Ayoyotik
Tlapali | |
---|---|
HTML | #0000FF |
RGB (r, g, b)B | (0, 0, 255) |
CMYK (c, m, y, k)C | (100, 100, 0, 0) |
HSV (h, s, v) | (240°, 100%, 100%) |
B: Normalizado a [ 0 – 255 ] (byte) C: Normalizado a [ 0 – 100 ] (cempōhualli) |

Ayoyotik[1] se tlapali tlen tlachia ipan fotorrecepción tlen tlauili katli ueuejyakatl tamachiua 460 uan 482 nm. Sekitok ayoyotik tlapalmej, tlastaloltik uan uistekoltik. ayoyotik kitati ipan yolistli keja iluikatli, ueyatl, michimej, totomej, xochimej, kuajtlakemej, teskamej, yejyektsij tetl, tesilimej uan tlapalimej. Ayoyotlapal kipia ni se kuamekatl ika tlalnetokilistli.
Ayoyotik tlapali nojkia kipia se ueyi kualtsintli tlen tlachiualistli kejantsa tlaixkopinkayotl, tlapalolistli, xililijtsi uan kalchijchiuali. Ne tlapali ipan tlaneltokilistli kiyekoa toTeotsij uan teotlamantli[tyml. 1] nochimej tlalmej. Ueuejnij maseualmej otlapalouaj chachapali, kuaamatl, amochtli, tepantli, yoyomitl, ichkaijpatl ica ayoyotik tlapali otlachiualo ika tete uan atoktli.
Yolistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tlaltikpaktli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
-
Tlaltikpak
-
Yayajiluikatli
-
Iluikaktli
-
Ueyatl
-
Aijtik
Ne Tlaltikpaktli senka ueyi keja tojtolontik apompo yejua ne semanauak tlaltentli astaj tlanexkayotl ipan seki itlapal uejkapa iluikayotl; maj xikita ne iluikatl uan ueyatl, tlapali nochipa ayoyotik, ompaj yayajiluikatli yayajuik astaj tlastaloltik, ne tonal uan ne youal. Noijki ne ueyatl, tonalko tlastaloltik uan youalko yayajuik, aijtik itlapal tlaixmantik.
Tlaltipa, ne atl ayoyotik,[2] tlen sepayauitl tlen pipintik asetl, itechpa atlamantli tlen atik uan itechpa ijyali nos apoktli. Itlapal ikaya ayoyotik ipampaj tlastaloltik apoktli ipan ayajtli uan ipampa uistekoltik atlamantli ipan uejkapa ueyatl.
Ostotemej[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tlaltikpak kipiya ayoyotik tlapaltetl, keja, cobre istatl, lapislazuli, azurita, safiro, tlalkuanextli nozo tankijtik tlapali.
-
Cobre istatl
-
Ayoyotik tlalkuanextli
Xochimej[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Toktli kipia ayoyotik tlapali ipan tlakuajketl, xochimej, nanakamej uan chikintemej.
-
Ayoyoxochitl
-
Matlalxochitl
-
Mora
-
Chikinte
Tlapiyalmej[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Ayoyotik tlapali kaj ipan tlapialmej uan tlakamej; ompaj ueyatl aijtik, sekitok michimej kipiya ayoyotik inakayo, nojkia kaj ayoyotik sitlalmichij. Ajakatl tlaijtik, morpho papalomej kipia ieltlapal ayoyotik, ayoyokalamej temiktinij.
Seki yolkamej kipiya ikuetlax keja ne mandril iyakatsol nos ieltlapaluan totomej.
-
Ayoyotik michij
-
Ayoyotik aketspalmichij
-
Ayoyotik sitlalmichij
-
Morpho papalotl
-
Ayoyotik kalatl
-
Ayoyotik tototl
-
Ayoyotik iyakatsol mandril
Ipan yolistli sekitok tlalpiyamej kipiaj ayoyotik iixteyol. Tlakamej uan siuamej ompa Europa uan Asia tlalimej; yajuantij kipiaj ayoyotik ixteyol, axan nochimej tlakamej ipan tlaltikpak kipiyaj ayoyotik ixteyoli. Nochi komun ipan albino tlapiyalmej keja chichimej, mistomej, apatoxmej, kauayomej uan aketspalimej, nojkia sekitok tlapiyalmej katli ne koala, istak tigre, burroj uan patox.
-
Ayoyotik iixteyol okixpil
-
Ayoyotik iixteyol koala
-
Ayoyoytik iixteyol mistoj
-
Ayoyoytik iixteyol apatox
-
Ayoyoytik iixteyol ketspalij
-
Ayoyoytik iixteyol neksayolij
Tonemilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Neltokilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Ipan mexikaneltokilistli ne ayoyotlapaltik; mexikamaseualmej tlamantli kineltokaj ompaj tlatsintlaj ipampa Huitzilopochtli, ni ompaj Naui Olin tlen tonatij.
-
-
Ayoyotik cúpula ipan Grecia.
-
Ayoyotik meskita (Mahoma teopankali) Herat, ompaj Afganistán.
-
Israel tepamitl tlachiua ne ayoyotik, kiijtoaj tekhelet.
Tlachiualistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tlapali[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Ne tlapal eltok itsalaj kostik uan chichiltik ipampa achtotlapali, maj neloa ome tlapali, ayoyotik ika kostik elitia xoxouik tlapali uan maj neloa ayoyotik ika chilchiltik elitia kamojtik tlapali. Kipia seki ayoyotik; maj neloa ayoyotik ika chipauak elitia tlastaloltik tlapali uan maj neloa ayoyotik ika yayauik elitia uistekoltik tlapali.
Tlakopinkayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Nochimej tlachiualkayotl ipan Tlaltikpaktli, otlachiua ayoyotik nos asultik tlapali, achto Egipto tlakamej otlapoa linoamatl, tepantli, mikpetlakalko uan tekomitl. Noijki ompaj Asiria, ne tlakamej otlapaloa ayoyotik teijtsitl, asulejo, sosoltik piso uan tetepantli.
Ipan Amerikaj, maseualmej otlachiua tlapalmej ika xaltete nos tlalkuajnextli ikaya tlapaloa kuaamatl, amochtli, kuetlaxtli, ijpatl, yoyomitl, tepantli uan inakayo. Ompaj Cacaxtla, Tlaxkala tlatokajyotl kaj iixkopinaluan iteyaualtsi tekalpan. Tlaxkaltekaj otlapaloaj Pórtico A, se oseloyaotl. Mexikatlaixkopinketl teixkopina atl ipan iamoch, yejuantij otlapalo ayoyotik ne atsintli.

Ipan Europa tlali, ueuetinij tlakamej, griegos uan etruscos otlapaloaj ayoyotik tlapali ipan ikaluan ika ueyatl Mediterráneo iixkopinkal okatka klasiko itlachiualis, inijuantij otlachiua asulejo huan tenextlapali.[tyml. 2] Sekinok xiuimej ipan ne quiquacento nos kastilantlajtoltika renacimiento, hueyi ixkopinij otlachiuj kuajkuaktsi tlachiualistli ; noijki ipan barroco, yankuik klasiko, siglo XIX huan siglo XX.
Xikitati[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Nelkamanali[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- ↑ Huasteca Hidalguense, Hidalgo tlatokajyotl; 28 meetstli julio itech 2022 xiuitl.
- ↑ Ecología verde, Mexko chantiko; 29 meetstli julio itech 2022 xiuitl.
Tlajtolkakilistli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- ↑ Tlajtoli kijtoa Teotlamantli. Tlaijtik kaxtilantlajtoltika kijtosneki objeto divino.
- ↑ Tlajtoli kijtoa Tenextlapali. Tlaijtik kaxtilantlajtoltika kijtosneki pigmento.