Argentina
Tlacatlahtocayotl Argentina República Argentina | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Argentina nozo itoca Tlacatlahtocayotl Argentina (caxtillantlahtolcopa in Argentina nozo República Argentina), ce tlacatiyan ipan America Huitztlampa, quipiya canah tonatih icalaquitlampa ce hueyic tepehuahcan ica cepayauhtic tepetl huan tletepetl motenehua Los Andes, canah tlahcopampa hueyi ixtlahuahcan motenehua Las pampas ihuan ce tlahcopan tepehuahcan, tlantzintlah quihtoznequi in Patagonia, ahcopa cah hueyi teotlalli motenehua Gran Chaco, ompa tonatiuh iquizayampa ica hueyi atoyatl itechpahuic quiyauhcuauhtlahtli huan ica cecec ailhuicatl ipamapa atenco.[1]
Cuaxochtia canahpa mictlampa ica Bolivia, canahpa icalaquitlampa ica Chile, canahpa iquizayampa ica Uruguay, Brasil huan Paraguay, in iuhquin canahpa tlapcopa Atlántico ailhuicatl huan canahpa huiztlampa ica Antartico ailhuicatl. Argentina ce tlacatiyan cah inic nahui tlalli Americacopa huan inic chicueyi tlalli Tlalticpac. Argentina in inic nahui tlacatiyan ocachi hueyic ipan America huan inic chicome ipan tlalticpactli. Cah ipan 34°35′59″ huitztlampa huan 58°22′55″ icalaquitlampa, tlatzintlah iparalelo tropico de Capricornio huan circulo polar antártico.
Auh cah itecuacan Buenos Aires altepeticpac, noyuhqui altepenanyotl ocachi hueyi in Gran Buenos Aires. In Tlacatlahtocayotl Argentina quipiya 23 hueyaltepetl huan calpolli tecuacan ica 18 calpolli. Quipiya 45,195,777 chanehqueh ipan tlahpohualli censo xiuhpan 2020.[2] Inon tlacatiyan quipiya itlacahuan itech mochintin tlalpan ompa tlalticpac, quipiya 25 calpolli macehualtlacameh, achcauh chanehqueh ochanti nican inin tlalli. Nican ce tlacatiyan ica miacquin neltococayotl, itlanahuatiltlahtol caxtillahtolli, auh nican quipiya miaquin tlahtolli, in guaranitlahtolli, quechuatlahtolli, mapuchetlahtolli, yidishtlahtolli, italianotlahtolli, occequin.
Itonalmitohtiliz 25 itech mayo. Inin in tequihuahqueh reconocían in tepacholiztli itech Junta Revolucionaria huan así nimitztlachihua in inic ce itepapacholiz tlacatiyan. In Revolución de Mayo (Yaoyotl Mayo metztli) icauh tihui catca ixpan in motenehua no Semana de Mayo, itech 18 canahpa 25 itech xihuitl 1810.In 9 julio metztli nimitzmitohtia in Declaración de la Independencia. Xiuhpan 1816, in Tlahtocan ipan Tucumán otlahcuilo Amatlahcuilolli itech Independencia, niquitoa así la existencia itechpahuicpa ce yancuic tlacatiyan libre huan independiente ipampa España.
Argentina ce calpolli itech Organización de las Naciones Unidas (ONU), ce calpolli itech Mercosur xiuhpan 1991, ce calpolli itech Comunidad de Estados Latinoamericanos y Caribeños (CELAC) huan ce calpolli itech Organización de Estados Americanos (OEA).
Tlaltocayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Inin tlacatiyan tlapiya Latintlahtolli Argentum, itechpa in Río de la Plata quihtoznequi Iztac Teocuitlatl Atoyatl, ipampa ce tlaquetzalli itechpa in Iztac Teocuitlatl Tepetlah, in tlein Argentina quihtoznequi Iztac Teocuitlatl Tlalli.
Huehcapatlahtoliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Moihtoa in auchtlacameh tlamini ipan inon tlalli mictlampa achto huitztlampa motocayotia Patagonia.
In Argentina oyeya tepitzin ihuani ipampa caxtiltecah in ipan macuilpohualxihuitl 16. Inon tlacatiyan moxexelohua ihuicpa España ic ximayahui in inglestecatl itlapehual ipan 1806 oc 1807. In hueyi Ixtlahuahcan ihuan ianalco atoyatl nenenqui ic europatlacameh ipampa Argentina amoxnahuatiliztli in xiuhpan 1853.
Cornelio Saavedra catca inic ce tequihuah, otlachihua ica occequin tepachoanimeh criollos in Junta de las Provincias unidas del Río de la Plata.
Ica tepozcoatl huan yancuic tlachihuayoltica, nican Argentina motitlani occequin tlacatiyan nacatl, ichcatl, ehuatl huan achtli. Canahpa macuilpohualxihuitl 20, Argentina quemeh ce tlatquihuac tlacatiyan catca, auh Inyayo in Cemanahuac Inic Ome otlaixpolouh itequiyo huan itlacapachouh.
In ihuicpa 1930 in tlacameh tepachohualiztli macehualtin huan yaotlayehcoanimeh cateh. Tepanyaoquizcani Juan Perón, tlanahuatini catca in xiuhpan 1946 canahpa 1955, yehuatl quipehua iargentinatetenahuatoh, in aquin inic ce tlanahuatini quimauhtili oc imiquiz.
Inin xiuhpan 1982, Argentina oquipix ce iyaoyo ica Tlahtocayotl in Cepanca America in ipan oquipolo Islas Malvinas, auh Carlos Saúl Menem tlanahuatini otetlapolouh canah Elizabeth II xiuhpan 1998 zatepan in Pilli ihuic Inglaterra otetlapolouh canah in Argentina inin xihuitl 1999.
Argentina omopeuh xihuetzi oc 2004, ihcuac omoquetz itlacatepachohualiz ipampa xiyectlali itequiyo huan icualtepachohualiz.
Tlalticpacmatiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
![]() |
![]() |
![]() |
![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() ![]() | ||
![]() ![]() ![]() | ||||
![]() | ||||
![]() |
Antartíco ailhuicatl | Atlántico ailhuicatl |
Argentina ce tlacatiyan ipan America Huitztlampa. Cuaxochtia canahpa mictlampa ica Bolivia, canahpa icalaquitlampa ica Chile, canahpa iquizayampa ica Uruguay, Brasil huan Paraguay, in yuhquin canahpa tlapcopa Atlántico ailhuicatl huan canahpa huiztlampa Antártico ailhuicatl. In tlacatiyan quipiya 3.761.274 Km2 itechpahuic tlaixpayotl, noihqui quipiya 11,122 km itech hueyatenco.
Tepeliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In tepeliztli ocachi hueyic ipan Argentina quihtoznequi Aconcagua, nelihuehcapanca ompa in tepehuahcan moihtoa Cordillera de los Andes ica de altitud 6960,8 m s. n. m. tliltetl ocachi hueyic ipan America. Occequin tepetl cateh Pissis (6882 m s. n. m.) ipan La Rioja, in Ojos del Salado (6864 m s. n. m.) ipan Catamarca, in tepetl Bonete Chico (6850 m s. n. m.) ipan La Rioja, in cerro Tupungato (6800 m s. n. m.) ipan Mendoza, in cerro Mercedario (6770 m s. n. m.) ipan San Juan. Los Andes ca ompa Neuquén, in tletepetl Lanín (3776 m s. n. m.) ipan Neuquén, in tepetl Tronador (3478 m s. n. m.) ipan Río Negro huan in tepetl Fitz Roy nozo Chaltén (3405 m s. n. m.) ipan Santa Cruz; cempohualli tepetl ochachi hueyic ompa in Patagonia.
Atiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Nican Argentina ca La Plata atoyatl, apan ocachi ancho ipan tlalticpactli, in altepetl Buenos Aires cah atoyacopa ipampa frontera ica Uruguay huan Paraguay, in atzintli itech Iguazú atemoctli La Plata atoyacopa, frontera itzatlan Brasil huan Paraguay.
In tlacatiyan quipiya atentli ica Atlántico ailhuicatl canahpa iquizayampa, canah tlalli huitztlampa cah Antártico ailhuicatl. Ipan tlahco tlacatiyan cah Mar Chiquita ipan Córdoba hueyaltepetl, ce poyec atezcatl cenca hueyic. Ipan Patagonia onohuayan quipiya cecectlalpan quihtoznequi fiordos, huehuecauh acecec tlein temoa itechpahuic tepehuahcan canahpa in hueyatl.
Yoliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Argentina in yoliztli hueyi, quipiya occequin climas, xeliuhca in Tropico de Capricornio itlal. Nican quipiya hueyic tepehuahcan, quiyauhcuauhtlatli, huacqui teotlalli moihtoa pampas, quipiya hueyatl ihuan hueyi atoyatl.
Nican Argentina quipiya cuauhtontli diferentes, quemeh araucaria, copalcuahuitl, teonochtli, nohpalli, calden huan occequin.
No xiquitta Argentina quipiya totomeh quemeh tlacatototl, tzopilocuauhtli, cozcacuauhtli, totomichin, noihqui quipiya yolcameh chichinimeh peruichcatl, alpaca, huanaco, huicuna, huemul, azcacoyotl, miztli, ocelotl, ayotochtli, hueyimichin, amiztli huan occequin.
Teyacanaliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tlanahuatiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Argentina ixeliuhca[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Argentina ixeliuhca | ||||
---|---|---|---|---|
Hueyaltepetl | Chanehqueh (2005) | Tlaixpayotl (km²) | Tecuacan | |
Tlacatlahtohcayotl Argentina | 44 108 530 | 504 645 | Buenos Aires | |
1. Buenos Aires | 1 051 000 | 300 | Buenos Aires | |
2. Buenos Aires | 2 842 000 | 177 | La Plata | |
3. Catamarca | 517 000 | 3.812 | San Fernando del Valle de Catamarca | |
4. Chaco | 751 000 | 87 | Residencia | |
5. Chubut | 4 256 000 | 1.642 | Sarmiento | |
6. Córdoba | 3 238 000 | 2.317 | Córdoba | |
7. Corrientes | 2 475 000 | 288 | Corrientes | |
8. Entre Rios | 562 000 | 73 | Entre Ríos | |
9. Formosa | 1 489 000 | 168 | Formosa | |
10. Jujuy | 4 893 000 | 529 | San Salvador de Jujuy | |
11. La Pampa | 3 116 000 | 204 | Argentina | |
12. La Rioja | 2 334 000 | 407 | Argentina | |
13. Mendoza | 6 652 000 | 231 | Mendoza | |
14. Misiones | 14 161 000 | 120 | Misiones | |
15. Nauquen | 3 988 000 | 180 | Neuquén | |
16. Río Negro | 1 605 000 | 144 | Río Negro | |
17. Salta | 3 988 000 | 180 | Salta | |
18. San Juan | 1 605 000 | 144 | San Juan | |
19. San Luis | 3 988 000 | 180 | San Luis | |
20. Santa Cruz | 1 605 000 | 144 | Río Gallegos | |
21. Santa Fe | 3 988 000 | 180 | Santa Fe | |
22. Santiago de Estero | 1 605 000 | 144 | Santiago de Estero | |
23. Tierra de Fuego | 3 988 000 | 180 | Ushuaia | |
24. Tucuman | 1 605 000 | 144 | San Miguel de Tucuman |
Tequitiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]

Argentina ce tlacatiyan ipan America ica itequiyo itech temocpan Brasil, Uruguay huan Paraguay icampa inahuatil motenehua MERCOSUR. Argentina tequiyotl tequipanoa ihuic tlaquixtilli tlalpixcayotl ica inic ce ichcapixcayotl ipan Patagonia, noihqui inic ome tequipanolli piya ce hueyic acalquixohuayan itequipanoliz in ompa Buenos Aires.
Occequin argentinatlacah tequipanoa tlalpixcayotl ihuicpa zacacintli, tlauhtli, cintli, acintli, xocomecatl nohuan pitzopixcayotl, cahuayohpixcayotl, cuacuahuehpixcayotl, pipiyolpixcayotl, inompan coyonimatiliztli nozo oztoyotl ipampa tlaquixtilli iztac teocuitlatl, chiltic tepoztli, tliltepoztli, amochitl, temetztli huan coztic teocuitlatl.
Chanehmatiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Tlacanemitiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Argentintecah chantiah ipan occe tlacatiyan xiuhpan 2020.
|
Tlahtolli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Argentina inic nahui tlacatiyan ica ocachi tlahtoqueh ipan caxtillantlahtolli tel ipan tlalticpac, motlahtoa iuh achcauhtlahtolli auh 97% chanehqueh quitlahtoah. Hueyi nahuatilli ihuic macehualtin tel, piya mochintin macehuallahtolli motlahtoa America tlalli, itechpahuic tlein zan chanehqueh tlapohualli, cualli iuhquin caxtillahtolcopa canah motlahtoa auh macehualtlacameh hueliti ihcuiloa intlahtolcuepa itlahtol.
Tlahtolli motlahtoa ipan Argentina ca guaranitlahtolli, quechuatlahtolli, aimaratlahtolli, mapuchetlahtolli, huichitlahtolli, mbyatlahtolli, tehuelchetlahtolli ihuan occequin.
Occequi Europa tlahtolli italiatlahtolli, yidishtlahtolli, alemantlahtolli, franciatlahtolli, catalantlahtolli, gallegotlahtolli huan danestlahtolli.
Paccayeliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Argentina quipia cualli paccayeliztli, occequin cocoxcalli pahtia miaquin cocoxqueh.
Neltococayotl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Cuix yectel xihuitl, in achtocaxtiltoc macehualtin neltoquiztia ipan icel teotl tlachihuani cemanahuatl, atzintli, ilhuicatl, tepetl, tlalli, ehcatl , in metztli huan tonatih motenehua huehuecauh teotetl itech occequin. Incatlacameh quipiaya ocequin teteoh tel Wiraqucha huan Pachamama.
Huehueteotl teoneltococayotl poliuhqui cenca iciuhcac catca ipampa catolicismo romano, macehualtin ahmo oneltoqui mochololih huan occequin tlaihiyohuatilocqueh zanno Santo Oficio (España Atlacayotl) ipampa judiotlacameh nozo marranos. Ihcuac caxtiltecah ompehua ma cristiania canah macahualtzin zan motlamati catolico teoneltococayotl quemeh cristianoyotl ipan yancuic tlalli ocholoc Caxtillan, matel in teopixqueh tlamacazqueh tlein oyeyah occequin cristianomeh itoca lutero tlalnetoqui, ortodoxo tlalnetoqui, huan inglatlālpantlalnetoqui ipan Reino Unido huan Alemania. In teopixcatlahtoani Francisco itech Iglesia Católica Romana, ce argentintecatl itoca Jorge Mario Bergoglio catca obispo ihueyiteocal Buenos Aires.
Ipan macehualneltococayotl, argentintecah tlalneltoca ipan tlacameh ica teteo, quemeh Gauchito Gil, xeliuhca itzalan santomeh huan teomeh.
Axcan Argentina quipiya miacquin tlaneltoqueh ipan cristianoyotl, mochintin catolicotlacameh, noyuhqui occequin neltotococayotl judioyotl, ce calpolli ocachi hueyic ipan America Huitztlampa, mochintin azquenzitlacameh ihuan occequin sefarditlacameh nozo mizrahitlacameh, noyuhqui islamcayotl ce neltococayotl ompa Argentina huan ahmo neltococayotl quihtoznequi ateos nozo ahmo teotlalnetoqueh.
Tlamachtiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Argentina quipia caltlamachtiloyan tlen itocah temachtiloyan quipixtoc conemeh, oquichpilmeh huan cihuapilmeh, huan cicuacemeh tlamachtiyanih huan ce tlamachtiltlayacanquetl, huan ni caltlamactiloyan quipiah Universidad de Buenos Aires ica yani molehuiya huan ihquinoh quicencahua cualli tlamachtiltequitl.
Nohquiah quipia calnechicoltlamachtiltequitl, campa quinceliah tlen cehcanoc coneh ehuanih noponah quintlamacah huan cochih iztoqueh 56,000 telchpocah huan ponah inmaco iztoqueh ome tlamachtianih tlen quintlaliah ni conemeh. No quiya iztoque ome tlamachtianih. Noquia tlapalehuia ipan caltlamachtilnechicoltequitl.
Tequinemiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Calmanaliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In Misión jesuítica de San Ignacio Miní ce huehuetequiyotl ipan calmanaliztli, itech iteocalhuan guaranitlalli otlachihualo ica tetl. In Andes tepehuahcan ompa, Jujuy, Salta huan Tucumán, quipiya ce Caxtillan colonial icalmanaliz.
Tlatzohtzonaliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In tango, ce itzohtzonaliz Buenos Aires altepeticpac, ce tlachihualiztli itech ome macehualtin, tlacatl huan cihuatl mihtotia.
Tlatzohtzonaliztli ipan Argentina zatepan ohcequin, Nican quipia Argentina itlatzohtzonaliz ompa Los Andes, cuicatl quemeh El carnavalito nozo humahuaqueño. Soda Stereo ce hueyi cuicanimeh ompa Argentina.
Huehuehtequiyotl itech Tlalticpactli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- 1981 – Yoliztli – Los Glaciares.
- 1983, 1984 – Tlachihualiztli – Misiones jesuíticas guaraníes: San Ignacio Miní, Santa Ana, Nuestra Señora de Loreto y Santa María la Mayor (Argentina), ruinas de São Miguel das Missões (
Brasil)
- 1984 – Yoliztli – Parque nacional Iguazú.
- 1999 – Yoliztli – Tlalyacatl Valdés.
- 1999 – Tlachihualiztli – Cueva de las Manos, Río Pinturas.
- 2000 – Tlachihualiztli – Manzana Jesuítica y Estancias Jesuíticas de Córdoba.
- 2000 – Yoliztli – Parques naturales de Ischigualasto / Talampaya.
- 2003 – Tlachihualiztli – Quebrada de Humahuaca.
- 2014 – Tlachihualiztli – Qhapaq Ñan, sistema viario andino.
- 2016 – Tlachihualiztli – Obra arquitectónica de Le Corbusier – Contribución excepcional al Movimiento Moderno.
- 2017 – Yoliztli – Parque nacional Los Alerces.
Momotlaliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
In momotlaliztli ipan Argentina ca ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhtapayolhuiliztli, omalacapainaliztli, acalpainaliztli, tenis, mapatoltiliztli, ohcequin. Ompa Argentina oquipia cemanahuac tlamahuichihuanih ipan momotlalcayotl quemeh: xopatiliztli, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, taekwondo, tenis, atletismo, triatlón, aquizaliztli, windsurf, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan, Fórmula 1 huan quichiuhpatoltiliztli.
Neicxitapayolhuiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Argentina quipia cualli neicxitapayolhuiliztli, itlacahuan cateh ica Asociación del Fútbol Argentino, iixtenyoh ocachi hueyi catca Diego Armando Maradona, axcan Lionel Messi in hueyi neicxitapayolni.
Argentina ipan Olimpicayoh neahuiltiliztli.
No xiquitta[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Amoxtiliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- Reader’s Digest, Gran Atlas Ilustrado del Mundo ipan caxtillantlahtolcopa, Duncan Company Londres, Inglaterra, otepoztlahcuiloc ipan Italia, 1999.
Toquiliztequitl[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- ↑ Gobierno de la República de Argentina (Gobierno de Argentina), 15 noviembre metztli, xihuitl 2021. caxtilahtlahtolcopa
- ↑ Population pyramid (Argentina), 14 noviembre metztli, xihuitl 2021. caxtilahtlahtolcopa
Tlahtolcaquiliztiloni[xikpatla | xikpatla itsintlan]
Occe necuazaloliztli[xikpatla | xikpatla itsintlan]
- Portal oficial del Estado argentino
- Sitio oficial de la Presidencia de la Nación
- Sitio oficial de la Secretaría de Turismo
- Perfiles de países: Argentina
Tlacatiyan Antigua huan Barbuda •
Argentina •
Bahamas •
Barbados •
Belice •
Bolivia •
Brasil •
Canada •
Chile •
Colombia •
Costa Rica •
Cuauhtemalah •
Cuba •
Cozcatlan •
Dominica •
Dominicotlahtohcayotl •
Ecuador •
Granada •
Guyana •
Haiti •
Honduras •
Jamaica •
Mexihco •
Nicanahuac •
Panama •
Paraguay •
Peru •
San Vicente huan Granadinas •
San Cristobal huan Nevis •
Santa Lucia •
Surinam •
Tlahtohcayotl in Cepanca •
Trinidad huan Tobago •
Uruguay •
Venezuela
Altepetlianca
Bermudas • Clipperton • Groenlandia • Guadalupe • Malvinas