

Īpan Mēxihco, teōnantzin Nantzin Juana Inés de la Cruz īhuān Juan Ruiz de Alarcón ōāmatlacuiloh āmoxtli īca Caxtillāntlahtōlli. Azozan Octavio Paz ōāmatlacuiloh La piedra del Sol quemeh inic cē āmoxtli īpampa Caxtillāntlahtōlli. Azozan huehca xihuitl oquiamatlacuilo Carlos Fuentes ahnozo in xochicuicani Rosario Castellanos.

In mexicatl calmanayotl cenca cualli cah, Ipan huehuehaltepetl quemeh olmecatoltecayotl, mayatoltecayotl, tzapotecatoltecayotl, teotihuahcatoltecayotl, mexihcatoltecayotl, occequin. In caxtillānxiuhpan in teocalli ihuan tzacualtecalco motenehua Barroco. In axcan cahuitl mexicatl calmanayotl oquitlachiuh ipampa Luis Barragán ce calmanani achcauh ipan Minimalismo.

Ixiptlayoliztli

In inic ce mexihcatl ixiptli xiuhpan 1897, itech Ingeniero Salvador Toscano otlachiuh ohtli ipan tlahuantli itechpa inin tlacatiyan cenca tlachcauh (oquicceecentlaaliaa yeh ipan xihuitl 50’s itoca itech Memorias de un Mexicano tēilnāmiquiliztli itechpahuicpa ce mexicatl, ihuan noyuhqui inic ce ahmo huehca tlaōltetzetzeliuhcāyōtl motenehuaa Don Juan Tenorio xiuhpan 1898. In inic ce huehca tlaōltetzetzeliuhcaayōtl catca Fatal Orgullo in xiuhpan 1916. Auh 1920 xiuhpan otlachiuhqueh inic ce peliculas icampa tlatozcatl Hollywood, California tlein otlaquiti nochi huel mexicah cineastas. In xihuitl 1930 otlachiuh in cine mach tlacaqui, cenca tenyoh in cemanahuac ipan nochi tlacatiyan caxtillāntahtoltica ica peliculas iuhqui Sobre las Olas (ācuēyopan) xiuhpan 1932 nozo itechpahuic René Zacarías ihuan Raphael J. Sevilla in pelicula Alla en el Rancho Grande, xiuhpan 1936.

Cah huēyi mēxihcah īxiptlayōliztli quēmeh Amores Perros auh Y Tu Mamá También auh huēhueh quēmeh Ahí Está El Detalle. Huēyi mēxihcah īxiptlayōtiani iuhquin Alfonso Cuarón īpan Harry Potter and the Prisoner of Azkaban.

Tlacualiztli

Mazqui in macehuallacualli inic ce catca, ipehualiz itech axcan Mexihco tlacualli oquichiuh Caxtillantepehuacauhpan. In macehuallacualli cintli, chilli, etl, ayohtli, ahuacatl, camohtli, tlalcamohtli, xitomatl, miltomatl, tlalcacahuatl, nohpalli, huauhtli, huehxolonacatl, canauhtetl, totoltetl, xomilin, chapolin, chilocuilin, meocuilin, azcamolli, epazotl, tzapotl, tliltzapotl, nochtli, capolin. Neneuhqui, miaquin tlacualcayotl motequitiltilia axcan son herencia de los achcauhtica nextamaloliztli ic cintli, in tlacualli tlamatiliztli ipan tlecuitl, la molienda en molcaxitl ihuan metlatl. Ica caxtiltecah oacicoh pitzonacatl, cuacuauhnacatl, totolnacatl; caxtillan chilli, pitzocuitlaxcotli, chiancacatl, chichihualatl, tlatezauhtli, xocoqui, in tlauhtli, caxtillan tlaxcalli, xocomecatl ica tlapaloctli, naranjaxocotl manzana, granadaxocotl, chiyacuilotl, limonxocotl occequin. In ompa Alemania in yoltexhuino.

Mexihco tlacatiyan ica ixachi tlacualli in ompa Centlalticpactli quemeh tamalli, atolli, tlaxcalli, xocolatl, tlaxcalpocholli, octli, pozolli, tzopitl, chīlquilitl, texhuino, octli, tlatetzauhtli, neuctli, Tequillan metzcalli.

Tlatzohtzonaliztli

Miaquintin tlatzohtzonaliztli cah inin tlacatiyan iuhquin rock, pop nozo tlatlamantic. Hueyi tlacuicaliztli cateh Jaguares, La Ley, Maná, El Tri huan Zoé.

Cah cuicacan quemeh Auditorio Nacional, Foro Sol auh Palacio de los Deportes Altepetl Mexihco auh Auditorio Coca-Cola Monterrey, iyan hueyi chontallacatiyan cuicatiani ocuicahuac iniuhquin Depeche Mode, Muse, Keane, Coldplay nozo The Who.

Cualtzin tlahtzotzoni

• José Pablo Moncayo
• Manuel M. Ponce
• Silvestre Revueltas

Yancuic tlahtzotzonaliztli

Belanova Café Tacvba Caifanes El Tri Fobia La Ley

Kabah Maná Mœnia Pesado Porter

Hueyi cuicani

• Lila Downs
• Susana Harp
• Jaramar
• Lola Beltrán
• Armando Manzanero
• José Alfredo Jiménez
• Vicente Fernández

Tecpancuicacalli Bellas Artes

Momotlaliztli

Momotlaliztli ipan Mexihco cah ipampa xopatoltiliztli (ihuicpa in xiuhpohualli XX), chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, tenis, mapatoltiliztli, ihuan momotlacayotl itech tepozcuaitl. Axcan, Mēxihco, cē centlalticpac huelitini ica momotlalcayotl, ihcuac tecuacan itechpahuic Olimpicayoh Mahuiltiliztli xiuhpan 1992 in ōmpa Altepetl Mexihco 1968, otlacauh huel miyac imomotlalcayo ipampa tlacatiyan.

Mexihco oquipiya cemanahuac tlamahuichihuanih ipan momotlalcayotl quemeh: xopatiliztli, padel, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, karate, judo, taekwondo, boxeo, tenis, atletismo, gimnasia, trial, enduro, triatlón, aquizaliztli, windsurf, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan, Fórmula 1 ihuan quiquiuhpatoltiliztli.

UNAM.

Tlamachtiliztli

In nemachtitliztli ipan Mexihcoticpacpa miactin xiuhpohualli nican, aztecah ihuan mayatlaacah onemachti canah ichanehhuan ica tlahtōlli, tlahcuilōliztli, toltecayotl ihuan tlachiuhtlacayotl ihuan oacicoh itechpahuic caxtiltēcah ocuiltonoa in chanehqueh itech tlalpan ihuan itlachiuh ce huellahuapahuallalhuayotl ixcoyan Mexihco.

Inon tlalpan axcan quipiya ce cualli nivel nemachtiliztli ipampa macehualteizcaltiliztli xocoyoxiuhpan, in ahmo tlahcuiloyotl aci xihuitl 2005 ipan 9.2 % ichanehhuan tlacempohualiztli. Nican inic ce nemachtiliztli ihuan inic ome nemachtiliztli zan nēn ihuan mamaltica (9 xihuitl mani nemachtiliztli).

Inic ce nemachtiliztli canahpa huehcauh nemachtiliztli

In Coconeh Chantli achcauhtica nemachtilli ica hueyi tepochcalli. Ce hueyic tepanahuiliztli ipampa mexihcatl macehualteizcaltiliztli in Comisión Nacional del Libros de Texto Gratuitos ("Calpolli Tlacatiyanco icopa amoxtlahcuiloliztli zan nen") otlachihualoc ipan CONALITEG tepoztlahcuilolli namaquilizhuayan icampa occequintin coconeh tlamachtilcalco. Axcan quipiya amoxtli ipan macehuallahtolcopa ihuan amoxtli ipampa ixpahpalcoconeh.

Ipan huehca altepemaitl ihuan macehualcalpolli quipia nemachtiliztli icampa tepozmetztli motenehua Edu-Sat tlen transmite videoconferencias ihuan teleconferencias caxtillāntlahtolcopa ihuan macehuallahtolcopa ipampa 3000 tlamachtilcalli ihuan 300,000 temachtianih ipan occe tlacatiyan. Noyuhqui inin tlansmisión satelital Edusat aci canahpa occequin tlacatiyan tlanihuic Ixachitlan tlahcopampa ihuan Colombia.

Álvaro Obregón oquichiuh Secretaría de Educación Pública Ipan 1922. Yehuan piya nemachtiliztli Mexihco.

Tlalyehcotiliztli

Tlamatiliztli huan amantecayotl

Yancuic amantecayotl Mexihco axcan cah auh yancuic tlahtzotzonaliztli pehua: Zonda quichihua ehecatlanonotzqui, Mastretta quichihuaz tepozmalacatl.

Huaznenquiliztli

Miaquintin huaznenqui Mexihco cateh. In cateh chiucnahui tepozocuilin líneas Altepetl Mexihco auh ome Tlahtoantepec. No in Metrobús Altepetl Mexihco, Ehecatepec Morelos, Pachyohcan Soto, León auh taxi ahciqui Mexihco tlalli.

Mexihco tepoztototl ca in Mexicana de Aviación inic ce ehecatepoztotomitl ipan Mexihco, occe hueyi ehecatepoztotomitl Aeroméxico ica flota ocachi huehcallac ipan tequiyotl.

Nezcayopanoliztli

Mexihco piya cemtlalticpamatlatl axcayotl ".mx" itech 1989.

Huehuehtlatquicayotl

Teotihuahcan.

Pachtitlan.

Icnocalli Cabañas ipan Atemaxac.

• 1987 – Centro Histórico de la ciudad de Oaxaca y zona arqueológica de Monte Albán.
• 1987 – Huehcauh Altepetl Teotihuacan.
• 1987 – Centro Histórico de la Ciudad de México y chinamilpan Xochimilco.
• 1987 – Ciudad prehispánica y Parque Nacional de Palenque.
• 1987 – Reserva de la Biósfera de Sian Ka'an.
• 1987 – Centro Histórico de la Heroica Puebla de Zaragoza.
• 1988 – Centro Histórico de Guanajuato y sus minas adyacentes.
• 1988 – Huehcauh altepetl Chich'en Itza.
• 1991 – Centro Histórico de Morelia.
• 1992 – Ciudad Prehispánica de El Tajín.
• 1993 – Pinturas rupestres ipan San Francisco.
• 1993 – Centro Histórico de la ciudad de Zacatecas.
• 1993 – Santuario de ballenas de El Vizcaíno.
• 1994 – Achto teocalmecac Macuilpohualxiuhpan 16 Popocatepetlan.
• 1996 – Huehcauh altepetl Uxmal.
• 1996 – Zona de monumentos históricos de la ciudad de Querétaro.
• 1997 – Hospicio Cabañas de Guadalajara.
• 1998 – Paquimeh.
• 1998 – Zona de monumentos históricos de Tlacotalpan.
• 1999 – Zona de monumentos arqueológicos de Xochicalco.
• 1999 – Ciudad histórica y fortificada de Campeche.
• 2002 – Huecauh altepetl Kalak'mul.
• 2003 – Misiones franciscanas de la Sierra Gorda de Querétaro.
• 2003 – Festividades indígenas del culto a los muertos.
• 2004 – Tlaquitcalli Luis Barragán.
• 2005 – Islas y áreas protegidas del golfo de California.
• 2006 – Metzcaletl Milpan ipan Tequillan.
• 2007 – Altepetl Tepochcalli UNAM.

Amoxtiliztli

• García Escamilla, Enrique, Historia de México (Mexihco itlahtolloh), tlahcuilohua Nahuatl ihuan caxtillāntlahtolcopa, otepoztlahcuiloc ipan Altepetl Mexihco, Plaza y Valdés Editores, 1991.

No xiquitta

• Calīxcuātl:Mēxihco

Cequin tlatilantli

Mexihco

Tlahtohcayotl
Aguascalientes • Campeche • Chihuahua • Chiyapan • Coahuillan • Coliman • Durango • Guanajuato • Guerrero • Hidalgo • Huaxyacac • Michhuahcan • Morelos • Nayarit • Puebla • Querétaro • Quintana Roo • San Luis Potosí • Sinaloa • Sonora • Tabasco • Tamaulipas • Tlahtohcayotl Mexihco • Tlani California • Tlani California Huitztlampa • Tlaxcallan • Veracruz • Xalixco • Yancuic León • Yucatan • Zacatecas • Altepetl Mexihco
Altepetl
Altepetl Mexihco • Atemaxac • Monterrey • Cuetlaxcoapan • Tollohcan Lerdo • Tijuana • León • Altepetl Juárez • Torreón • Santiago Tlachco • San Luis Potosí • Mérida • Mexihcali • Aguascalientes • Cuauhnahuac • Acapolco Juárez • Morelia • Tampico • Chihuahuah • Saltillo • Chalchiuhcuehcan • Cualnezcaltepec • Reynosa • Tochtlan Gutiérrez
Mexihco ihuehcapatlahtolyo
Yancuic Caxtillan • Mēxihco ītlācaxoxouhcāyō• Inic Cē Mēxihcatl Emperadoryōtl • Tlapapatiliztli yāōyōtl• Inic Ōme Mēxihcatl Emperadoryōtl • Mēxihcatl Tēahcomanaliztli • Partido Revolucionario Institucional

1917 Mēxihcatl Nahuatīlāmoxtli • Mexihco tlahtohcatlahtoani • Mēxihcatl peso• Mexihcah • Ixiptlayoliztli ipan Mexihco • Mexihco itlacualiz • Tlahtōlli īpan Mēxihco • Momotlalcāyōtl īpan Mēxihco • Chōntalnemitiliztli īpan Mēxihco • Mexihcotlacatiyancuicatl • Ipan Mexihco • Ichimal Mexihco • Calīxcuātl:Mēxihco