Huaxyacac

Inin tlahcuilolli monequi toquiliztequitl, inon tlahtoliztli ahmo quipia tlahtolcaquiliztiloni.

Tlahtohcayotl Huaxyacac Estado de Oaxaca
Lema El respeto al derecho ajeno, es la paz
Tlacatiyan	Mexico
Tecuacan	Huaxyacac Juárez
Hueyaltepetl	Huaxyacac Juárez
Tlaixpayotl - Campa	22,499.95 km2 25
Ancayotl	19°21′15″N 99°37′51″O
Nelihuahcapanca	Mixtepetl (4,418 msnm)
Chanehqueh - Campa - Pozahuacayotl - Campa	37,253,956 chan. 1 663 chan/km² 11
Tlahtolli	Caxtillantlahtolli, Nahuatlahtolli, Mazahuahtlahtolli, Otontlahtolli
IDN - Campa	0.958 10
PIB - PIB Per Capita	$ 1.812.968 MDD $ 42,325 USD
Tzintiliztli	Tlachiucnāuhti 9, 1850
Tetlanahuatiani	{{{Tetlanahuatiani}}}
Teuctlahtoqueh	3
Tequichihuanimeh	{{{Tequichihuanimeh}}}
UTC	UTC-6
Tlacatocaitl	Mexihcanecatl
Onohuayan	16
Altepecalpolli	125
Nenecuilhuaztli  - USPS  - ISO 3166-2	MX-OAX
Matlatzalan	edomex.gob.mx

Huaxyacac nozo Tlahtocayotl Huaxyacac (Caxtillantlahtolli: Estado de Oaxaca, Tzapotecatlahtolli: La'a, Mixtecatlahtolli: Ñuu Nunduva). In tlahtocayotl ipan Mexico ca. Huaxyacac Juárez itecuacan.

Cuaxochtia canahpa mictlampa ica Puebla huan Veracruz, canahpa huitztlampa no Pacífico ailhuicatl, canahpa iquizayampa no Chiyapan huan canahpa icalaquitlampa no Guerrero.

Tlaltocayotl

Huaxyacac tlaltocayotl

In tocayotl itech Huaxyacac, ce nahuatlahtolli. Nahualtlahtoltica huaxin huan yacatl, quitoznehqui caxtillantlahtolcopa La punta de los guajes ihuan ihcuiloa noyuhqui Oaxaca huan Estado Libre y Soberano de Oaxaca.

Huehcapatlahtoliztli

Inīn 1200 xiuhpan īcāmpa, ōtlācat inic cē āltepētōltēcayōtl īpan Ānāhuac oleica ic olmēcah ātēnco Āyōllōlco Huēyātl, ātōyātl, yehhuāntin ōtlachīuhqueh tzacualtin īpan tepētl īca teōtic īhuān ilhuicanemilitic. Occequīntīn tlatlālpan ic Huāxyacac Ixtlāhuac otlācat in āltepētōltēcayōtl nōtōcah Tzapotēcapan īhuān Mixtēcapan. Tzapotēcah ōtlachīuhcoh āltepētl motōcāyotia Ātzompan, Labityehco, Zaachila. Mixtēcah tlātlahcuiloh, calchīhuanimeh īhuān yāōquizqueh, yehhuāntin ōnec ica tzapotēcah.

Tlaltipacmatiliztli

Cuaxochtia canahpa mictlampa ica Puebla huan Veracruz, canahpa huitztlampa no Pacífico ailhuicatl, canahpa iquizayampa no Chiyapan huan canahpa icalaquitlampa no Guerrero.

Teyacanaliztli

Huaxyacac quipiya caltetlahtlaniliztli motech teyacanaliztli ipan itecuacan in Huaxyacac altepetl, tlahtocac tequitini in tlacatzin in tetlanahuatiani.

Huaxyacac ixeliuhca

• Onohuayān Costa

• Pochotlah (14)
• Xoquillān (Escuhué, 12)
• Xamiltepēc (Casandó, 24)

• Onohuayān Tepētlah Huitztlāmpa

• Poctlān (Ñuhunuma, 10)
• Sola de Vega (16)
• Miahuatlān (Guiesdó, 32)
• Yauhtepēc (Latzetzina, 12)

• Onohuayān Istmo

• Tēcuāntepēc (Guisí nōzo Guidgeguí, 19)
• Xōchitlān (Galahuiguichi, 22)

• Onohuayān Tepētlah Ayamictlāmpa

• Mixe (Muycuxma, 17)
• Villa Alta (Luchiguiza, 25)
• Ixtlán de Juárez (Ladgetsi, 26)

• Onohuayān Cuenca del Papaloapan

• Tuxtepec (Gueumaló o Nachinxé, 14)
• Choapan (Guimbetsi, 6)

• Onohuayān Cañada

• Teotitlán (25)
• Cuicatlán (Yabahaco, 20)

• Onohuayān Mixtlān

• Nochixtlán (Nuanduco, 32)
• Tlaxiaco (Ndijiñu, 35)
• Juxtlahuaca (Yosocui, 7)
• Silacayoapan (19)
• Huajuapan (Ñudee, 28)
• Coixtlahuaca (Yodoco, 13)
• Teposcolula (Yocundá, 21)

• Onohuayān Valles Centrales

• Etla (Lobana, 23)
• Zaachila (Zaadxil, 6)
• Zimatlán (Guidgibui, 13)
• Ejutla (Lubisá, 13)
• Ocotlán (Lachiró, 20)
• Tlacolula (Guichiguiba, 25)
• Centro (Galahui, 21)

Xelihuiztli Huāxyacac

Tequitiliztli

Huāxyacac cē tequiyōtl īpan Mēxihco ītech temocpan Yancuic León īhuān Altepetl Mexihco. Mēxihcatl tequiyōtl tequipanoa īhuīc tlaquixtilli chapopohtli īcan inic cē pixcaliztli, nōiuhqui inic ōme tequipanolli in ahuicyaliztli īca in ahuicyanimeh mochi xiuhpan āltepēmeh quēmeh āltepēmeh īca ānāhuaxaltentli, caxtillāntēhuaque āltepēmeh, huēhuehtzacualtipac āltepēmeh, chīhualoyāltepēmeh, yeliliztli iuhcanqueh īhuān momotlaliztli. Huāxyacac piya cē ācalquīxōhuayān ītequipanoliz in ōmpa Tzacuapānyan Escondido, Tzacuapānyan Angel, Salina Cruz, īhuān occequīntīn.

Occequīntīn mēxihcah huēyi tequipanoltin in tlalpixcayōtl īhuīpan cintli, tlālcacahuatl, cafetzin, ācintli, āhuacatl, chayohtli, chīlli, naranjaxocotl, maniltzapotl, nohpalli, ochonetli, xonacatl, limonxocotl, nōhuān pitzopixcayōtl, tōtōlpixcayōtl, ichcapixcayōtl, cahuayōpixcayōtl, cuacuepixcayōtl, tentzonpixcayōtl, pipiyolpixcayōtl, īnōmpan coyonimatiliztli tlaquixtilli iztac teōcuitlatl, cōztic teōcuitlatl, chīltic tepoztli, tlīltepoztli, āmochitl, temētztli, īhuān mēxihcāltepēmeh in ōmpa calīxcuātl īca Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl.

Chanehmatiliztli

Ce tlacaliztli itechcopa 3,540,684 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020), ica 1,4% ipan altepecalpolli, inic ce densidad 16,54 hab/km². Inin nochintin chanehqueh, 5.952 cihuameh ca (76,33%) huan 6.440 tlacameh cah (51,97%). Ce 23,67% (2.933 chaneh.) In tlacamilqueh, 76,33% (9.459 chaneh.) in altepetlacameh ipan mochi altepeticpac 1.576.259 chanehqueh.

Xihuitl	Chanehqueh
2010	3,388,168
2020	3 540 684

Tequichihualiztli

Huāxyacac cē tlācatiyān ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quito Tlaquitcayotl īpan Tlachihuatlacayotl icampa UNESCO; ixquichi tlamatocac toltecayōtl, yolizyoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl quemeh tlacualcayotl, macehualmihtotiztli, macehuallahtolloliztli.

Īpan inon tlālpan ihuicpa huehueyi tlahcuilomeh quemen Francisco Toledo, Rufino Tamayo, Rodolfo Nieto, Rodolfo Morales occequin. Inin xiuhpan 2001, zanno ihcuac tlahchilohuaya ompa Huāxyacac in iteuhcayo Miguel Cabrera. Occepa xihuitl Sergio Hernández ce tlacuiloh cenca tenyo ipan Cemanahuac ipampa itlapal huaxyacatl ixiptli.

Īpan Huāxyacac, teōnantzin Natalia Toledo īhuān Andrés Henestrosa ōāmatlacuiloh āmoxtli īca Caxtillāntlahtōlli.

In mexicatl calmanayotl cenca cualli cah, Ipan huehuehaltepetl quemeh olmecatoltecayotl, mayatoltecayotl, tzapotecatoltecayotl, teotihuahcatoltecayotl, mexihcatoltecayotl, occequin.

Tlacualiztli

Mazqui in mācēhuallacualli inic cē catca, īpēhualiz īhuīc āxcān huaxyacatl tlacualli ōquichīuh caxtillāntepēhuacāuhpan. In mācēhuallacualli cintli, chīlli, etl, ayohtli, āhuacatl, camohtli, tlālcamohtli, xītomatl, mīltomatl, tlālcacahuatl, nohpalli, huauhtli, huehxōlōnacatl, canauhtetl, tōtōltetl, xomilin, chapōlin, chīlocuilin, meocuilin, āzcamōlli, epazōtl, tzapotl, tlīltzapotl, nōchtli, capōlin. Neneuhqui, miaquīntīn tlacualcāyōtl motēquitiltīlia āxcān son herencia de los āchcāuhtīca nextamalōliztli ic cintli, in tlacualli tlamatiliztli īpan tlecuitl, la molienda en molcaxitl īhuān metlatl. Īca caxtiltēcah ōacicoh pitzonacatl, cuacuauhnacatl, tōtōlnacatl; caxtillān chīlli, pitzocuitlaxcotli, chiancacatl, chichihualatl, tlatezauhtli, xocoqui, in tlauhtli, caxtillān tlaxcalli, xocomecatl īca tlapaloctli, naranjaxocotl manzana, granadaxocotl, chiyacuilotl, limonxocotl occequīntīn.

Huāxyacac tlācatiyān ica ixachi tlacualli in ōmpa Centlalticpactli quemeh tamalli, ātōlli, tlaxcalli, xocolātl, tlaxcalpōchōlli, octli, pozolli, tzopitl, chīlquilitl, texhuino, octli, tlatetzauhtli, neuctli, Tequillān metzcalli.

Mācēhuallōtl

Mihtohtli "Guelaguetza".

Huāxyacac cē tlahtocayotl īcan mochi tlacuicuiliztli īpan Centlālticpac quihto Tlatquicayōtl īpan Tlachīuhcāyōtl īpan Mexihco; ixquich tlamatocac tōltēcayōtl in ōmpa Mexihco huitztlāmpa, yōliztli īpan ahmo tlamatocac tlachīhualiztli iuhqui tlacuālcāyōtl, mācēhualmihtotiztli, mācēhuallahtolloliztli.

In mitohtli, cē mihtotli īpan Huāxyacac, tlācah īhuān cihuah mihtōtia tlanāhuahquez zan cen cuīcayōtl īca mecahuehuetl, panhuahuetl īhuān tlapitzalli.

In yohuālmitohtli "Guelaguetza", tepeilhuitl īpan huēyāithualli Huāxyacac Lunes itepe.

Tlaixcopinaliztli

Auh 1930 xiuhpan otlachiuhqueh inic ce peliculas icampa tlatozcatl Hollywood, California tlein otlaquiti nochi huel huaxyacatl īxiptlayōllācatl. In xihuitl 1930 otlachiuh in cine mach tlacaqui, cenca tenyoh in cemanahuac ipan nochi tlacatiyan caxtillāntahtoltica ica peliculas iuhqui Santa) xiuhpan 1931 nozo itechpahuic Lupita Tovar.

Cah huēyi mēxihcah īxiptlayōliztli quēmeh Espiral auh Y Tu Mamá También auh huēhueh quēmeh Morelos.

Huēyi īxiptlayōllācatl

• Mayra Sérbulo
• Teresa Ruiz
• Lupita Tovar
• Aurora Clavel
• Guillermo Zarur
• Manuel Ibañez
• Damián Delgado
• Patricia Reyes Spíndola

Tōnalizcāyōtl

Cuīcayōtl

Miaquīntīn cuīcayōtl neneuhcāyōtl cah inīn tlācatiyān iuhquin rock, pop nozo tlātlamantic. Huēyi tlacuīcaliztli cateh Lorena y Los Alebrijes, Noesis, Etnia.

Cah cuīcacan quēmeh Auditorio Guelaguetza, Estadio Benito Juárez auh Teatro Juárez Āltepētl Huāxyacac auh Teatro Macedonio Alcalá īhuan Estadio Lic. Eduardo Vasconcelos, īyān huēyi chōntallācatiyān cuīcatiani ōcuīcahuac iniuhquin Lila Downs, Chayanne, Dj Tiesto, Zoé nozo Mœnia.

Cualtzin cuīcayōtl

• Macedonio Alcalá
• Máximo Ramón Ortíz
• Álvaro Carrillo

Huēyi tlacuīcaliztli

• Lorena y Los Alebrijes
• Noesis
• Pasatono

Huēyi cuīcatianimeh

Lila Downs Susana Harp GEO Meneses Alejandra Robles Lorena Vera

Martha Toledo Elmar Mendoza Víctor Martínez Chuy Rasgado Ana Díaz

Momotlaliztli

Mixtecatlachtli.

In momotlaliztli īpan Huaxyacac cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhtapayolhuiliztli, omalacapainaliztli, tenis, mapatoltiliztli, ihuan momotlacayotl itech tepozcuaitl.

Huāxyacac oquipiya cemanahuac tlamahuichihuanih ipan momotlaliztli quemeh: xopatiliztli, padel, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, taekwondo, tenis, atletismo, triatlón, aquizaliztli, windsurf, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan, Fórmula 1 ihuan quiquiuhpatoltiliztli.

No xiquitta

• Mexico

Ohcequin necuazaloliztli

Mexico

Tlahtocayotl
Aguascalientes • Altepetl Mexico • Baja California • Baja California Sur • Campeche • Chihuahua • Chiyapan • Coahuillan • Coliman • Durango • Guanajuato • Guerrero • Hidalgo • Huaxyacac • Mexico • Michhuahcan • Morelos • Nayarit • Puebla • Querétaro • Quintana Roo • San Luis Potosí • Sinaloa • Sonora • Tabasco • Tamaulipas • Tlaxcallan • Veracruz • Xalixco • Yancuic León • Yucatan • Zacatecah
Hueyi altepetl
Altepetl Mexico • Monterrey • Atemaxac • Cuetlaxcoapan • Tollohcan • Tijuana • León • Tlachco • Altepetl Juárez • Torreón • Mérida • San Luis Potosí • Aguascalientes • Mexicali • Saltillo • Cuauhnahuac • Colhuahcan • Morelia • Chihuahua • Chalchiuhcuecan
Ocachi tlahcuilolli
Chanehmatiliztli ipan Mexico • Huehcapatlahtoliztli ipan Mexico • Ichimal Mexico • Ipan Mexico • Mexicah • Mexico tlahtocatlahtoani • Mexico peso • Mexico tlacatiyancuicatl • Momotlaliztli ipan Mexico • Tlacualiztli ipan Mexico • Tlahtolli ipan Mexico • Tlaixconaliztli ipan Mexico