Bolivia
![]() |
{{{Chantocayotl}}} {{{Tlaltocayotl}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bolivia nozo Nepapantlacatiyan Tlahtocayotl Bolivia[1] (caxtillāntlahtolcopa Bolivia, Aimaratlahtolli: Wuliwya, quechhuatlahtolcopa Bulibya, Guaranitlahtolli: Volivia), ce tlacatiyan ipan America Huiztlampa ca. Sucre itecuacan in Bolivia tlalli.
Cuaxochtia canahpa mictlampa ica Brasil, canahpa huitztlampa no Argentina, canahpa iquizayampa no Paraguay huan Brasil, canahpa icalaquitlampa no Peru huan Chile.
Tlaltocayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Inin tlacatiyan piya in latintlahtolli Bolivia, tlen nahuatlahtolcopa ipampa yaquizqui Simón Bolívar in quemeh tlalli itech Bolívar (inic ce Bolivia tlahtohcateixiptlah). Inin tocayotl quihto ipampa in teopixqui Manuel Martín Cruz ipan inic ce tlahtoloyan ihuicpa Chuquisaca oquihtoa Si de Rómulo, Roma; de Bolívar, Bolivia (Intla Romulo, Roma; itech Bolívar, Bolivia).
Huehcapatlahtoliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In nicān tlālpan ōchanti catca īhuīcpa 2000 xihuitl īcampa. Nicān ōtlaimacaci miaquīntīn huehuēcauh chīhuatlacayōtl īpan Andes tepētlān īhuān ixtlahuahcān. In Tiwanaku tōltēcāyōtl īhuān aymaratlahtocāyōtl achtotipan huaritlācah. Inōnqueh tlatlahtocāyōtl catcah īca in Inca Huēyitlahtocāyōtl īpan Macuīlpōhualxihuitl 13.
Inca toltecayotl ce tlacayotl in pohualxihuitl chicueyi (XIII), inin tlalli ochanti in pohualxiuhpan caxtolli (XV) yehyehua oacicoh caxtiltecah. Inonqueh xihuitl nican oyeya tlatlalilli ipampa aymara chanehqueh motocayotia coyah, pacaheh, lupacah, omasuyuh, tlein coyah otepanih in tlalpan canah Cusco. Inca Pachacuti nozo hueytlahtoani Cusco oquintlaz in coyatlacah ihuan oquipololo huey ahcopa ixtlahuahcan axcan Bolivia. Inon tlalli ixeliuh nahui tlalteucyotl motoca Tihuantinsuyu ihuan tepitzin teucyotl Coyasuyu.
Inic ce europanecatl Diego de Almagro catca nican tlalpan in xiuhpan 1535, quintepan xi aci canahpa Cusco zan niman onenemi icampa Chile. Zatepan omic Diego de Almagro, Francisco Pizarro otitlani iicniuh Gonzalo Pizarro icampa xi pololo teucyotl Coyasuyu. Pedro de Anzuárez oaltepetlali Chuquisaca (axcan altepetl Sucre) in xihuitl 1538. Inin tlalpan oquipiaya miactin chalchiuhtetl oztopan ihuan atoctli, altepetl Potosí oaltepetlali in xihuitl 1546 ihuan ocachi chantililli catca in xiuhpan 1574 in ompa Ixachitlān; nican tlalli oquipiaya oztoyotl iztateocuitlaco motenehua Cerro Rico del Potosí (Necuiltonitepec Potosí) in xiuhpan 1611 quemeh hueyi tlachihuani ihuic iztateocuitlatl ipan Cemanahuactli. Potosí motocayotia Villa Imperial (hueytlahtocayotic Altepetl) ipampa Carlos Inic Ce ihuicpa Caxtillān.
Tlalticpacmatiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() | ||
![]() ![]() ![]() | ||||
![]() | ||||
![]() |
![]() |
![]() |
Quipia nahui regiones naturales quemeh Andes tepetlan ihuan imayor altitud in Sahama ica 6,542 m. in tepetl ocachi ahco ipan Bolivia. Occe naturaltlalpan noyuhqui nican Bolivia in ahco ixtlahuatl hasta in atoyatl Amazonas ihuan tlahtocayotl Peru in atezcatl Titicaca, in Tepetlan Bolivia iquiziyampa tlen nemi ihuic Madidi ihuan Uyuni canahpa Chile quenin parque nacional Bolivia cuauhtlah ca, ihuan in chiltecatl altiplano canah huitztlampa Argentina.
Yoliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Nican Bolivia quipiya cuauhtontli diferentes, quemeh apachtli, copalcuahuitl, teonochtli, nohpalli, calden huan ohcequin.
No xiquitta Argentina quipiya totomeh quemeh tlacatototl, tzopilocuauhtli, cozcacuauhtli, totomichin, noihqui quipiya yolcameh chichinimeh peruichcatl, alpaca, huanaco, huicuna, huemul, azcacoyotl, miztli, ocelotl, ayotochtli, hueyimichin, amiztli huan ohcequin.
Teyacanaliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Bolivia ixeliuhca[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Bolivia ixeliuhca | |||
Tlahtocayotl | Chānehqueh (2005) | Tentli (km²) | Tecuacan |
Bolivia itlacatlahtohcayo | 10 027 644 | 1 098 581 | Sucre |
1. Beni | 430 049 | 213 564 | Trinidad |
2. Chuquisaca | 631 062 | 51 524 | Sucre |
3. Cochabamba | 1 786 040 | 55 631 | Cochabamba |
4. La Paz | 2 756 989 | 133 985 | La Paz |
5. Oruro | 444 093 | 53 558 | Oruro |
6. Pando | 75 335 | 63 827 | Cobija |
7. Potosí | 780 392 | 118 218 | Potosí |
8. Santa Cruz | 2 626 697 | 370 621 | Santa Cruz de la Sierra |
9. Tarixa | 496 988 | 37 623 | Tarixa |
Tequitiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Bolivitlān cē tequiyōtl īpan Ixachitlān ītech temocpan. Bolivia tequiyōtl tequipanoa īhuīc tlaquixtilli tlalpixcayotl īca inic cē ichcapixcayotl ipan Andes Tepētlah, nōiuhqui inic ōme tequipanolli piya cē ācalquīxōhuayān ītequipanoliz in ōmpa Huaqui ihuan Copacabana.
Occequīntīn bolivia huēyi tequipanolli in tlalpixcayōtl īhuīpan cafecacahuatl (inic ome hueyicauh ipan tlalticpactli), tzapalolli, tzopelacatl, cintli, ācintli, camohtli, limonxcotl, ichcatl, nōhuān pitzopixcayōtl, cahuayōhpixcayōtl, cuacuahuehpixcayōtl, ichcapixcayotl, pipiyolpixcayōtl, īnōmpan coyonimatiliztli tlaquixtilli teconalli, cōztic teōcuitlatl, tlīltepoztli, amochitl, temētztli, Iztāctepoztli, platino, ihuan chālchihuitl.
Tequinemiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
No xiquitta[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Amoxtiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- Ediciones Trébol, Diccionario Enciclopédico Visual īpān caxtillahtōlli, Cargraphics S.A., otepoztlahcuiloc ipan Colombia, 1997.
Toquiliztequitl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Occe necuazaloliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tlacatiyan Antigua huan Barbuda •
Argentina •
Bahamas •
Barbados •
Belice •
Bolivia •
Brasil •
Canada •
Chile •
Colombia •
Costa Rica •
Cuauhtemalah •
Cuba •
Cozcatlan •
Dominica •
Dominicotlahtohcayotl •
Ecuador •
Granada •
Guyana •
Haiti •
Honduras •
Jamaica •
Mexihco •
Nicanahuac •
Panama •
Paraguay •
Peru •
San Vicente huan Granadinas •
San Cristobal huan Nevis •
Santa Lucia •
Surinam •
Tlahtohcayotl in Cepanca •
Trinidad huan Tobago •
Uruguay •
Venezuela
Altepetlianca
Bermudas • Clipperton • Groenlandia • Guadalupe • Malvinas