Huaxyacac
Tlahtohcayotl Huaxyacac Estado de Oaxaca | |
![]() | |
Lema El respeto al derecho ajeno, es la paz | |
Tlacatiyan | ![]() |
Tecuacan | Huaxyacac Juárez |
Hueyaltepetl | Huaxyacac Juárez |
Tlaixpayotl - Campa |
22,499.95 km2 25 |
Ancayotl | 19°21′15″N 99°37′51″O |
Nelihuahcapanca | Mixtepetl (4,418 msnm) |
Chanehqueh - Campa - Pozahuacayotl - Campa |
37,253,956 chaneh. 1 663 chan/km² 11 |
Tlahtolli | Caxtillantlahtolli, Nahuatlahtolli, Mazahuahtlahtolli, Otontlahtolli |
IDN - Campa |
0.958 10 |
PIB - PIB Per Capita |
$ 1.812.968 MDD $ 42,325 USD |
Tlaquetzalli | |
Tepachoani | Alejandro Murat Hinojosa |
Teuctlahtoqueh | 3 |
Tequichihuanih | 65 |
UTC | UTC-6 |
Tlacatocaitl | Mexihcanecatl |
Onohuayan | 16 |
Altepecalpolli | 125 |
Nenecuilhuaztli - USPS - ISO 3166-2 |
MX-OAX |
Matlatzalan | edomex.gob.mx |
Tlahtohcāyōtl Huāxyacac ahnōzo Huāxyacac (Caxtillāntlahtōlli: Estado de Oaxaca, Tzapotēcatlahtōlli: La'a, Mixtēcatlahtōlli: Ñuu Nunduva). In tlahtohcāyōtl īpan Mēxihco cah. Huāxyacac Juárez īāltepēnānyō Huāxyacac.
Cuāxōchtia canahpa ayamictlāmpa īca Puebla īhuān Veracruz, canahpa huiztlāmpa nō Pacífico Ilhuicaātl, canahpa iquizāyampa nō Chiyapan, īhuān canahpa īcalaquitlāmpa nō Guerrero.
Tlaltocaitl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
In tōcāitl itech Huāxyacac, cē nāhuatlahtōlli. Nāhualtlahtōltica huāxin īhuān yacatl, quitoznehqui caxtillantlahtolcopa La punta de los guajes ihuan ihcuiloa noyuhqui Oaxaca ihuan Estado Libre y Soberano de Oaxaca.
Tlalcemanahuayotl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Tlahtōllōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Inīn 1200 xiuhpan īcāmpa, ōtlācat inic cē āltepētōltēcayōtl īpan Ānāhuac oleica ic olmēcah ātēnco Āyōllōlco Huēyātl, ātōyātl, yehhuāntin ōtlachīuhqueh tzacualtin īpan tepētl īca teōtic īhuān ilhuicanemilitic. Occequīntīn tlatlālpan ic Huāxyacac Ixtlāhuac otlācat in āltepētōltēcayōtl nōtōcah Tzapotēcapan īhuān Mixtēcapan. Tzapotēcah ōtlachīuhcoh āltepētl motōcāyotia Ātzompan, Labityehco, Zaachila. Mixtēcah tlātlahcuiloh, calchīhuanimeh īhuān yāōquizqueh, yehhuāntin ōnec ica tzapotēcah.
Tequiyōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Huāxyacac cē tequiyōtl īpan Mēxihco ītech temocpan Yancuic León īhuān Altepetl Mexihco. Mēxihcatl tequiyōtl tequipanoa īhuīc tlaquixtilli chapopohtli īcan inic cē pixcaliztli, nōiuhqui inic ōme tequipanolli in ahuicyaliztli īca in ahuicyanimeh mochi xiuhpan āltepēmeh quēmeh āltepēmeh īca ānāhuaxaltentli, caxtillāntēhuaque āltepēmeh, huēhuehtzacualtipac āltepēmeh, chīhualoyāltepēmeh, yeliliztli iuhcanqueh īhuān momotlaliztli. Huāxyacac piya cē ācalquīxōhuayān ītequipanoliz in ōmpa Tzacuapānyan Escondido, Tzacuapānyan Angel, Salina Cruz, īhuān occequīntīn.
Occequīntīn mēxihcah huēyi tequipanoltin in tlalpixcayōtl īhuīpan cintli, tlālcacahuatl, cafetzin, ācintli, āhuacatl, chayohtli, chīlli, naranjaxocotl, maniltzapotl, nohpalli, ochonetli, xonacatl, limonxocotl, nōhuān pitzopixcayōtl, tōtōlpixcayōtl, ichcapixcayōtl, cahuayōpixcayōtl, cuacuepixcayōtl, tentzonpixcayōtl, pipiyolpixcayōtl, īnōmpan coyonimatiliztli tlaquixtilli iztac teōcuitlatl, cōztic teōcuitlatl, chīltic tepoztli, tlīltepoztli, āmochitl, temētztli, īhuān mēxihcāltepēmeh in ōmpa calīxcuātl īca Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl.
Huāxyacac īxeliuhca[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
- Pochotlah (14)
- Xoquillān (Escuhué, 12)
- Xamiltepēc (Casandó, 24)
- Poctlān (Ñuhunuma, 10)
- Sola de Vega (16)
- Miahuatlān (Guiesdó, 32)
- Yauhtepēc (Latzetzina, 12)
- Tēcuāntepēc (Guisí nōzo Guidgeguí, 19)
- Xōchitlān (Galahuiguichi, 22)
- Mixe (Muycuxma, 17)
- Villa Alta (Luchiguiza, 25)
- Ixtlán de Juárez (Ladgetsi, 26)
- Tuxtepec (Gueumaló o Nachinxé, 14)
- Choapan (Guimbetsi, 6)
- Teotitlán (25)
- Cuicatlán (Yabahaco, 20)
- Nochixtlán (Nuanduco, 32)
- Tlaxiaco (Ndijiñu, 35)
- Juxtlahuaca (Yosocui, 7)
- Silacayoapan (19)
- Huajuapan (Ñudee, 28)
- Coixtlahuaca (Yodoco, 13)
- Teposcolula (Yocundá, 21)
- Etla (Lobana, 23)
- Zaachila (Zaadxil, 6)
- Zimatlán (Guidgibui, 13)
- Ejutla (Lubisá, 13)
- Ocotlán (Lachiró, 20)
- Tlacolula (Guichiguiba, 25)
- Centro (Galahui, 21)
Tōltēcayōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Huāxyacac cē tlācatiyān ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quito Tlaquitcayotl īpan Tlachihuatlacayotl icampa UNESCO; ixquichi tlamatocac toltecayōtl, yolizyoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl quemeh tlacualcayotl, macehualmihtotiztli, macehuallahtolloliztli.
Īpan inon tlālpan ihuicpa huehueyi tlahcuilomeh quemen Francisco Toledo, Rufino Tamayo, Rodolfo Nieto, Rodolfo Morales occequin. Inin xiuhpan 2001, zanno ihcuac tlahchilohuaya ompa Huāxyacac in iteuhcayo Miguel Cabrera. Occepa xihuitl Sergio Hernández ce tlacuiloh cenca tenyo ipan Cemanahuac ipampa itlapal huaxyacatl ixiptli.
Īpan Huāxyacac, teōnantzin Natalia Toledo īhuān Andrés Henestrosa ōāmatlacuiloh āmoxtli īca Caxtillāntlahtōlli.
In mexicatl calmanayotl cenca cualli cah, Ipan huehuehaltepetl quemeh olmecatoltecayotl, mayatoltecayotl, tzapotecatoltecayotl, teotihuahcatoltecayotl, mexihcatoltecayotl, occequin.
Tlacualcāyōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Mazqui in mācēhuallacualli inic cē catca, īpēhualiz īhuīc āxcān huaxyacatl tlacualli ōquichīuh caxtillāntepēhuacāuhpan. In mācēhuallacualli cintli, chīlli, etl, ayohtli, āhuacatl, camohtli, tlālcamohtli, xītomatl, mīltomatl, tlālcacahuatl, nohpalli, huauhtli, huehxōlōnacatl, canauhtetl, tōtōltetl, xomilin, chapōlin, chīlocuilin, meocuilin, āzcamōlli, epazōtl, tzapotl, tlīltzapotl, nōchtli, capōlin. Neneuhqui, miaquīntīn tlacualcāyōtl motēquitiltīlia āxcān son herencia de los āchcāuhtīca nextamalōliztli ic cintli, in tlacualli tlamatiliztli īpan tlecuitl, la molienda en molcaxitl īhuān metlatl. Īca caxtiltēcah ōacicoh pitzonacatl, cuacuauhnacatl, tōtōlnacatl; caxtillān chīlli, pitzocuitlaxcotli, chiancacatl, chichihualatl, tlatezauhtli, xocoqui, in tlauhtli, caxtillān tlaxcalli, xocomecatl īca tlapaloctli, naranjaxocotl manzana, granadaxocotl, chiyacuilotl, limonxocotl occequīntīn.
Huāxyacac tlācatiyān ica ixachi tlacualli in ōmpa Centlalticpactli quemeh tamalli, ātōlli, tlaxcalli, xocolātl, tlaxcalpōchōlli, octli, pozolli, tzopitl, chīlquilitl, texhuino, octli, tlatetzauhtli, neuctli, Tequillān metzcalli.
Mācēhuallōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Huāxyacac cē tlahtocayotl īcan mochi tlacuicuiliztli īpan Centlālticpac quihto Tlatquicayōtl īpan Tlachīuhcāyōtl īpan Mexihco; ixquich tlamatocac tōltēcayōtl in ōmpa Mexihco huitztlāmpa, yōliztli īpan ahmo tlamatocac tlachīhualiztli iuhqui tlacuālcāyōtl, mācēhualmihtotiztli, mācēhuallahtolloliztli.
In mitohtli, cē mihtotli īpan Huāxyacac, tlācah īhuān cihuah mihtōtia tlanāhuahquez zan cen cuīcayōtl īca mecahuehuetl, panhuahuetl īhuān tlapitzalli.
In yohuālmitohtli "Guelaguetza", tepeilhuitl īpan huēyāithualli Huāxyacac Lunes itepe.
Īxiptlayōliztli[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Auh 1930 xiuhpan otlachiuhqueh inic ce peliculas icampa tlatozcatl Hollywood, California tlein otlaquiti nochi huel huaxyacatl īxiptlayōllācatl. In xihuitl 1930 otlachiuh in cine mach tlacaqui, cenca tenyoh in cemanahuac ipan nochi tlacatiyan caxtillāntahtoltica ica peliculas iuhqui Santa) xiuhpan 1931 nozo itechpahuic Lupita Tovar.
Cah huēyi mēxihcah īxiptlayōliztli quēmeh Espiral auh Y Tu Mamá También auh huēhueh quēmeh Morelos.
Huēyi īxiptlayōllācatl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
- Mayra Sérbulo
- Teresa Ruiz
- Lupita Tovar
- Aurora Clavel
- Guillermo Zarur
- Manuel Ibañez
- Damián Delgado
- Patricia Reyes Spíndola
Tōnalizcāyōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Cuīcayōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Miaquīntīn cuīcayōtl neneuhcāyōtl cah inīn tlācatiyān iuhquin rock, pop nozo tlātlamantic. Huēyi tlacuīcaliztli cateh Lorena y Los Alebrijes, Noesis, Etnia.
Cah cuīcacan quēmeh Auditorio Guelaguetza, Estadio Benito Juárez auh Teatro Juárez Āltepētl Huāxyacac auh Teatro Macedonio Alcalá īhuan Estadio Lic. Eduardo Vasconcelos, īyān huēyi chōntallācatiyān cuīcatiani ōcuīcahuac iniuhquin Lila Downs, Chayanne, Dj Tiesto, Zoé nozo Mœnia.
Cualtzin cuīcayōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Huēyi tlacuīcaliztli[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Huēyi cuīcatianimeh[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Momotlalcāyōtl[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
In momotlalcāyōtl īpan Huāxyacac cah ipampa xopatoltiliztli (ihuicpa in xiuhpohualli XX), chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, tenis, mapatoltiliztli, ihuan momotlacayotl itech tepozcuaitl.
Huāxyacac oquipiya cemanahuac tlamahuichihuanih ipan momotlalcayotl quemeh: xopatiliztli, padel, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, taekwondo, tenis, atletismo, triatlón, aquizaliztli, windsurf, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan, Fórmula 1 ihuan quiquiuhpatoltiliztli.
Nō xiquitta[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Tlahtōlcaquiliztilōni[Ticpatlaz | Ticpatlaz itzintiliz]
Tlahtohcayotl
Aguascalientes • Campeche • Chihuahua • Chiyapan • Coahuillan • Coliman • Durango • Guanajuato • Guerrero • Hidalgo • Huaxyacac • Michhuahcan • Morelos • Nayarit • Puebla • Querétaro • Quintana Roo • San Luis Potosí • Sinaloa • Sonora • Tabasco • Tamaulipas • Tlahtohcayotl Mexihco • Tlani California • Tlani California Huitztlampa • Tlaxcallan • Veracruz • Xalixco • Yancuic León • Yucatan • Zacatecas • Altepetl Mexihco
Altepetl
Altepetl Mexihco • Atemaxac • Monterrey • Cuetlaxcoapan • Tollohcan Lerdo • Tijuana • León • Altepetl Juárez • Torreón • Santiago Tlachco • San Luis Potosí • Mérida • Mexihcali • Aguascalientes • Cuauhnahuac • Acapolco Juárez • Morelia • Tampico • Chihuahuah • Saltillo • Chalchiuhcuehcan • Cualnezcaltepec • Reynosa • Tochtlan Gutiérrez
Mexihco ihuehcapatlahtolyo
Yancuic Caxtillan • Mēxihco ītlācaxoxouhcāyō• Inic Cē Mēxihcatl Emperadoryōtl • Tlapapatiliztli yāōyōtl• Inic Ōme Mēxihcatl Emperadoryōtl • Mēxihcatl Tēahcomanaliztli • Partido Revolucionario Institucional
1917 Mēxihcatl Nahuatīlāmoxtli • Mexihco tlahtohcatlahtoani • Mēxihcatl peso• Mexihcah • Ixiptlayoliztli ipan Mexihco • Mexihco itlacualiz • Tlahtōlli īpan Mēxihco • Momotlalcāyōtl īpan Mēxihco • Chōntalnemitiliztli īpan Mēxihco • Mexihcotlacatiyancuicatl • Ipan Mexihco • Ichimal Mexihco • Calīxcuātl:Mēxihco